Xứ Nẫu

Hồi nẵm , ông nội của Hai Vững tham gia phong trào hội kín Nguyễn An Ninh ở miệt 18 thôn vườn trầu Hốc Môn – Bà Điểm .Bễ bạc , ông cậy nhờ tía Bảy Bọ là Cai Tổng Chuột cứu giúp .Thầy Cai đồng ý với điều kiện : ông cải họ Nguyễn sang họ Ôn và đi bạn cho gia đình thầy Cai .

Năm đàng thổ dậy , chúng đốt ghe và chém ông chết .

Ôn Văn Dịch – đứa con trai duy nhất – của ông , sống côi cút một mình . Thương tình , thầy Cai che chỡ và đưa vào phục dịch nhà làng . Một lần , nhân ngày nghỉ chúa nhật , Ôn Văn Dịch tranh thủ qua nhà bà Chín Thiệt cưa và chẻ củi mướn . Trong lúc nghỉ tay xả hơi uống nước , bà Chín Thiệt tâm sự :
– Hồi trước , đất của bà rộng lên tới đầu doi rạch Bà Lý , nhưng rồi , thầy Cai Chuột lấn chiếm lần hồi mất gần hết đất . Giờ còn lại nhiêu đây , sát nách thầy Cai , chẳng biết lúc nào mất sạch .
Bà Chín than , Ôn Văn Dịch mủi lòng !
– Chắc không sao đâu bà !
– ” Dò sông dò biển dễ dò , mấy ai lấy thước mà đo lòng người ”
Bà đứng dậy , chậm rãi bước vô nhà . Ôn Văn Dịch tiếp tục lui cui cưa khúc củi .
Cuối buổi chiều , bà nói nhỏ với Ôn Văn Dịch :
– Thấy con mồ côi , bà thương . Hay là như vầy , bà cũng đơn chiếc , bà muốn gả khu đất vườn nầy lại cho vợ chồng con .
Ôn Văn Dịch không để cho bà nói dứt lời , cắt ngang :
– Nghe bà nói , con mừng lắm ! Nhưng chắc là vợ chồng con không đủ tiền mua , bà ơi !
Bà Chín trấn an :
– Bà biết , nên bà gả rẽ cho .
– Bao nhiêu bà ?
Bà Chín chắc giá : hai mươi đồng bạc Đông Dương .

Ôn Văn Dịch thưa chuyện với thầy Cai về việc mua khu vườn đất của bà chín và vợ chồng xin phép ra riêng . Thầy Cai nằm trên võng lim dim đôi mắt , trầm ngâm . Tức trong bụng nhưng không nói , bởi từ lâu thầy tính kế cướp sạch phần đất còn lại của bà Chín .
Thằng quỷ nhỏ ” kỳ đà cản mũi ” , phá hỏng kế hoạch .
– Tiền đâu hai đứa bây mua ?
Thầy Cai hỏi gặng .
Vợ Ôn Văn Dịch rón rén thốt :
– Dạ ! không dám dấu thầy Cai , tụi con chắt chiu dành dụm mấy năm nay được 8 đồng 7 cắc . Phần thiếu 12 đồng 3 cắc , ông Cả thương hoàn cảnh tụi con , đồng ý lấy quỹ làng cho mượn và trừ dần vào tiền lương của chồng con .
Thầy Cai ngồi bật dậy :
– Cả thương tụi bây , chứ Qua không thương sao ? Vợ chồng bây tệ  thiệt . Không mượn Qua , đi mượn quỹ làng để bọn nó cười Qua .
Thầy Cai đóng kịch trách móc , vợ chồng Ôn Văn Dịch sợ xanh mặt .
Hôm vợ chồng Ôn Văn Dịch tổ chức ăn mừng mua được khu đất của bà Chín và ra riêng về nhà mới . Thầy Cai nói nửa chơi , nửa thiệt  trong lúc rượu ngà ngà say : rồi đất bên nầy ranh giới cũng là của Qua !

Năm ấy , Ôn Văn Dịch bước vào tuổi 23 , có vợ 4 năm , chẳng thấy tăm hơi đường con cái .

Thời gian êm đềm , lặng lẽ trôi qua !

Ôn Văn Dịch tuy một chữ lận lưng chẳng có , bù lại được cái tính siêng năng , cần mẫn . Nhất là , tin tuyệt đối Cai Tổng Chuột . Sáu Chơi – vợ Ôn Văn Dịch – người phụ nữ có thân hình thon thả , chắc da , chắc thịt , đẹp người … chăm chỉ làm ăn .Sáng chồng đi , có khi tối mịt chồng mới về . Chưa kể những khi Ôn Văn Dịch nhậu ” quắc cần câu ” ngủ bờ , ngủ bụi . Sáu Chơi lắm lúc thui thủi ở nhà một mình , chằm cốp lá dừa nước bỏ mối bán . Trong thâm tâm ,Sáu Chơi thèm có được mụm con để sớm hôm hủ hỉ . Bốn năm trôi qua ,cứ trầy trật hoài chẳng có .

Thỉnh thoảng , lão Cai Tổng Chuột sang nhà nhờ Sáu Chơi nhổ tóc ngứa .Buổi đầu , Sáu Chơi e dè , lo ngại – nhà vắng xa xóm – muốn từ chối ,

sợ mích lòng , không dám . Bằng lòng , rủi bất chợt có ai dòm ngó , thì sao ?Và , nếu lão …

Như nắm được dòng suy nghĩ của Sáu , lão cười hềnh hệch :

– Nè ! Sáu nghĩ Qua bậy bạ phải không ?

Sáu sợ , chối bây bẩy .Lão đến gần Sáu . Sáu run , mồ hôi rịn trán . Lão lấy tay vỗ đầu Sáu .

– Đời Qua không khi nào ăn ở thất đức , tía chồng Sáu , chồng Sáu ,Qua một lòng giúp đỡ . Nhiêu đó , chưa đủ độ Sáu tin Qua ?

Sáu đứng chết trân như trời trồng , toàn thân mất cảm giác .

– Thôi Qua về nha Sáu !

Quýnh quáng , Sáu chạy theo ra sân , nắm tay thầy Cai .

– Thầy trở vô , tui nhổ tóc ngứa cho thầy !

Trước còn giữ ý , giữ tứ . Sau nhiều lượt , nhiều ngày , thầy Cai không tỏ thái độ sàm sỡ , rất tử tế , rất vui … Sáu tự nhiên và dạn dĩ .

Sáu đem chuyện nói cho chồng biết , Ôn Văn Dịch chẳng những không đắn đo , không rầy , mà còn phấn khởi mừng ra mặt .

– Thầy Cai người quân tử , được thầy đến chơi và nhờ mình nhổ tóc ngứa là phúc ba đời nhà ta . Vả lại , tui một họ với thầy , mình đừng dại dột làm trái những gì thầy Cai muốn , hư việc lớn giữa hai gia đình .

Dường như lo vợ chưa hiểu , Ôn Văn Dịch nói tiếp :

– Người ta ngọc ngà , mình thua cục đất . Có đáng gì . Cả làng Trung Hòa ,thầy Cai có bước tới nhà ai đâu ? Mình nhớ chìu chuộng , để tui còn được cất nhắc , nhảy lên ông nầy , bà nọ ; cho bằng chị , bằng em .

Được chồng cởi mở tấm lòng . Từ đó , Sáu vững bụng , yên tâm .Sáu nhổ tóc ngứa bằng hột lúa và lấy ngón tay quào quào lên chỗ nhổ khiến lão phê phê vì đã ngứa . Mỗi lần như vậy , lão thường kể chuyện đời xưa , đời nay ; chuyện trên trời , dưới đất ; chuyện tiếu lâm … mắc cỡ muốn chết , cười cũng muốn chết . Riết rồi , Sáu Chơi đâm ra ghiền nghe chuyện và nhớ cái hơi hướm của lão . Thật ra , có lão cũng đỡ buồn , có tiếng cười hết cỡ của Sáu Chơi và của lão cũng ấm nhà , ấm cửa . Đôi ba ngày lão không sang , Sáu Chơi tự dưng nóng ruột , trông đứng , trông ngồi …

Cai Tổng Chuột đang sử dụng ” tâm công ” kết hợp ” kế quỷ ” , để cưỡng đoạt khu vườn mà trước đây , Ôn Văn Dịch đã mua của bà chín Thiệt . Muốn vậy , lão phải ” lao tâm , khổ tứ ” thực hiện cho được âm mưu ” quà quạ nuôi con tu hú ” .

Cái bụng Sáu Chơi là phương tiện giúp lão đạt cứu cánh . Lão thừa hiểu , tất cả đều quy về một mối : niềm tin !

Muốn có niềm tin vô hạn , phải triệt tiêu trí tuệ , đẩy mạnh bản năng ,dùng bản năng đánh sập trí tuệ , dùng duy cảm trấn áp duy lý … Và , một lập trình xảy ra : niềm tin – đức tin – cuồng tín thì con người hy sinh , dâng hiến – kể cả mạng sống của mình –  Lão tự kềm chế dục tính , lời lúc nào cũng như mật rót vào tai , lão chăm sóc và cho tiền Sáu mua sắm đồ đạt trong nhà … không điều kiện .

Lão biết Sáu như cá đã cắn câu , sau một năm cận kề , gần gủi nhổ tóc ngứa cho lão . Lão chậm rãi , từ từ không vội giựt cá . nhợ buông lõng , cá nuốt mồi lẫn lưỡi câu càng sâu thì hậu quả về sau lưỡi câu càng phá nát tâm can , nội tạng của cá .

Y như rằng , nhiều đêm Sáu nằm bên chồng mà cứ nghĩ đến lão .

Nhà Sáu nghèo , khi đi lấy chồng không có của hồi môn . Từ nhỏ tới lớn , không ai tốt với Sáu bằng lão , cái gì Sáu thiếu , Sáu muốn ,lão sẵn sàng giúp . Ơn sâu , nghĩa nặng , lấy chi đền đáp ? Mà có chi đáng giá  đền đáp  ? Sáu muốn làm vừa lòng cho lão vui ,nhưng chẳng biết làm sao để lão vừa lòng ? Chưa bao giờ lão cọ quẹt , đụng chạm thân thể Sáu – dù vô tình – lão đường hoàng hơn những người đường hoàng . Sáu hoàn toàn tin cậy lão .Suy đi , nghĩ lại , chỉ có tấm thân Sáu là đáng giá . Hay là …

– Nầy Sáu ! Qua hỏi thiệt sáu nha !

Sáu dừng tay nhổ tóc ngứa .

– Dạ ! Thầy Cai hỏi con chuyện gì ?

Thầy Cai tằng hắng , lấy giọng :

– Qua nghe nói tháng sau , thằng Dịch nó đưa Sáu lên chùa Bảy Núi để cầu tự phải không ?

Sáu đem nỗi lòng mình tâm sự cùng lão và không biết từ lúc nào , Sáu nằm gọn trong vòng tay ấm áp của lão .

– Sáu , em muốn có con với Qua không ?

Hai gò má Sáu đỏ bừng , toàn thân nóng hừng hực  .

– Dạ … c…on … em muốn lắm …

Cái khoảnh khắc cảm giác thăng hoa , cứ thênh thang sải bước vào tận đáy tâm hồn Sáu !

– Sáu ơi ! Đây là đứa con cầu tự , nhớ nha em !

Trời hanh nắng vàng trải trên đầu ngọn lúa , sau cơn mưa chiều .Sáu chưng diện bảnh , mái tóc láng mướt thơm phức dầu dừa ,mặt mày tươi rói .

– Thầy Cai ơi ! tui có thai .

Lão không mấy ngạc nhiên , đầu lão gối lên bắp đùi , mặt úp vào bụng Sáu và cười rúc rích :

– Thì Qua đã nói rồi , chỉ có Qua mới đủ sức giúp Sáu thỏa mãn  và toại nguyện . Mình có con với nhau , đó là ý trời !

Hai tay lão quàng lưng ôm eo ếch Sáu .

– Em thưởng Qua cái gì nào ?

Sáu cuối xuống hôn chùn chụt trên môi lão

– Thầy Cai của em quỷ thiệt  !

Biết vợ mang bầu , Ôn Văn Dịch vui như tết , chạy qua

Cai Tổng Chuột báo tin :

– Thầy Cai ơi ! tui sắp được làm … tía !

Lão nhướng đôi mày , cười như bí hiểm .

– Chúc mừng ! Qua chúc mừng !

Như sực nhớ điều gì , lão quay vào nhà , rồi trở ra .

– Mà nầy , Qua nghe nói vợ chồng bây lên Bảy Núi cầu tự . Nay có kết quả , chú mầy cũng liệu đưa vợ trở lại chùa để bái tạ Phật Trời .

Rồi lão hạ thấp giọng , nói vừa đủ nghe :

– Linh thật ! linh thật !

Ôn Văn Dịch gật gù đồng thuận :

– Linh thật ! linh thật !

Lão vỗ vai và nhét tiền vào túi Ôn Văn Dịch . Dặn đi , dặn lại :

– Nhớ dùng tiền Qua cho làm lộ phí và lên chùa cúng dường .

Tội nghiệp , Ôn Văn Dịch không biết mình đang nuôi con Tu Hú !

Chiến tranh về làng Trung Hòa .

Sáu đi chợ sớm giao mối lá chằm , đạp nhầm lựu đạn do lính đồn Cây Quéo gài chưa kịp gỡ . Sáu chết khi thằng Hai Vững mới 3 tuổi .Ôn Văn Dịch gà trống nuôi con !

Phong trào Việt Minh chống Pháp nổi lên khắp nơi .
Cai Tổng Chuột bị dân trong làng bắt và giết . Hai tía con Ôn Văn Dịch bồng bế nhau tản cư . Sau Hiệp Định đình chiến , dắt díu  trở về khu vườn cũ .
Thằng Hai Vững ngủ mớ , trở mình . Ông thức dậy , vấn thuốc rê hút .Đầu óc dãn ra , nghĩ xa , nghĩ gần , sợ rằng : vật đổi sao dời … Biết đâu một lúc nào đó , họ Ôn dùng tiền bạc và thế lực xâm lấn và cưỡng chiếm vườn đất của mình thì sao ? Mình có chết đã đành , tội thằng Hai Vững ở lại sẽ không có cục đất chọi chim . Tuổi càng cao ,
ông càng hiểu rõ bản chất cướp đất với ” mưu ma , chước quỷ ” của  tía con Cai Tổng Chuột .
Ông quyết định đào kinh phân định ranh giới đất .

2.

Ôn Văn Bọ – con trai  – của Cai Tổng Chuột , được ban hội tề và cấp trên cất nhắc lên chức Xã Trưởng . Đồng thời , là người thừa kế toàn bộ điền sản của dòng họ Ôn .
Nghe xong kế hoạch đào kinh phân ranh đất của Ôn Văn Dịch ,Xã Trưởng Bọ trong bụng như mở cờ . Từ lâu ,  Bọ muốn trồng cây  lấn ranh chiếm đất , nhưng không có cớ trồng một cách hợp lý , hợp tình để ngày sau hợp pháp hóa . Bây giờ , Ôn Văn Dịch dẫn xác tới , đúng là ” ma đưa lối , quỷ dẫn đường ” .
Xã Trưởng Bọ làm bộ mặt hầm hầm giận dữ , đứng dậy vỗ bàn :
– Việt Cộng xúi làm loạn , phải không ?
Nghe mấy tiếng ” Việt Cộng xúi làm loạn ” , Ôn Văn Dịch sợ ” xanh đít khỉ , muốn té đái trong quần .
– Dạ thưa ông Xã Trưởng hỏng có , hỏng có !
Ôn Văn Dịch chưa hoàn hồn , Xã Trưởng Bọ dịu giọng :
– Nói  thì nói vậy thôi , tui không giúp anh thì giúp ai . Ông già lúc còn sanh tiền , thường dặn dò tất cả anh em nhà tui phải hết long với anh . Mình cùng một họ Ôn mà !
Ôn Văn Dịch nghe bùi và đã cái lỗ tai .
Xã Trưởng Bọ ân cần mời trà , mời thuốc Ôn Văn Dịch  . Hai anh lúc đăm chiêu , lúc cười tâm đắc . Cuối cùng cả hai đi đến nhất trí :  Bọ đồng ý cho Ôn Văn Dịch đào kinh phân định ranh đất kéo ra nối rạch Bà Lý . Đổi lại , Ôn Văn Dịch đồng ý cho Ôn Văn Bọ trồng cây dừa nước suốt tuyến kinh để chống sạt lỡ . Xác định ranh giới là cây dừa nước . Đồng thời , ở trên bộ – đường ranh đất – tiếp
giáp phía Tây , Ôn Văn Dịch phải cho Ôn Văn Bọ trồng tre . Xác định ranh giới là hàng tre .
Vì từ đời cha đến đời con lệ thuộc  – thâm căn cố đế – và
hiện tại hoàn toàn yếu thế , Ôn Văn Dịch ngậm bồ hòn làm vui  ,nhân nhượng và chịu thiệt .
Mọi việc được Ôn Văn Bọ viết ra giấy trắng , mực đen , thành tờ giao kèo đôi bên cam kết . Dốt chữ , Ôn Văn Dịch điểm chỉ vân tay làm bằng .

Hai gia đình từ đó , giữ hòa khí , hữu hảo như xưa .
Một hôm , thằng con trai lớn – Hai Sâu – của  Bọ , hỏi tía :
– Tiá trồng dừa nước , trồng tre chi mà tối om cả vườn nhà mình ? Đốn bỏ bớt đi tía .
Nghe thằng Hai Sâu hỏi , Bọ mỉm cười :
– Đó chẳng qua là ý nguyện ông nội của con , tía thực hiện theo thôi .Sau nầy , khi tía mất đi , con mới hiểu vì sao ?
Bọ không quên nhắc nhỡ thằng con :
– Đừng ăn hiếp và chơi kèo trên với thằng Vững nha ! Nó một giống ,một dòng cùng con đó !
Để tre nẩy măng qua đất Ôn Văn Dịch , Xã Trưởng Bọ cho đào đường mương sâu phía bên đất nhà  . Thời gian chính là yếu tố  quyết định cho kế sách ” tre nẩy măng ” .
Tre ngày càng phát triển , măng ngày càng nẩy ra .Xã trưởng Bọ cắt măng đem cho khắp xóm .
Cây dừa nước phát triển nhanh . Chưa tới 20 năm , mà nó de ra hơn nửa mặt kinh , xuồng ghe qua lại rất khó .
Dân nghèo trong xóm , trong làng , sử dụng toàn bộ cây dừa nước : xé lá hoặc chằm cốp lợp nhà , bập dừa chẽ làm lạt và giúp sắp nhỏ tập bơi . Trái dừa nước tách lấy cơm dừa ăn tươi , làm rau câu hay nấu chè cúng Phật .
Bà con lối xóm ăn măng tre , tận dụng cây lá dừa nước trở thành thói quen và gần như đó là , một nguồn lợi được Xã Trưởng Bọ ban phát .
Trước tình hình phức tạp , nhiều lần Ôn Văn Dịch trao đổi và xin Bọ cho đốn phần tre , phần cây dừa nước lấn kinh , lấn đất . Lần nào , Bọ cũng đem cái nghĩa cùng họ , cái tình ý ” môi hở răng lạnh ” , ” bán bà con xa , mua láng giềng gần ” … khéo léo từ chối .
Cũng có lúc hai gia đình ” cơm không lành , canh không ngọt ” , Bọ lu loa , kể lễ hơn Tào Tháo : nào là đời trước chí tình cưu mang giúp đỡ , đời sau đùm bộc hết lòng . Đến cái họ hiện tại của Ôn Văn Dịch cũng là họ dòng tộc nhà mình ban cho … Những lần như vậy ,Ôn Văn Dịch như nuốt phải gân gà Dương Tu , nhả không xong ,nuốt không xong , lủi thủi bỏ về lặng lẽ .
Rồi tre nẩy măng cứ nẩy , dừa nước de ra kinh cứ de .Một bộ phận bà con trong xóm  được hưởng lợi từ măng tre , cây dừa nước , nên im lặng hoặc hùa theo Bọ .
Trong gia đình Ôn Văn Dịch , không thống nhất quan điểm trước sự kiện đất bị xâm lấn . Người kiên quyết đấu tranh , kẻ ” dĩ hòa vi quí ” và thậm chí có ý kiến rằng : nếu nhượng một chút ít đất cho  Bọ , để đổi  giữ hòa hiếu giữa hai gia đình như xưa thì cũng được lắm chứ !
Làm căng nhau , chỉ có lợi bọn xấu bên ngoài ( ? )
Xét cho cùng , cũng là họ Ôn cả .
Ôn Văn Dịch nuốt uất ức vào lòng . Bởi ông biết dòng tộc mình chẳng phải họ Ôn và cái âm mưu chết tiệt kia , có từ thời Cai Tổng Chuột .

Đời người như áng mây trôi ! Theo thời gian , Ôn Văn Dịch và Ôn Văn Bọ lần lượt về với ông bà .
Và , việc tranh chấp ranh đất vẫn còn nằm chình ình ra đó .

3.

Hòa bình !
Từng hộ gia đình tiến hành kê khai và đăng lại diện tích đất đai , điền thổ , theo thông cáo của chính quyền mới .
Ôn Văn Sâu – tên gọi Hai Sâu – con trai Xã Trưởng Bọ , ngồi rung đùi uống rượu một mình . Hai Sâu tắm tắc khen thầm , ông già lúc sinh thời – coi lù khù – vậy mà độc thiệt . Có lẽ , trong cuộc đấu tranh sinh tồn , người ta lấy cái thâm làm phương tiện  thực hiện cái ác và cái ác , giúp đạt được mục đích chiếm hữu vạn vật ?
Bề ngoài dòng họ Ôn sống duy cảm , đạo đức để dấu những mưu  mô , xảo quyệt bên trong . Ông nội và tía thường dạy : cái áo không làm nên thầy tu , nhưng nó có thể làm mù thiên hạ !
” Kê khai và đăng ký lại đất đai , điền thổ ” …Hai Sâu cười khanh khách :
– Cái ta mong , không cần chạy rong cũng đến . Đây là thời cơ có một không hai , giúp ta cưỡng chiếm một phần đất … mà cũng có thể , thâu tóm luôn khu vườn đất của Ôn Văn Vững , quy về một mối .
Hai Sâu ngã lưng ra sau ghế , rít một hơi thuốc lá thật sâu , nhả khói bay vòng tròn chữ O , cuộn tròn … cuộn tròn … như cuộn tài sản người khác về tay mình .
– Tuyệt ! tuyệt !

Hai Sâu tự sướng !

Ở nhà quê , tháng mười chưa cười đã tối . Hai Vững nằm trên chiếc chõng tre , lăn qua lộn lại không ngủ được . Hai nghĩ : trăm cái lýkhông bằng một tí cái tình , dù gì thì mình với Hai Sâu và gia đình cũng là chỗ thân tình nhiều đời , cùng họ , sống cận kề nhau , nên năm lần bảy lượt , Hai chịu nhục , nhịn nhường để giữ hòa khí đôi
bên . Càng chịu nhục , càng nhịn nhường , Hai Sâu càng lấn tới , càng ngang ngược .
Nhớ hôm đám tang của tía – Ôn Văn Dịch – thay vì Hai Sâu đến chia buồn và thắp nén hương tiễn người quá cố . Đằng nầy , Hai Sâu đến gây sự và làm áp lực việc tranh chấp ranh đất . Hai Vững nan nỉ thiếu điều muốn lạy , Hai Sâu mới chịu ra về .
Nguy hiểm hơn , đến nước nầy , vợ con Hai Vững xào xáo , tranh cãi và chia rẽ trầm trọng . Bà vợ trách ông :
– Tui cảnh báo lâu rồi , ông có nghe đâu . Nước tới chưn mới nhảy .
Thằng Bạo – trai trưởng – té nước theo má :
– Giờ thì nước tới háng mới nhảy !
Nghe má và anh Hai xỉa xói tía , Út Hén buông rỗ rau đang hái dỡ ,nhảy vô bênh tía :
– Nước tới háng mới nhảy , nhưng tía sẽ nhảy cú đẹp .
Thằng Cúi – trai thứ ba – mặt lỳ lịch , da tai tái , nói chầm chậm :
– Khi nhà mình cần thứ gì đều nhờ cậy chú Hai Sâu . Rắc rối trong
nhà ngoài ngõ cũng xin ý kiến chú Hai … Bây giờ đụng chạm quyền lợi một tí , cả nhà muốn ” phản thùng ” coi sao được .
Im lặng . Không gian buổi chiều như nghẹt thở . Thằng Cúi nói tiếp :
– Theo tui , chẳng có gì mà làm ầm ỷ ! Chuyện tranh chấp ranh đất đã xảy ra từ thời ông nội , không có gì mới (?) . Chỉ cần cả nhà ngoan ngoãn nghe lời  của chú Hai Sâu , mọi chuyện sẽ ” êm ru bà rù ”.
Một họ Ôn với nhau , chút ranh đất thấm tháp gì ? Cần thì , ta giao luôn đất đai cho chú Hai quản , miễn chú bảo bộc và nuôi gia đình mình là được rồi .
Út Hén lắng nghe anh Ba nói mà sôi trong bụng . Tại sao anh nỡ buông những lời phản trắc , độc địa như vậy ? Hay là …Út Hén không dám nghĩ tới …
Ông Hai Vững , thừa biết lòng dạ từng đứa con của mình !

Đêm về khuya , trời se lạnh . Tía má và Út Hén còn ngồi bàn bạc chuyện nhà . Đánh âm mưu lấn chiếm đất của Hai Sâu , bây giờ hoặc không bao giờ .
Ông Hai Vững kể toàn bộ sự việc gia đình từ thời ông cố , ông nội đến bản thân ông cho vợ và con gái biết . Rồi ông thở dài :
– Ông cố , ông nội con Út , đích thị họ Nguyễn . Thời cuộc tao loạn và nhiễu nhương , nên phải dựa họ Ôn thay tên , đổi họ mà sống .
Ông nghẹn lời , dừng giây lát . Út nóng ruột :
– Tía thì sao ?
– Tía chính thức họ Ôn , không họ Nguyễn . Tía con Tu Hú chứ chẳng phải con của Qùa Qụa . Tội nghiệp ông nội Ôn Văn Dịch !
Út Hén chen vào :
– Tội nghiệp bà nội nữa chứ tía !
Má Út Hén nghe qua câu chuyện , như người trên trời rớt xuống :
– Ở với mình mấy chục năm , đẻ cho mình 3 đứa con , tui có biết gì đâu . Thương dòng họ mình quá !
Được vợ con đồng cảm , ông huỵch tẹt việc Ôn Văn Sâu khống chế và rún ép trong vấn đề tranh chấp ranh đất . Hai Vững bị Hai Sâu bắt bài : má Vững lấy ông nội Hai Sâu đẻ ra Vững – theo vai vế – Hai Vững là chú ruột Hai Sâu , em cùng cha khác mẹ với tía Hai Sâu .
Có lần Hai Sâu nói thẳng với Hai Vững :
– Chẳng lẽ chú , cháu đập đầu nhau giành đất ? Hay chú muốn cháu lật bài tẩy thân thế chú trước bàn dân thiên hạ ?
Má Út Hén chép miệng :
– Thật là , oan gia nghiệp chướng ! Trời Phật , Thánh Thần đâu không
cứu khổ , cứu nạn người ngay ?
Út Hén rót cho tía tách nước trà , nói như giảng giải :
– Ông Trời , ông Phật cho người ta phần tâm hồn , phần xác thì bỏ mặc .Phần xác mới là phần cực kỳ quan trọng . Yêu thương nhau cho cái ăn , cái mặc ; không cho cái ăn , cái mặc , sao gọi yêu thương ?
Má Út Hén  đâm ngang :
– Thì đó , ông bà thường nói : miếng ăn là miếng tồi tàn , mất ăn một miếng lộn gan lên đầu !
Út Hén nói tiếp :
– Thần , Thánh ? Thần thì nhiều , Thánh hiếm hoi ! Đức cao trọng vọng mới mong được Thánh , người đời gọi Thánh Đức . Thần cần có ít  nhiều phù phép , người đời gọi Thần thông . Mà tía ơi , Trời Phật hay Thánh đức , Thần thông , cũng không ngăn nổi cái gien họ Ôn đi cướp
đất thiên hạ . Chỉ có tía mới cứu được tía và dòng tộc họ Nguyễn thoát Ôn , trở về cội nguồn và giữ đất của ông cha để lại .
– Nhưng tía lo sợ …
– Tía sợ cái gì ? Sự thật hoàn toàn thuộc về tía và sự thật ấy , tự nó chống lại âm mưu , hành động lấn ranh , chiếm đất của dòng họ Ôn  từ xa xưa , chứ  đâu đợi đến bây giờ .
Má Út Hén chen vô :
– Con nó nói phải đó ông !
Nghe vợ nói , ông quay sang con gái út :
– Thiệt tình , tía  chẳng biết tính sao để đối phó với Hai Sâu .
Út Hén bày kế :
– Sáng mai , tía họp anh Hai Bạo , anh Ba Cúi , nói rõ sự thật và những uẩn khúc giữa dòng tộc mình với dòng tộc họ Ôn , giữa ranh giới đất hai bên và âm mưu thâm độc của Hai Sâu trong vấn đề xâm lấn đất . Gia đình mình phải đoàn kết , thống nhất , tránh tình trạng” trống đánh xuôi , kèn thổi ngược ” .
Tía Út Hén băn khoăn :
– Anh Hai mầy thì được rồi , tía chỉ ngại anh Ba mầy.Không khéo nó thông tin cho thằng Hai Sâu biết , rắc rối to .
Út Hén giọng tin tưởng :
– Tía đừng ngại . Nói cho cùng , anh Ba cũng là xương thịt do tía má tạo ra , tận đáy lòng của anh ấy , vẫn lắng đọng hình bóng tía má .
Anh Ba ngã theo Hai Sâu , vì Hai Sâu mua chuộc và cho anh ngậm bồ hòn . Nhả bồ hòn , tự khắc anh quay về gia đình . Điều đó , chắc chắn Hai Sâu không nghĩ tới .Sương đêm là đà  ngọn cây trong vườn , bất giác Hai Vững rùng mình .Út Hén say sưa nói :

– Bà con lối xóm họ bảo với con : ai mà không biết họ Ôn trồng tre nẩy măng , trồng dừa nước lấp mặt kinh để ngày sau chiếm đất . Nghiệt là tía bây họ Ôn , thằng Hai Sâu họ Ôn , dòng họ tranh giành , người ngoài cớ gì xía vô . Tía mầy phải la làng thì làng mới cứu . Sao không lôi cổ nó ra tòa , chí ít thì cũng phải đưa ra đoàn thể phân định đúng sai và hòa giải .

Má Út Hén ủng hộ ý kiến con gái :
– Nước đến háng rồi ông ! Hãy dũng cảm nhảy cú đẹp cho chòm xóm và má con tui coi !

Tiếng gà gáy rộ trong xóm . Trời sắp sáng .
Như ngộ ra điều gì , Hai Vững cười phá tan đêm tối :
– Vứt mẹ cái họ Ôn vào sọt rác  !