Lê Ngân
Triều Tây Sơn kể từ vua Thái Đức đến hết Cảnh Thịnh tồn tại được 24 nǎm (1778-1802).Tuy chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn nhưng công lao của Tây Sơn đối với lịch sử là rất vĩ đại.Hiếm có một triều đại nào trong lịch sử Việt Nam lập được nhiều chiến tích hiển hách đến thế!.Nổi bật trong ba anh em Tây Sơn là Quang Trung-Nguyễn Huệ với tài năng kiệt xuất.Hầu hết chiến thắng của Tây Sơn gắn liền với tên tuổi của ông.Từ cuối thế kỷ 18 tên tuổi các danh tướng Tây Sơn đã được Hoàng Lê Nhất Thống Chí ghi chép đầy đủ dù nhiều danh tướng chỉ có tên kèm chức vụ Đô đốc như:Đô đốc Lộc,Đô đốc Bảo,Đô đốc Long…không kèm dòng họ quê quán.Cũng từ ngày đó trở về sau số danh tướng Tây Sơn vẫn ổn định chưa phát hiện thêm.Đến thập kỷ 20 thế kỷ 20 dưới triều Nguyễn vốn duy trì chủ trương “tận diệt mọi di sản của ngụy triều (Tây Sơn)”giới sử học biết đến hai tác phẩm chép về Tây Sơn hiếm hoi ra mắt công luận:”Tây Sơn lương tướng ngoại truyện” của Nguyễn Trọng Trì và “Tây Sơn thuật lược” (khuyết danh).”Tây Sơn lương tuóng ngoại truyện” đã được biết đến rộng rài cho đến nay.Riêng về “Tây Sơn thuật lược”gần như thất truyền cho đến ngót nửa thế kỷ sau mới được “sống lại”qua tác phẩm biên dịch của Tạ Quang Phát ấn hành ở Sài Gòn từ 1968-1971.”Tây Sơn thuật lược” là tác phẩm lịch sử duy nhất giới thiệu bổ sung một danh tướng Tây Sơn quê ở Thăng Long chưa một sách sử nào chép! (more…)