Đặng Châu Long
.
Cầm cuốn sổ 25 năm trước tôi tập tò dịch lại tác phẩm Kẻ Tiên Tri của Khalil Gibran cho qua những ngày tháng đau bệnh, thất nghiệp, chán nãn một thuở nào, giở trang đầu tiên đọc lại, những dòng chữ như đang cùng tôi nhảy múa:
Làm sao có thể ra đi trong thanh thản mà chẳng khổ đau? Không, sao ta có thể rời bỏ thành phố mà chẳng để lại vết thương lòng.
Dằng dặc là những chuỗi ngày đau khổ mà ta đã trải qua ở chốn tường thành. Dằng dặc là những đêm cô đơn; và ai có thể rời sự thống khổ và cô đơn mà chẳng đắng cay.
Hằng hà mảnh hồn ta đã tan tác trong các đường phố này. Hằng hà những đứa con của khát vọng ta, trần truồng đi trong những ngọn đồi này, và ta chẳng thể dứt bỏ nhẹ nhàng được.
Đó chẳng phải trang phục ta có thể cởi ra hôm nay; đó là tấm da ta phải đành lòng giật ra tự đôi tay mình
Đó chẳng phải một ý tưởng để ta dễ dàng dứt bỏ; đó là trái tim nguội lạnh bởi sự đói khát khôn nguôi
(Le Prophète, Khalil Gibran)
Tôi thở dài gấp lại, liên tưởng đến anh Chu Trầm Nguyên Minh, liên tưởng đến anh Thanh Hồ và không sao nguôi ngoai giòng nhớ.
Cả hai anh, nhà thơ và nhà họa sĩ tôi biết đều có chung một nỗi niềm, một vết cứa tình bạn chưa bao giờ lành. Chung qui cũng vì đời hai anh quá trọng nghĩa tình.
Nỗi đau của anh Thanh Hồ về người bạn thân thiết ngày nào cùng quẩn, trốn lính cũng ngộ. Ngày anh cất nhà, anh cương quyết phải chừa đường dọc hông nhà một mét dù chiều rộng nhà chỉ còn vỏn vẹn hơn ba mét. Cuối đường, sát tường dựng một thủ kỳ nhỏ che một lổ hổng tường, chỉ bởi nhà bạn đối lưng nhà anh. Anh nói để bạn anh có đường thoát khi bị khám nhà. Sau 75 anh bạn bay bổng coi như không biết có anh.
Còn anh Chu Trầm Nguyên Minh thì “tội” bảo bọc một người bạn của người bạn khi anh còn làm ở quân trường. Có lần vì vậy mà suýt phải ra tòa án binh nếu không nhờ chị Tùng Vân quen biết gỡ ra. Sau 75 anh chị cũng bị hồi mã thương khi sa cơ thất thế.
Năm 2003, gặp gỡ, nói chuyện với hai anh, nghe anh Thanh Hồ bực bội nói chuyện cùng anh Chu Trầm Nguyên Minh về nỗi đời, anh Chu Trầm Nguyên Minh chỉ nói chuyện đời nó đã là vậy thôi bỏ qua cho nhẹ lòng. Tôi không rành nên chẳng tiện xen ngang.
Nhưng nghe chừng vết cứa đó vẫn còn y đó. Chuyện đời đừng nghĩ đến thì thôi, tuổi già lại hay hồi tưởng, nhớ tới lại ngậm ngùi.
Có lần gần đây khi qua chơi cùng anh Chu Trầm Nguyên Minh, anh hỏi tôi: em thấy có nên gạt bỏ một khoảng buồn quá khứ không vui với mình không? Tôi biết anh vẫn canh cánh chuyện đó nên nói: việc đó là do anh. Nên hay không chẳng quan trọng gì so với việc thanh thản với tâm mình. Biết đâu họ cũng mãi mang cục đá nặng nề như anh trĩu buồn vì chuyện đó suốt khoảng dài mấy chục năm qua
Cánh thời gian bay hút đi, vệt đời dài vẫn cứ quét vào tim nhau những cơn đau nhói lòng. Anh Lê Vĩnh Thọ vẫn mãi đùa anh là nhà giáo làm thơ, việc đời cứ phải như việc dạy trẻ, gai mắt khó chịu thì không thể xuề xòa vuốt nhẹ bỏ qua. Tội nghiệp cho một chữ tình làm sao tròn trịa lăn trên cõi nhân gian đầy gai góc lọc lừa này.
@
Hôm qua, tôi gọi điện cho anh vào giấc sáng thăm hỏi sức khỏe. Nghe gọi, cô con dâu của anh hỏi anh có trả lời được không, và sau đó là giọng nhẹ hụt hơi của anh làm tôi giật thót mình. Tôi nói anh chuyển lại cho cô con dâu để hỏi chi tiết và nơi anh nằm điều trị. Hóa ra anh đã vào bệnh viện Triều An từ mùng hai tết mà tôi chẳng hề hay biết do còn ở Nhatrang.
Vợ chồng tôi vào đến, thì đã có mặt một số anh em Quán Văn. Vợ chồng anh Trương văn Dân và Elena vẫn là những bạn sốt sắng với cánh anh em làm văn nghệ rồi Lê Ký Thương, Vũ Thế Thành… nồng ấm quanh anh. Gặp nhau anh mừng ra mặt và thăm hỏi từng người. Anh nói được sống cùng các bạn thì dại gì không sống. Anh dặn dò tôi đủ chuyện, tôi thì cứ nói thì còn nợ anh, từ từ trả….mặt vui nhưng lòng vẫn cứ buồn. Bây giờ bạn vây quanh, lát nữa đây tứ tán, nói như anh: bây giờ vui mừng thì cứ vui mừng, lát nữa lại tiếp tục…chiến đấu. Anh lại nhắc đến vợ chồng Út Chiến, tiếc lâu quá không gặp để Tiểu Nguyệt hát lại bài ca Năm Mới cho anh thỏa khóc lại một lần. Đúng anh trời sinh ra là để làm…thi sĩ. Bà xã tôi tuy không hát nhưng anh cũng đủ rơm rớm dặn “canh” tôi đủ chuyện. Vậy đó, thân anh còn lết bết như vậy cứ lo chuyện bao đồng. Vũ Thế Thành rổn rang chuyện dưới đất trên trời cùng anh. Trương văn Dân lại rủ anh đi thêm một chuyến Paris để sáng sáng ra phố tìm lại bà đầm bán bánh mì. Trông anh thật sảng khoái giữa tiếng cười nói và cả tiếng ca bài Lời tình buồn từ điện thoại của anh Vũ Thế Thành mở cho anh nghe. Ai nói vào bệnh viện không khí nặng mùi ê te?
Không viết được, không vào máy được là cả sự bực bội của anh. Anh làm việc như sợ quỹ thời gian không đủ, không kịp. Anh đã thể hiện nghiêm chỉnh tính cách anh vẫn nói : khi mình cầm viết, phải có trách nhiệm với lịch sử và cuộc đời và chịu trách nhiệm cả với những người cùng giòng sống quanh mình
Nhìn lại quanh tôi hôm nay, không ai nhận mình là nhà này nhà nọ, chỉ là những người có khát vọng viết như một trải nghiệm sống và bộc bạch nỗi lòng để lấp bớt những nỗi niềm và hoài bão đã phôi phai dần theo năm tháng.
Chỉ còn đọng lại những bạn đời theo cùng năm tháng như những chứng nhân giữa đành hanh cuộc sống. Đời bỗng vui như cuốn Tương Tri nằm im bên gối để anh cảm nhận nơi xa các bạn vẫn dõi theo.
đặng châu long
12-02-2014
đêm 17-02
đọc cho anh Chu Trầm Nguyên Minh
nghe những bài thơ thời chinh chiến
cũ của anh
đặng châu long
đứng bên giừơng đọc thơ mùa chinh chiến cũ của anh
và văn mới của tôi vừa viết vội
nghe ra đất nổi gió trời nghiêng
anh nửa nằm ngồi im nghe cùng ống thở trợ hơi
tay buông thả mắt chong niềm cũ ánh ngời
giữa giòng ngậm ngùi nhẹ tràn trên má
chuyện nửa đời nhặt lại
nghe mặn nhạt cay nồng thân thế rã
từng địa danh từng ngã rẽ linh đinh
Rừng Già, Hầm Đá, Phú Bình
Giếng Chanh, Rãy Nổ, Trung Bình, Xóm Rơ
Và đây nửa Rừng Tròn, Bàu Sẻ,
Phủ Hà, Xoài Quỳ nào anh lặng lẽ bước qua
Một nửa đời nhòa cùng bom súng
Một nửa đời sau sức mỏn từng đêm
Anh nằm nghe tôi trải lời nghẹn đứt
Gởi theo anh từng nụ héo đao binh
Rồi sẽ tới bình minh , anh phải thắng
Trước mắt ta là ánh sáng cuối đường hầm
Nắm tay tôi anh nhẹ lay rưng giòng lệ
Hạt mặn cuối cùng đọng giọt lung linh
đặng châu long
Lời cuối tiễn anh
Chu Trầm Nguyên Minh
Anh Tâm,
Vậy là anh đã lỗi hẹn cùng bè bạn, thanh thản ra đi theo lồng lộng mây ngàn
Em thì kịp đúng hẹn cùng anh hoàn tất ước mơ cuối của anh trong những ngày không còn làm việc cùng máy tính. Em đã đọc cho anh nghe giòng thơ chinh chiến với tất cả sự kìm nén nỗi lòng. May mà anh vẫn vui để nghe trong đêm 17-02 đó, đêm cuối cùng tỉnh táo nhất của anh
Tám năm chống chọi cùng cơn bạo bệnh thật chẳng dễ gì, nhưng với anh chắc chẳng là gì so cuộc đời anh đã trải. Em đã nhiều lần ngậm ngùi khi mở lại bài viết của anh trải cuộc đời mình kể từ lúc anh trao bài gởi gắm cho em vào tháng tư năm ngoái.
Thân phận anh quá nghiệt ngã, năm sinh, họ tên anh, quan hệ chị em đều phải giấu kín để tồn sinh. Cuộc chiến luôn đẩy đưa nhau vào ngõ cụt khôn lường.
Chị Tùng Vân nhắc lại anh rất sợ trực diện cùng đám chết của bất cứ ai. Nỗi ám ảnh về tang thương của những người thân khiến anh không muốn nhìn những hình ảnh gợi lại sự tang thương quá đỗi ở thời thơ ấu điêu linh.
Và bây giờ anh cũng phải tự đối đầu, bước vào vòng sinh tử một cách chững chạc
Tất cả, tất cả mọi chuyện anh đã sắp sẵn từng bước, từng ngày. Cho đến ngày cuối đời, khi ghi chép từng câu viết trên một mớ dày giấy tờ công chứng trong bệnh viện và đặt bút ký tên mình lên những văn bản đó, anh đã hoàn tất thủ tục cuối cùng trong sự bình tỉnh vô song. Sau đó là sự buông tay, thả thân cho tiếng gọi thiên thu.
Những giờ cuối, nằm nghe người thân nói, mỉm nụ cười vô thanh, anh đã sẵn sàng cho chuyến đi vô hạn vào ngàn trùng.
Anh đi, nhưng vẫn còn đó bạn bè một thuở. Bàng hoàng hay tin anh nhưng vẫn biết sẽ không lâu tái ngộ cùng anh.
Cuộc đời là phiến mây trôi, ai qua được mối sầu sinh tử. Có đáng chăng khi mình đã thể hiện con người đã sống hết mình và bằng cả tấm lòng.
Nhắc lại lời anh hôm 11-02, “khi mình cầm viết, phải có trách nhiệm với lịch sử và cuộc đời và chịu trách nhiệm cả với những người cùng giòng sống quanh mình” mới biết cho đến cuối cùng anh vẫn quyết liệt không từ bỏ trách nhiệm mình cùng tha nhân bên giòng sống
Thôi thì anh cứ thanh thản ra đi. Bạn bè không chỉ ngắn dài vài giọt, tâm thế anh sẽ mãi in đậm trong mọi người.
Yên nghỉ nghe anh
ĐẶNG CHÂU LONG
19-02-2014
Tình người nằm gọn trong trang viết !
Tình người nằm gọn trong trang viết !
anh ra đi nhưng vẫn để lại vị ngọt cho đời
Những kỷ niệm cay đắng và ngọt ngào
Bài viết cảm động
Thương cho anh CTNM quá
Buồn! Thương tiếc một Người tài hoa như Anh…Anh ra đi với nụ cười vô thanh.Anh sống hết mình bằng cả tấm lòng.Anh để lại tình yêu an ủi người thân bình yên sống…Lòng thư thái Anh vào cõi mông lung!
Bai viet cam dong qua,doc bui ngui
Viết thật cảm động
Posted by 113.176.148.40 via http://webwarper.net
This is added while posting a message to avoid misusing the service
Doc xong ,khong biet noi gi ,chi biet cau nguyen cho anh thanh than ra di ve noi khong con buon dau nua
Bài viết thật cảm động,đọc rưng rưng nước mắt