HIẾU TÂN
Đây là nước nào?
Bụt ngồi trên tòa sen, chỉ vào một điểm trên quả cầu nhỏ lấp lánh mà một la hán vừa mang đến, hỏi mấy vị bồ tát chắp tay đứng gần ngài.
Bạch đức Thế tôn, đây là nước An Nam. Văn Thù thưa
Không, đây là Đại Việt chứ! Phổ Hiền chữa lại
Họ tự gọi họ là Đại Việt, còn người Tàu gọi họ là An Nam.
Bụt phóng một luồng nhỡn quang thần lực xuống nơi được gọi là Đại Việt An Nam, chỉ thấy mấy cung điện vàng son lóa mắt, xung quanh cơ man là những ngôi nhà tranh rách nát, những bóng người gầy còm khật khưỡng lẩy bẩy.
Đại Việt, nghe hay đấy. Còn An Nam? Người Tàu gọi họ thế chắc là muốn chúc cho nước này luôn yên ổn thái bình.
Bạch đức Thế tôn, không phải vậy. Nước Tàu vốn ngàn năm đô hộ nước này, chữ “an” với họ có nghĩa là dẹp yên, mà với dân Nam họ muốn cho “an phận” đó ạ, Thinh Văn đáp.
Còn chữ “Đại Việt”, người nước Việt này thì nhỏ bé mà cái gì cũng thích to. Có chùa Bái Đính to nhất cả khu vực Đông Nam Á châu, tốn không biết bao nhiêu là “ngân lượng”, Duyên Giác thưa.
Bạn ạ, người Việt người ta gọi là “tiền bạc”, bạn dùng chữ đó e người Việt sẽ cười bạn là “dốt mà lại hay nói chữ”.
Thì trong các phim Tàu mà người Việt mê nhất, người ta nói chữ đó hoài mà. Cũng chính là dân Việt nói cho nhau nghe đấy chứ. Nghe riết thành quen.
Bạn có vẻ thông thạo văn hóa Việt nhỉ, thâm nhập đến cả phim truyền hình mỗi tối của họ thì ghê thật. Có chuyện gì hay kể cho Bụt và chúng tăng cùng nghe nào?
Có một truyện cổ tích, gọi là Tấm Cám, mà người dân Việt từ cụ già đến em bé, không người nào là không thuộc. Trong câu chuyện này có luân hồi, và có cả Bụt nữa.
À hay đấy. Muốn hiểu tâm hồn một dân tộc, không gì hơn nghe những truyện kể của họ. Nào xem dân tộc này hiểu Bụt như thế nào.
“Truyện kể rằng, ngày xửa ngày xưa, có hai chị em cùng cha khác mẹ..”
………………..
………………………
…………………………………….
…chị Tấm ơi chị Tấm, đầu chị lấm, chị hụp cho sâu kẻo về mẹ mắng.”
…………………
….Bụt hiện lên hỏi “Làm sao con khóc?”
Mọi con mắt quay nhìn lên Bụt. Bụt cười
Dưới trần gian người theo ta thì nhiều, mà kẻ mạo danh ta cũng không phải là hiếm.
Thưa, người có tín ngưỡng thì ít mà dị đoan thì nhiều. Nhiều nơi tưởng rằng tín ngưỡng nhưng kì thực chỉ là dị đoan.
Trong tâm trí của họ Bụt là một ông tiên, râu tóc bạc phơ, cầm gậy trúc, biến hóa thần thông. Có lúc Bụt lên ngồi đàm đạo với Ngọc Hoàng Thượng Đế, hai vị là hai ông vua mỗi người cai trị một vùng trời. Thanh Văn kể.
Cả ngàn năm họ sống có vua trên đầu, nên trên trời cũng không thể không có vua!
Ước mong cao nhất của họ là được cai trị bởi một ông vua hiền.
Các cô thôn nữ còn mơ được tuyển vào cung, một bước thành bà hoàng nữa chứ.
Vua hiền vua ác. Điều quan trọng là họ luôn luôn cần có vua…
Cho dù dưới trần gian nhiều nơi không còn vua nữa, mà người ta vẫn sống được.
….cũng như họ cần thánh thần để họ bái lạy. Cho nên dù Bụt hiện ra thì họ liền biến bụt thành thánh thần. Duyên Giác kết luận.
Mọi người cười hoan hỉ.
Vâng. Tôi xin kể tiếp.
……………………………………
…………
…………………………
Bống bống bang bang
Lên ăn cơm vàng cơm bạc nhà ta
Chớ ăn cơm hẩm cháo hoa nhà người.
…………………
Ừ cơm nhà ta là cơm vàng cơm bạc, cũng được đi. Nhưng sao cơm cháo nhà người lại phải là cơm hẩm cháo hoa?
Vẫn còn đang nghèo mà đã khinh nghèo như thế
Cái tâm đang muốn nhoi lên đấy mà. Ta sướng lên chưa đủ. Nhà ngươi phải khổ đi ta mới hả.
Vui nhỉ
…………………………..
………..
“…Phơi áo chồng tao thì phơi bằng sào,
chớ phơi bờ rào rách áo chồng tao”
……………..
…………………..
Kể cũng ngộ nhỉ. Vào đến hoàng cung rồi mà vẫn sinh hoạt, suy nghĩ như người dân quê nghèo khổ.
Chắc trí tưởng tượng của họ chưa bao giờ vượt ra khỏi lũy tre làng..
Vâng, họ tưởng họ mơ làm vợ vua nhưng kì thực chỉ là mơ làm vợ một anh nhà giàu trong làng.
Vua thì cách trùng, biết là giàu nhưng không biết cái giàu ấy nó ra làm sao
….kẽo ca kẽo kẹt, lấy tranh chồng chị, chị khoét mắt ra”
!
Tất cả lặng đi. Mọi người nghe lạnh trong xương sống. Bụt mỉm cười.
………
…………………………………
………………
“Ngon gì mà ngon, mẹ ăn thịt con, có còn xin miếng?”
………………..
“….Cha con đẻ mẹ con quạ kia, con bà gửi cho bà lọ mắm, bà ăn thấy ngon bà lại chẳng khen ư?”
…………….
………………….
Kết của các câu chuyện truyền miệng thường có hậu, để răn đời. Thì ra đây là cái hậu của họ, hậu đối với Tấm, nhân vật mà họ yêu quí. Tấm là một cái ngã của họ. Thơ văn nhạc họa của họ đã tốn biết bao nhiêu là giấy mực ngợi ca cô Tấm này, gọi là “cô Tấm thảo hiền”.
Thảo hiền chỗ nào? Ở chỗ giết cô em cùng cha một cách ngọt ngào không cần đến dao kiếm, không cần động thủ à?
Giết đối với họ là chuyện bình thường. Họ giết người họ ghét, chứ có giết người họ yêu đâu. Vậy là hợp lý.
Họ thường mong ở hiền gặp lành, ở ác gặp ác. Đó là cách hiểu nhân quả của họ.
Thế còn quả đối với mẹ con Cám, họ cũng là người mà?
Truyện này hiện nay họ đang tranh cãi nhiều lắm.
Ngộ lắm. Họ muốn có một thứ hoa đứng trên các loài hoa, là vua các loài hoa, gọi là “quốc hoa”.
Ấy là vì có nước Bảo trồng nhiều hoa hồng được gọi là đất nước hoa hồng, nước Hà trồng nhiều hoa Tuy Lip được gọi là đất nước hoa Tuy Líp, nên họ nghĩ những hoa ấy là một thứ “quốc hoa”
Cũng là một tâm lý cần vua. Họ không thích, hoặc xa lạ với cái ý tưởng bình đẳng. Phải có cái gì nhất. Phải tranh hơn thua. Phải có trên có dưới. Về truyện thì có người muốn đưa truyện này lên thành “quốc truyện”.
Còn tôn giáo thì có người muốn đạo Bụt là “quốc đạo”.
“Ấy Nguy! Nguy!” Bụt nói nhanh, khiến các đệ tử cả cười.
Các đệ tử “tản mạn ” đã nhiều, người nào cũng đầy hiểu biết. Bụt bảo:
Các ông thấy không? Một cái tâm lý đến lạ. Khổ thì cứ than cứ khóc, ắt có người thương. Không cần làm gì để tự cứu mình, cứ cầu cứ xin, ắt có người cứu. Vì thế họ mới cần đến một thứ Bụt thần thông, cứu khổ cứu nạn. Bảo rằng trong lòng họ có Bụt, họ không nghe. Họ thích có người từ bi che chở họ, mà không thích từ bi với người khác.
Bạch Thế tôn, Thanh Văn nói. Nước họ cũng có nhiều truyện truyền miệng rất hay rất đẹp nói lên cái phần tốt của họ, tất nhiên không kém bất cứ dân tộc nào. Như Thạch Sanh hào sảng mà bao dung. Lưu Bình Dương Lễ tình bạn cao đẹp. Mai An Tiêm khuyến khích tự lực tự cường. Thánh Gióng nói cái ý chí quật cường không chịu đè nén đô hộ. Có nhiều truyện gần như không tì vết..
Nhưng họ lại vẫn thích truyện Tấm Cám. Phải có lý do gì đó sâu xa trong tâm hồn họ.
Các ông thấy không? Các ông đã thấy cái nghiệp của cô gái này nặng đến thế nào chưa? Trải qua nhiều hóa kiếp, mà nghiệp càng ngày càng nặng thêm. Sang một kiếp khác, tưởng là có cuộc sống khác, nhưng vẫn còn một cái bất biến, không thay đổi. Đó là cái chí tranh giành, tranh quyền đoạt lợi. “Đây là chồng tao”. Mục đích cuộc sống. Cái ý chí ngoan cường, bền bỉ, không thể dập tắt ấy là gì vậy? Ý chí phục thù, triệt hạ kẻ thù, như đoạn kết câu chuyện.
Thù muôn đời muôn kiếp không tan, quả thế..Một đệ tử xen vào.
Bụt nhìn đệ tử ấy, gật đầu. Nói tiếp.
Có một chủng tử, một cái mầm nhỏ xíu lúc ban đầu. Mầm thù hận. Tỉnh giác, nhờ tu tập và giáo dưỡng, nhìn ra nó, nhổ ngay nó đi, là xong. Nhưng một nền giáo dưỡng xấu ác có khi còn chăm bón cho nó. Ta thấy trong câu chuyện này, cái mầm thù hận đã được ấp ủ, được vun xới như thế nào. Để đến lúc nó thành quả núi.
Vâng, trong cả câu chuyện không có một đốm lửa nhỏ của lòng nhân ái, nói gì đến từ bi. Mẹ con Cám làm ác thì phải đề tội, còn Tấm thì hưởng phúc, vì chúng ta yêu Tấm, Tấm là người phe ta mà, hà hà hà.
Bạn cứ đùa..
Quả thế. Bụt xác nhận. Một nước mà ôm ấp những truyền thống như thế này thì gay rồi. Chẳng lẽ nên để mầm độc gieo vào lòng trẻ thơ trong trắng? Tương lai dân tộc còn gì, giàu có và tranh giành, chia rẽ và thù hận? Nghiệp của một dân tộc cũng có thể cứ nhìn vào từng cá nhân thì biết. Người cùng một nước được khuyến khích thù hận nhau, dứt khoát không hòa giải, không dung tha nhau, mà nước mạnh được ư? Ta lo rằng cái nước An Nam này muốn thành Đại Việt khó lắm, cho dù họ muốn To.
VT, 10/02/2012
Xứ Nẫu 
Một nước mà ôm ấp những truyền thống như thế này thì gay rồi. Chẳng lẽ nên để mầm độc gieo vào lòng trẻ thơ trong trắng? Tương lai dân tộc còn gì, giàu có và tranh giành, chia rẽ và thù hận? Nghiệp của một dân tộc cũng có thể cứ nhìn vào từng cá nhân thì biết. Người cùng một nước được khuyến khích thù hận nhau, dứt khoát không hòa giải, không dung tha nhau, mà nước mạnh được ư? Ta lo rằng cái nước An Nam này muốn thành Đại Việt khó lắm, cho dù họ muốn To.
——-
Đọc đoạn văn này thấy nhức nhối quá. Lại nhớ mấy câu Kiều
Nghĩ mình mình lại thương mình xót xa
Xin bổ sung: “Chẳng thà không biết cho xong. Biết bao nhiêu lại đau lòng bấy nhiêu … “
Lại cũng có câu: “Trông Người lại nghĩ đến Ta. Việt Nam Nhật Bản bao xa bao gần?”
Tinh co duoc doc mot giong van rat la,co ca tinh rieng
Anh Hiếu Tân ơi viết về Bụt nhưng không phải nói về Bụt.Nhưng cũng lấy được tâm Bụt để soi chiếu nhiều mảng tối phải không anh ?
Bạn Đông Vân, bạn suy nghĩ như vậy Bụt và chư tăng cũng hoan hỉ lắm đấy. Ngẫm cho cùng thì có tôn giáo ở trong cuộc đời để làm gì nhỉ?
Bụt ơi sao ngài rành nước việt quê hương con vậy ?
Vì bụt là …Bụt mà! Chỉ tiếc người nước Việt quê mình ít hiểu Bụt, vì nếu hiểu thì đã không có…Tấm Cám. Buồn phải không bạn?
Tình cờ được đọc một truyện ngắn không phải truyện ngắn rất sâu sắc
Tác giả cũng tình cờ (tức là ngẫu hứng) viết ra truyện này, không ngờ được nhiều bạn tâm đắc. Vậy tình cờ mà hay, nhà Phật gọi là có duyên đó.
Lưu Hiểu Ba: TÔI KHÔNG CÓ KẺ THÙ ♥ ! “…Tuy nhiên, tôi muốn nói với chế độ đã tước đoạt quyền tự do của tôi, rằng tôi vẫn thuỷ chung với niềm tin của mình mà tôi từng bày tỏ hai mươi năm trước, khi tôi phát biểu tại kì tuyệt thực: TÔI KHÔNG CÓ KỂ THÙ, KHÔNG CÓ LÒNG CĂM THÙ. …Bởi vì lòng thù hận chỉ làm hoen rỉ sự khôn ngoan và ý thức của ta; não trạng thù hận có thể làm hỏng hồn tính một quốc gia, gây ra bao nhiêu là bạo động oan khiên cho vạn sinh linh, phá hỏng lòng khoan hoà và tình người của một xã hội, và ngăn chặn bước tiến của một quốc gia trên hành trình về tự do dân chủ. Do vậy tôi mong rằng mình sẽ có thể vượt lên khỏi những thăng trầm của số phận một cá nhân nhỏ bé để mà hiểu được sự phát triển của quốc gia và những đổi thay của xã hội, vượt qua thái độ thù hận mà chế độ dành cho tôi bằng thái độ chính đính nhất, và lấy tình thương để gỡ bỏ sự thù hận.” [ Trích lời phát biểu của Lưu Hiểu Ba – phần tử phản động Trung Quốc – tại phiên toà ngày 23/12/2009]
Nghe như có gì trùng hợp!
HT
Trích theo Quan Le trên Facebook
http://www.facebook.com/quansolutions
Truyện hay. Rất thú vị và sâu sắc.
Chào bạn Hiếu Tân,
Cám ơn bạn đã “nói” lên “cái” mà tui ngẫm nghĩ từ nhỏ về Tấm Cám, có điều hõng bít diễn đạt giống như như bạn đã viết ra.
Cám … lần nữa.
Trân trọng.
Đào Phước
daodaophuoc@yahoo.com
0984582855
Chào bạn Đào Phước,
Bạn ở phương xa mà tình cờ ghé xứ Nẫu để gặp nhau. Từ nay năng ghé luôn nhé. Chúc bạn khoẻ và vui.
Viet sau sac lam
Hay qua anh Hieu Tan oi !!!!!!!
Ngành Giaó dục cũng đang thảo luận về việc nên sử dụng hay không nên sử dụng truyện Tấm Cám vào chương trình giảng dạy học sinh vì Tấm cũng có những kiểu ” trả thù ” ảnh hưởng đến suy nghĩ non nớt của học sinh .Bụt cũng phải …chào thua thui !!!
Nếu là bộ trưởng Giáo dục (sao không?) thì Yến Du sẽ quyết định thế nào?
Hi hi …lúc đó em sẽ nói nhỏ nhỏ cho ….mình anh nghe thôi !
Ý tưởng sâu sắc và đa nghĩa quá
Truyện rất ngắn nhưng ngẩm nghĩ lại không ngắn chút nào.
Còn chữ “Đại Việt”, người nước Việt này thì nhỏ bé mà cái gì cũng thích to.
________
Nhận xét chí lí lắm anh Hiếu Tân ơi
Cảm ơn bạn NTLoan đã đồng tình cùng Duyên Giác!
Anh Sáu mến,
Thật ra có những bài viết và com rất sensitive (nhạy cảm… trong việc..), Rong rất hiểu nên trước khi có một lời nói hoặc một lời com, Rong
phải “uốn lưỡi bảy lần…” Xin lỗi anh và xin anh thông cảm nếu có gì làm phiền anh hoặc làm cho trang Xứ Nẫu mất vui. Rong chỉ sợ làm phiền
anh thôi. Đối với Rong anh đừng lo ngại gì hết về việc “chính chị chín em”. Chỉ có chít em.. thì có chứ chính chị không có, thật đó heheh.
Chúc anh vui và trang Xứ Nẫu mỗi ngày có nhiều người trên toàn thế giới yêu thích.
Mến,
Ron
Rong Biển ơi đáng lẽ Sáu phải tạ lỗi với Rong Biển mới phải chứ !
Cảm ơn anh Sáu đã thông cảm với Rong. Anh em hiểu nhau là quý lắm rồi!
Chúc anh một cuối tuần vui vẻ và an lạc trong ngày Phật Đản.
Quý mến,
Ron
MOT TRUYEN NGAN HAY VA NHIEU Y NGHIA SAU SAC
Đoạn kết thật hay.
Vẳng xa có tiếng hát rằng:
Gió xô sóng dậy đẩy đưa
Mây đen vần vũ mang mưa tốt mùa….
Chào anh Thiên Bồng,
Thơ của anh đọc nghe hay lắm đó. Hôm nào anh đưa cho anh Sáu lên một bài đọc chơi. Ghé thăm hỏi anh chút và chúc anh vui khỏe.
Mến,
Ron
Chào anh Rong Biển,
Cám ơn anh vể lời khen tặng, lúc sau này TB gần như không đăng thơ lên trang chính vì phải bận chăm sóc cháu nên khá mệt anh à, lúc nào rảnh thì TB tranh thủ thở, còn thơ thì hẹn khi cháu đỡ lên một chút nha anh.
Chúc anh vui, khỏe nha. Mến.
Dậy thì theo Rong nghĩ tác giả muốn nói: quốc hoa = nước hoa = mùi thơm. Hèn chi “Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”…
Toi rat thich doc nhung truyen ngan mang tinh chat luan de nhu cua anh Hieu Tan
Tuy những người thích như Thanh Huy thì thật hiếm
Trích: ” Giết đối với họ là chuyện bình thường. Họ giết người họ ghét, chứ có giết người họ yêu đâu. Vậy là hợp lý.”
Chưa cần biết động cơ (nắm quyền lực chẳng hạn) yêu ghét thế nào, thì cái hợp lý ở đây chính là mầm họa của nhân loại, đẻ ra biết bao hệ lụy đau thương đến tận ngày nay. Con người vì thế mà cần đến tôn giáo chăng?
Cái người ta tin thì người ta cho là hợp lý, là “chân lý”, trong khi những người khác thấy là mù quáng. Mầm họa là ở chỗ ấy. Rất vui vì bạn đồng cảm được cả những điều không mấy ai nhìn thấy.
chào anh Hiếu Tân,
“…Khổ thì cứ than cứ khóc, ắt có người thương. Không cần làm gì để tự cứu mình, cứ cầu cứ xin, ắt có người cứu. Vì thế họ mới cần đến một thứ Bụt thần thông, cứu khổ cứu nạn. Bảo rằng trong lòng họ có Bụt, họ không nghe. Họ thích có người từ bi che chở họ, mà không thích từ bi với người khác…”
môt tuyêt bút. môt bức tranh… “tâm lý” rất…hiên thưc..không cổ tích mà cũng chẳng trừu tương.
TVD
Người cùng một nước được khuyến khích thù hận nhau, dứt khoát không hòa giải, không dung tha nhau, mà nước mạnh được ư? Ta lo rằng cái nước An Nam này muốn thành Đại Việt khó lắm, cho dù họ muốn To.
__________
Mình rất thích cách viết của Hiếu Tân, lấy chuyện đâu đẩu đâu đâu để nói về hiện tại …..một cách sâu sắc và chí tình. Hay
Mình hoàn toàn đồng cảm với bạn. Truyện này như là lời nhắc nhở với tất cả chúng ta
Chưa thấy ai ác hơn ông Hiếu Tân này,bài nào đọc cũng thấy chua và cay
Lần này lại cho quý ông thánh tranh cải rồi buộc Bụt làm trọng tài nữa chứ
Hay ! Quá hay!!!
Đọc nhức đầu quá. Nhưng phải thừa nhận là rất sâu sắc
Rất mong một ngày gặp được KT trong một hội lackiu. Để xin lỗi, miềng sẽ tặng bạn một viên paracétamone nghe.
Một câu chuyện nhiều ý nghĩa,đọc thật thú vị.
Một truyện ngắn được viết theo phong cách …Hiếu Tân
Có người bảo Hiếu Tân là …”tán hiêu (hươu),” không biết phải ý bạn vậy không? Nếu đúng vậy thì rất mong đựoc cùng bạn bè xứ Nẫu tán dài dài!
Chào anh Hiếu Tân truyện anh viết rất đặc sắc,lâu nay mọi người cứ chờ anh vào tán…nhưng ..hổng thấy. nay thấy thì….mừng ghê
Chào NNL và tất cả các bạn nha. Cám ơn các bạn đã nhiệt tình. Tại hổm rày mắc bận quá nên reply có chậm trể, bạn bè khắp nơi thông cảm cho nghen. Rất mừng vì các bạn đã vào đọc tôi, các bạn đọc HT ít njhưng hiểu HT nhiều lắm đó.
@ Có lẽ, tôi là người mở hàng.
Đây là truyện thứ ba của Hiếu Tân(HT) mà tôi được đọc, vẫn đầy ẩn dụ, vẫn nhẹ nhàng, không khoa trương, cao đạo mặc dầu ăm ắp ý tưởng.
Chắc là phải có thời gian ngẫm nghĩ những điều HT nêu trong truyện. Nhưng đọc qua là thấy thích, theo tôi, vì hai lẽ:
1. Đã đến lúc Văn Hóa phải được coi trọng, chứ không chỉ “văn minh, hiện đại”, mặc dầu hai mục tiêu đó là một phần quan trọng của văn hóa. Văn hóa ở đây là văn hóa DÂN TỘC (VHDT), ngoài những nội dung phổ quát, có cái riêng, cái đặc thù. Muốn bồi đắp, phát huy VHDT thì phải hiểu, phải đặt vấn đề, phải phê phán, chứ không thể “phàm là” cái gì của tổ tiên lưu truyền đều hay đều đúng. Những nhà văn hóa lớn phải làm điều đó như Lỗ Tấn đã làm với văn hóa truyền thống TH. Ở phương Tây, mặc dầu tiếp nối truyền thống văn hóa La-Hy nhưng từ thời phục hưng đến nay luôn luôn có những “xét lại” trên mọi lĩnh vực triết học, khoa học, nghệ thuật…nói chung là văn hóa.
Đặt vấn đề xét lại tư tưởng hàm chứa trong những truyện cổ tích – nơi lưu giữ nhân sinh quan, vũ trụ quan của cha ông ngàn đời – là cần thiết. Tư duy một chiều,”phàm là” chỉ dẫn đến những xác tín mù quáng, giáo điều, ngộ nhận.
2, Văn dĩ tải đạo. Viết một truyện, nói một câu cho người khác đọc, nghe dầu ít dầu nhiều cũng có sự tác động tiêu cực và tích cực. Tôi thích HT vì sự nghiêm túc và trách nhiệm, chưa nói đến đồng ý hay không đồng ý quan điểm của anh.
Tôi xin chia sẻ hoàn toàn với anh Thuận Nghĩa về các ý chứa đựng cả trong 1, và 2, . Tôi chỉ xin thêm là văn của anh Hiếu Tân rất sắc.
Tâm Thức Tấm Cám tồn tại trong bối cảnh một môi trường chỉ có một quan hệ hai chiều: áp bức và bị áp bức, đàn áp và bị đàn áp, bóc lột và bị bóc lột, cướp đoạt và bị cướp đoạt… không có lựa chọn nào khác. Điều này có nghĩa: nếu anh không muốn bị nó ức hiếp, thì tốt hơn hết anh nên ức hiếp nó. Trong một quan hệ như thế, trong hai vai trò ấy không một ai có tự do cả. Không có gì đáng ngạc nhiên, trong truyền thống tư tưởng Trung Hoa (Việt Nam nằm trong truyền thống ấy) không có khái niệm TỰ DO. (Trong tiếng Hán trước thời Khang Hữu Vi – Lương Khải Siêu, trong tiếng Việt trước thời Phan Chu Trinh, không có từ nào để dịch chữ Liberty/Liberté, Freedom..) Khái niệm Bác ái bắt nguồn từ Thiên Chúa giáo, trong đó điểm cốt lõi là tha thứ cho kẻ thù., cũng như tương ứng của nó ở phương Đông (Phật) là Từ Bi, hoàn toàn xa lạ với Tâm Thức Tấm Cám. Và cả những “Nhiễu điều phủ lấy giá gương”, “bầu ơi thương lấy bí cùng,” trong tâm thức thuần Việt, ở đây cũng hoàn toàn vắng bóng.
Cảm ơn HT đã reply, dầu muộn nhưng rất quý vì sự trân trọng ý kiến của độc giả bình thường của anh. Quả thật những vấn đề HT nêu không thể bàn luận hết, thấu tình đạt lý trong khuôn khổ một bài báo và những đối thoại trên mạng. Tuy vậy, tôi cũng xin nêu một vài suy nghĩ:
1.TỰ DO là một trong những đề tài như thế. Tự do trong triết học(1) và tự do trong chính trị học(2) có khác nhau, mặc dầu cái (2) dựa trên nền tảng (1).
2. Tự do (1), theo tôi, triết học Đông Phương ( chủ yếu lá Ấn& Trung) có bàn luận mặc dầu không dùng từ “tự do”, bàng bạc trong Phật và Lão Trang.
3. Luận điểm rằng ở đâu có áp bức, bóc lột ở đó có đấu tranh, theo tôi, hàm chứa ước vọng giải phóng để có tự do. Tây hay Đông đều có ước vọng tự nhiên ấy. Chỉ khác nhau về cách mô tả, thuật ngữ. Mọi triết thuyết, tôn giáo đều muốn giải phóng con người hướng đến TỰ DO ( viết hoa), đại đồng hay tiểu khang, niết bàn, thiên đàn, CS hay xã hội CNKH,… đều có nội hàm tự do, giải phóng con người. Con đường di đến tự do không phải là độc đạo.
4. Không có nền văn hóa nào toàn bích, đối chiếu những nền văn hóa khác nhau chỉ để tìm ra những cái tương đồng, dị biệt, khiếm khuyết.
5. Giải phóng để được tự do ( hoặc tự do hơn) chứ không để trả thù. Người mang lòng hận thù tự hủy hoại tự do của mình ngay từ trong ước vọng. Thù hận là phản văn hóa. Tiếc rằng trong giới trí thức hiện nay nhiều người mang tâm địa trả thù – trả thù quá khứ. Ở TQ, nghe nói có xuất hiện trào lưu văn học trả thù như thế ( nạn nhân của CMVH), tôi chỉ nghe thôi, nên không chắc.
6. Xét lại hệ tư tưởng truyền thống của một dân tộc là không dễ, không thể đi từ cực nầy sang cực kia, trước đây cái gì ta cũng nhất ( anh hùng, lương tri thời đại,…) nay cái gì cũng sổ toẹt là không nên. Đó là biểu hiện từ mặc cảm tự tôn chuyển sang mặc cảm tự ty.
Một lần nữa tôi ủng hộ cách đặt vấn đề của anh và chia sẻ những trầm tư của anh. TN
Anh không phải là độc giả bình thường đâu anh TN ạ, nói chuyện vơi anh như trao đổi với một học giả. Dù sao thì truyện ngắn là văn học, mà ‘đau đầu’ quá thì đâu có hay gì, vui thôi mà. Đáng buồn là truyện của tôi ít người đọc quá, có lẽ mình vô duyên chăng?
Hà…hà…. Quý hồ…à…à…cái gì…cái gì nhỉ …?, Cái con bà nó !… bất quý hồ đa…ông Hiếu Tân ơi…
@TN : Vong thân mẹ nó hết rồi… Nói nhiều cũng bằng thừa… Cạn ly….