Xứ Nẫu

Chế Diễm Trâm

Thập niên tám mươi của thế kỷ trước, một lần, vớ được cuốn “Kiến thức ngày nay” [số mấy thì không còn nhớ], trong đó đề cập sơ qua về sự độc đáo của giếng Chăm. Giờ, mở mạng Internet, đọc được khá nhiều về cái GIẾNG VUÔNG đặc trưng Champa và được biết rằng hiện nay còn kha khá những giếng cổ như thế dọc khắp duyên hải miền Trung, từ Thanh Hóa [thậm chí ở Hà Nội cũng tìm thấy] đến Bình Thuận.

                                                                                                                              Giếng Chăm ở Hà Tĩnh.

Giếng Chăm độc đáo bởi kỹ thuật làm giếng, vật liệu tạo tác và công năngcủa nó. Giếng thường không sâu, đáy giếng hình vuông, thành giếng thường là hình vuông nhưng cũng có thể là hình tròn theo quan niệm âm dương phối triển.
Đáy giếng Chăm là một khung gỗ vuông [thường bằng gỗ lim], độc đáo ở chỗ qua hàng trăm, hàng ngàn năm hầu như vẫn nguyên vẹn. Bên trên khung gỗ là gạch / đá được xếp chồng lên nhau, không cần mạch vữa mà vẫn trụ vững qua bao năm tháng. Cũng chính nhờ lối sắp đặt đó mà mạch nước chảy vào lòng giếng luôn đầy, trong và mát rợi.
Tuy có những giếng nằm sát biển [từ xa xưa, người Champa đã có nghề bán nước ngọt cho các tàu thuyền đi biển ghé vào mua nước hoặc trao đổi hàng hóa] nhưng nước luôn ngọt mát quanh năm.

Read Full Post »

Chế Diễm Trâm

          – Con gái của ba không thể đi xe lửa! Phải đi máy bay!

– Nhưng con thích đi thử một lần! Với lại bay ra Nha Trang, ngồi chưa nóng chỗ đã phải leo xuống! Con muốn đi xe lửa mà ba! Ba!!!

– Nhưng con không được đi một mình!

– Vậy con đi với ai? Mẹ đang đi công tác rồi!

– Ba bố trí chị Thu đi với con!

Chị Thu là thư ký ở công ty ba. Chị Thu đã khô như ngói mùa nắng lại dữ dằn như bà chằn, mới nghĩ tới đã không thoải mái chút nào, vậy mà phải đi chung cả một quãng đường dài ư? Dù có thể, lên tàu đã lăn ra ngủ khì, trời bảnh sáng là vừa tới nơi như lời nhỏ Dung, bạn Thư nói. Hay Thư yêu cầu chị Thu đặt hai phòng? Tới Nha Trang, cứ việc việc mình mình đi, cho chị ta ở khách sạn một mình cho đáng đời. Nhưng như vậy sao đành? Mà Thư thì thích đi chơi với nhỏ Dung biết bao! Dung sau khi tốt nghiệp Đại học, về quê xin việc. Dung rủ, mày ra đây đi, tao dẫn mày đi bụi. Với lại, thực tình Thư muốn đến nhà Trung, theo cách bất ngờ nhất, xem Trung cảm động như thế nào? (more…)

Read Full Post »

Truyện ngắn

CHẾ DIỄM TRÂM

Lên chức bà ngoại, Miên như con thoi trên đường tàu hai hướng cách nhau non non bốn trăm cây số. Mọi thứ bị đảo lộn nhưng hạnh phúc ngời ngời. Con gái đi lấy chồng rồi về quê chồng nhưng quê chồng nó lại là bản quán của Phương, “ông huyện” Miên. Khỏi nói, Phương vui quá, cuối tuần là bay ra với con, với cháu. Miên sợ độ cao nên đành túc tắc với đoàn tàu. Những khi mua được vé nằm còn đỡ, lúc hết vé, cầu được chỗ ngồi mềm là đã may mắn lắm dù mỏi mê chết đi được. (more…)

Read Full Post »