Ngày giỗ luôn tính theo ngày Âm lịch, vì thế tôi không còn nhớ là ngày nào trong tháng Tám âm lịch của mỗi năm, năm nay lại nhuần một tháng …???
Mỗi năm cứ gần đến ngày giỗ mẹ thì tôi gởi về cho chị tôi một chút tiền để chị mua sắm mâm cỗ và mời bà con xa gần về dự.
Ngày giỗ năm nay rơi vào ngày thứ Bảy của tuần lễ này.
Trong ngôi nhà mới dọn về thành phố này, sau gần hai tháng chưa quen mấy với cảnh vật mới mẻ giữa trung tâm thành phố.
Chợ búa và những tiện nghi vật chất gần nhà hơn, các con cháu vẫn lui tới thường xuyên hơn nên cũng đỡ hiu quạnh…
Thời gian trôi nhanh quá…. mới ngày nào mỗi khi đi chợ tôi vẫn thường dẫn theo hai đứa con trai nhỏ đi theo cho chúng ngắm nhìn và lựa chon cho chúng vài món ăn mà chúng thích, hay chở con đi loanh quanh những con đường quen thuộc gần khu đang ở,
Thành phố nhỏ thân quen với tôi qua chặng đường dài hơn ba thập kỷ…các con tôi lớn dần theo năm tháng và lìa xa mái nhà thân quen cũ…chỉ còn lại tôi trong ngôi nhà cũ rộng thênh thang.
Đã từ lâu tôi không còn được thả mình trong cái cảm giác gần gũi bên những đứa bé con mình quẩn quanh trong những khu mua sắm rẻ tiền…đã xa rồi …các con tôi đều đã trưởng thành và đã lìa xa vòng tay mẹ.
Các con tôi lớn khôn theo năm tháng…. dần dà chúng không còn có cái hứng thú theo mẹ quẩn quanh các nơi quá quen thuộc và cuối cùng mẹ cũng dẫn vào Chợ Một đồng, hay những chợ đồ cũ quanh khu phố nghèo ngày cũ, chúng lựa chọn những món đồ chơi rẻ tiền, những sách vở giấy bút đồng hạng..
Bây giờ các con tôi đã là những chàng trai chững chạc, sao còn theo chân mẹ nữa.
Mỗi đứa đã có một gia đình riêng và những đứa cháu nhỏ không được theo bà làm kẻ chợ.
Bây giờ tôi chỉ còn là một bà già tụt hậu, cô đơn giữa lòng thành phố xa lạ với bao nhiêu người xa lạ khác .
Hôm nay một mình vào chợ gần nhà ( Một chợ của người Hoa) với ý định mua một vài món ăn về nấu mâm cơm cho ngày thứ Bảy sắp tới, là ngày giỗ mẹ tôi …
Hôm nay mới là ngày thứ Tư, tôi cũng mua đủ thứ hoa quả, và nhiều thứ khác như ngày xưa mẹ tôi vẫn chuẩn bị cho những lần nhà có giỗ.
Tôi muốn nấu những món ăn mà ngày xưa mẹ vẫn thường làm vào những lần ngày xưa mẹ vẫn thường làm khi nhà có giỗ: nồi canh ổ qua nhồi tôm thịt, ram mấy miếng thịt heo, thịt gà để chật miếng sắp chung một dĩa chả đủ thứ …
Một đĩa lớn gồm một lát chả lụa cắt tròn để chính giữa, các thứ khác xếp vòng quanh, công việc mà ngày xưa tôi thích được làm khi ở tuổi mới lớn, mẹ thường tập cho chị em tôi để mai sau có gia đình riêng biết cách mà làm… và mẹ luôn dành lại một phần thịt chưa chặt cất riêng cho em tôi…sau bữa giỗ đem về nhà chồng làm quà biếu…( mẹ tôi luôn chu đáo trong cách cư xử)
Đĩa mì xào với tôm thịt, vài món nữa nếu là đám giỗ lớn, có đông người…soạn hết những món đã mua về…đặt những trái cây và bình bông lên bàn thờ…
Nỗi buồn bỗng òa vỡ trong tôi như ngọn gió đổi mùa chợt ập về cuốn phăng đi những lá chớm vàng trên bờ cỏ ngoài sân…
Bóng tối chập choạng bên ngoài cánh cửa… với tay mở chiếc ti vi trong phòng khách cho có âm thanh, cho nỗi buồn pha trộn với những âm thanh vô hình…
Hình ảnh Mẹ chập chùng trong kí ức…ngày xưa Mẹ đã từng thích ăn món gì ??? tôi sẽ chỉ làm một món đó…
Thời gian của những ngày tuổi thơ hiện về, thỉnh thoảng vào các buổi chợ Phiên, thời gian của những ngày xưa xa lắm,
Mẹ thường đi bán Chợ Phiên Gò Chàm, cứ năm ngày một lần phiên chợ, Mẹ gom những hàng hóa trong gian hàng của mẹ vào hai cái khăn gói lớn và ra đi từ lúc trời còn tối mịt, chiếc xe lam đã được quen biết cũ đến đón tận nhà và đưa về tận cửa vào lúc xế chiều…
Thường vào những ngày mùa Hè không đi học, tôi thường được theo giúp mẹ trông chừng hàng hóa cho mẹ
Các kẻ ăn cắp vặt hay trà trộn vào người mua hàng lấy đi hàng hóa của người bán, hàng hóa của hai mẹ con tôi :cũng chỉ là những món hàng phục vụ cho những người dân lao động nghèo, những chiếc quần đùi, áo cánh, những bộ quần áo trẻ em rẻ tiền, mấy cái áo gối chắp vá bằng những mảnh vải rẻo chắp lại theo những hình thù không nhất định do bàn tay của Mẹ vào những lúc rỗi việc, sau này tôi cũng thường làm những công việc này giúp mẹ…
Mẹ ngồi một góc tấm nylon trải trên đám đất trống, tôi ngồi một góc, chờ sẵn miếng giấy báo xé sẵn để gói hàng và đếm tiền.
, Hàng hóa dọn xong là trời vừa hừng sáng, Mẹ thường dạo mua bữa điểm tâm cho hai mẹ con, thường mẹ mua cho tôi tô cháo lòng hay tô mì gánh , có khi mấy cái bánh xèo, phần của mẹ chỉ là cái bánh đúc chấm mắm tôm hay vài củ khoai…
Lúc ấy tôi chỉ biết nhận phần ăn của mình mà không hề nghĩ đến chuyện sẻ chia cho mẹ, thỉnh thoảng lại hỏi mẹ
– Sao mẹ không thích ăn giống như con ????
– Ừ mẹ thích gì ăn nấy, con cứ ăn rồi coi hàng giúp mẹ…
Sau khi tan buổi chợ , hai mẹ con hay ra ngồi chờ xe ở một góc chợ cạnh một gánh mì, bà chủ gánh mì đã quen mặt bạn hàng của mình, lúc nào thấy mẹ con tôi đến là đon đả mời chào và tự động múc hai tô mì…
Đặc biệt là một tô có những miếng thịt nửa nạt nửa mỡ nhuộm vàng cam xắt mỏng, trải đều trên mặt tô và mấy cọng hẹ xanh , chút tóp mỡ vàng óng…còn một tô chỉ phủ trên mặt tô mấy cọng hẹ và chút rau sà lách…
Mẹ tôi luôn đẩy tô mì có thịt sang phía tôi còn người luôn lấy phần mình là tô mì không thịt thà gì cả như một tô mì chay …. Trong suốt tuổi thơ tôi đã chứng kiến nhiều lần như vậy, những bữa ăn hàng ngày Khi vào mâm cơm, mẹ tôi chỉ chọn phần cơm nguội ăn trước, rau mắm qua loa, những miến ăn đầy đặn mẹ thường nhường hết cho ba chị em tôi.
Ngày ấy sao chúng tôi mãi vô tình với những cử chỉ này và cũng chỉ biết rằng : Mẹ thích vậy chứ không nghĩ là vì sao…
Thói quen nhường hết cho các con, những tô mì không có thịt , những tô phở không thịt bò, những đĩa cơm khi vào quán chỉ ăn với đồ xào luôn là phần mẹ.
Những miếng sườn nướng ngon lành ngày ấy cũng chỉ các con là được ăn ….còn m ẹ…
Lớn lên một chút, một đôi lần tôi bảo mẹ rằng :
– Con muốn mẹ phải ăn giống con
– Các con cứ ăn phần mình để còn lớn, mẹ đã ăn nhiều rồi, không cần nữa….
Bây giờ hàng năm cứ gần đến ngày giỗ mẹ …
Sau khi sắm sửa các thứ , ngồi nhìn mớ đồ ăn chưa nấu, những giọt nước mắt đã ứa tràn trên má trên môi tự bao giờ…
Cuộc sống với những bộn bề đôi khi như quên mất những đi những khắc khoải , những ý nghĩ riêng mang mà chưa một lần thốt lên thành ngôn từ khi còn nhìn thấy nhau, ngày đó tôi chỉ biết vậy mà chưa lần nào tỏ cho mẹ tôi biết là tôi hiểu thấu tấm lòng của mẹ,
Những người Mẹ Việt Nam suốt cả đời tận tụy hy sinh cho đàn con…mẹ tôi đó người đàn bà quê mùa chất phác, suốt một đời tận tuỵ hy sinh cho các con, không một lần nghĩ đến thân mình.
Tôi soạn ra mấy món đã mua để nấu hai tô mì…hai tô mì không thịt , không gia vị đậm màu, ra vườn ngắt mấy cọng hẹ, đặt hai tô mì chay bốc khói trước bàn thờ Mẹ.
– Mẹ ơi, bây giờ con mới hiểu thấu tấm lòng của mẹ…thì mẹ đã không còn…
– Lẽ ra cái việc làm hôm nay con phải làm lúc mẹ còn.bên cạnh chúng con
_ Con phải nói với mẹ là con cũng thích ăn những tô phở, những tô mì không cần thịt thà chi cả, con cũng thích ăn những món mà mẹ thích,
_ Mẹ ơi bây giờ một mình con nơi này…ăn hết hai tô mì mà ngày xưa mẹ vẫn thường ăn…Và còn những món mà mẹ vẫn thường làm cho chúng con..
_ .Bây giờ con có lập lại với chỉ mình con …thì có ích chi đâu…
_ Bây giờ con có dọn sẵn bao cao lương mỹ vị đầy bàn… gọi các con cháu về chứng kiến thì cũng nào có nghĩa gì đâu…
_ Hôm nay con quì trước bàn thờ mẹ nơi đất khách quê người: thắp nén hương lòng gởi mẹ với niềm thương và và sự thống hối một đời con.
Tôi đã từng nhìn thấy ông từ ngày tôi còn rất nhỏ….Trên con đường làng rợp bóng tre xanh, những ngõ ngách làng quê vào những buổi trưa hè, hình bóng bơ vơ tội nghiệp, chiếc gậy quơ ngang dò dẫm, bước chân lũn đũn, gương mặt lúc nào cũng mỉm một nụ cười.
Hình ảnh quen thuộc của ông luôn đậm nét trong tôi, với tất cả sự tò mò… đôi khi trong gia đình có người cần nhờ tới ông, người ta đứng trong nhà gọi ra :
_Ông thầy Bo…ói…..ông thầy bo…..ó oi…….
Ông nghe tiếng gọi., tức thì dừng bước, nghiêng tai nghe ngóng…như định hướng…chiếc gậy trúc nghiêng đảo một vòng và đi theo hướng sủa của đám chó, tiếng sủa của lũ chó lắm mồm đi đến đâu…là ông dõi theo ..
Những chiếc cổng hẹp bé tẻo vòng quanh dậu lá duối uốn khúc quanh nhà, chỉ chừa lại một lối đi nhỏ vừa cho một người lớn bước vào, những ngôi nhà ở quê tôi thời bấy giờ rất giống nhau và uốn khúc….
Tôi không hiểu vì sao, giác quan nào còn lại trong ông đã mách bảo để ông có thể định hướng cho mình một lối đi chính xác như vậy…
Khi đã yên vị trên chỗ ngồi trong cái phản gõ của một nhà nào đó… thường thì chủ nhà mời ông chén nước, ly trà, ông vểnh tai nghe ngóng, môi luôn điểm nụ cười, hai hốc mắt sâu diệu vợi .
Nghe đâu ngày ông còn trai trẻ do một tai nạn khi đi chặt tre …vì một lý do bất cẩn nào đó, một cành tre nhọn đã đâm sâu vào mắt phải…vì chạy chữa không đúng mức, mắt bị nhiễm trùng khi múc bỏ một bên mắt, nhưng không hiểu vì sao con mắt bên trái cũng bị ảnh hưởng nên ông thành tật nguyền từ ngày ấy, lúc tuổi đời ông chỉ độ đôi mươi. và từ lúc nào ông trở thành người thầy bói chuyên nghiệp trên mọi nẻo làng quê thì không ai còn nhớ nổi…
Ông lần tay vào túi áo trên lấy ra một nắm que, những chiếc tăm tre vàng óng, láng mượt, cây ngắn , cây dài khác nhau, được ấp ủ từng ngày trong một bọc vải thô…Ông rút ra …so đều và yêu cầu người muốn ông bói cho một quẻ :chọn một chiếc..
Sau khi khẽ khàng cất hết những que còn lại vào chiếc bọc vải…ông lâm râm khấn vái , những ngón tay lần những vết khắc hằn trên đoạn cây ngắn mà thân chủ mới chọn…sau khi đã biết qua ý của thân chủ muốn biết điều gì..Tình duyên, gia đạo, hay những thắc mắc mà họ muốn biết của những gì chưa xảy ra .
_ Thưa thầy thằng Hai nhà tui đi học xa nhà, sắp đến ngày thi cử, không biết nó có đậu không ????
_ Xin hỏi cậu nhà tuổi con gì ???sanh vào tháng mấy, ngày hay đêm…
_Bởi phước nhà, nên cậu nhà được thần núi độ mạng…Quỉ phương Nam ám, nhưng nhờ ông bà ăn ở nhân đức nên mọi cái rủi xua đi, cậu nhà sẽ vinh qui bái tổ..
Xênh xang võng lọng inh trời Vinh qui bái tổ …cả làng ra coi..
Rằng đây chốn cũ người ơi… Ra đi là để đặng câu sum vầy…
Ông thường kèm theo lời bàn là những câu vè hay những câu Kiều, góp nhặt tứ phương….Không biết do ông tài giỏi hay do một may mắn nào đưa đẩy, thường ông cũng hay đoán trúng, nhưng cũng có khi sai bét nhưng những thân chủ chốn quê nghèo cũng dễ dãi hoặc ông cũng thường thòng ở câu cuối như đưa ra vài lí do cản trở khác để khi gia chủ bị đoán sai có thể dựa vào đó mà biện hộ cho ông, thường thì ông không đòi hỏi giá cã…do sự thơm thảo của thân chủ…chiếc gậy trên tay, bước chân dọ dẫm, câu nói trên môi khi đi ngang qua những ngôi nhà làng quê ngày đó vẫn còn in đậm trong lòng mọi người với âm hưởng quen thuộc của ngày nào..
_..Bó ó o i không ???….
Một thời gian lâu lắm….Gia đình tôi rời làng quê, tôi không còn nhìn thấy ông…
Hình ảnh đơn điệu của người thầy bói mù ngày ấy , biết dùng những lời ăn tiếng nói của mình để mưu sinh, giúp cho những người dân nghèo quê tôi có thêm hy vọng nơi bước đường tương lai, cho những cô gái có thêm hy vọng cho những cuộc nhân duyên chưa thành hình và có chứa chan hy vọng ở ngày mai về chữ Duyên…Khi nghĩ về ông mọi người đều mỉm cười dễ dãi, khi những lần ông đoán sai …ai biết nghĩ đều thông cảm ông với nụ cười xuề xòa …
_ Bói ra ma…Quét nhà ra rác…nhưng họ vẫn mời ông những lần kế tiếp khi có việc cần được lật mở trước thời gian hay những bí mật mà ai cũng muốn biết trước hạn kỳ…
Tôi lại nhìn thấy hình dáng quen thuộc của ông ….tại thành phố gia đình tôi về sinh sống, bây giờ cánh áo nâu có khâu hai cái túi trước ngực ngày nào được thay bằng cái áo bốn túi màu nâu đậm, chiếc gạy dò đường, cọng thêm cái cặp táp da vàng da bò bên tay trái…không biết ông dùng chiếc cặp để làm gì và đựng vật gì để phục vụ cho bước đường sự nghiệp rộng mở của ông trong thời buổi ấy…hàng ngày ông vẫn mỉm cười trên mỗi bước chân trên con đường rải nhựa …
Thỉnh thoảng tôi vẫn thường quan sát ông và đôi khi vài người trên con đường mời ông vào nhà đoán quẻ…những chiếc tăm tre ngày nào bây giờ hiện đại hóa bằng một cuốn sách truyện Kiều của Nguyễn Du, vì thế ông thay đổi trang phục cho thích hợp với nếp sống nơi đô thị, chiếc quần vài nâu thô nhưng đi đôi với cái áo bốn túi, cái gậy có chạm nơi đầu cán và chiếc cặp da , hai hố sâu của đôi mắt bây giờ che chắn một gọng kính đen, cọng với thân hình cao và đẫy đà hơn xưa, nhìn ông từ xa giống như một con người có hình thức bề ngoài chững chạc và trí thức…
Những con đường nơi phố thị mà ông đăt bước chân qua là những con đường cái lớn của thị xã, cứ đến chặp quá trưa là ông dừng bước chân tại một địa điểm cố định là tiệm thuốc bắc Hiệp sanh, tiệm nằm trên một góc đường vào ty cảnh sát, ông vào ngồi tại một chiếc ghế trước quầy hàng, kéo một hơi thuốc lào, uống ly nước chè với chủ tiệm, không biết họ quen biết nhau từ bao giờ nhưng coi ra thân thiết lắm.
Những người quen biết vẫn thường đến nhờ ông coi quẻ tại đây hay đến để dẫn ông về nhà họ…sau khi tỏ rõ ý định muốn nhờ ông đoán cho những điều mà họ muốn biết trước… Một cách khoa học hơn xưa nơi chốn thôn dã…Bây giờ ông có một cái mai rùa đen bóng có điểm những điểm nhấn màu nâu…sau khi đặt tiền quẻ trên cái mai rùa, ông lần tay thu số tiền xếp lại cẩn thận cho vào túi trên cài nút cẩn thận, ông mở cặp lấy ra cuốn truyện kiều đã bị cuốn góc, rách bìa…đưa cho thân chủ mở ra một trang nào đó và đọc lấy vài ba câu trong trang sách, dựa theo đó, ông đưa ra những lời bàn và lời kết nghe rất êm tai và khoa học tâm lý vô cùng…tay nghề và lời bàn sâu sắc hơn xưa.
Có một lần tôi còn nhớ mãi…Dì tôi đang có thai đứa con thứ sáu…dì đã có năm cậu con trai liên tiếp, chúng nghịch ngợm phá phách chịu không nổi, lần này dì muốn sanh một bé gái…chỉ còn vài tuần nữa là đến ngày sinh nở, dì muốn biết trước một chút vì ngày đó chưa có máy siêu âm…. dì bảo tôi sang tiệm thuốc bắc dẫn ông sang…
Sau khi được biết thân chủ muốn biết là sẽ sinh con trai hay con gái trong lần sinh đẻ này…mọi thủ tục xong, việc cuối cùng là xếp mấy đồng tiền cho vào túi áo trên, ông đưa quyển truyện kiều cho dì tôi lật mở …
Trang sách mở ra với đoạn tả nhân vật Từ Hải :
Râu hùm, hàm yến mài ngài Vai năm tấc rộng…thân mười thước cao…
_Chuyến này bà sẽ sinh một cậu quí tử …tâm lí của mọi người ai cũng muốn sanh con trai …nên ông bàn thêm về cậu con trai sắp chào đời của dì tôi oai phong lẫm lẫm như Từ hải, nhưng ông đâu biết thân chủ là dì tôi lại muốn sinh một bé gái vì dì đã có năm cậu quí tử quậy phá như giặc trong nhà …
Dì tôi chỉ muốn sinh thêm một đứa con gái lần này là làm kế hoạch hóa gia đình, chuẩn bị làm công tác tư tưởng cho ông dượng tôi đi “Cột ống dẫn tinh ” sau khi có cô con gái út trong lần sinh đẻ này…với những thất vọng vì đứa con thứ sáu mang dáng dấp của Từ Hải …lại thêm một thằng quí tử nữa sao ???
Ngày dì tôi lâm bồn…Kết quả ngược lại với lời thầy Bói Mù cho biết trước, nhưng lại như ý dì tôi…một cô con gái bé bỏng dễ thương chào đời như mong đợi của dì …và hậu quả là ông dượng tôi phải đến bệnh viện làm cuộc kế hoạch hóa gia đình…và không hề có lời than oán hay trách móc ông lấy nửa lời.
Cho dù người thầy bói mù có xủ quẻ sai nhưng trong thâm tâm tôi vẫn thương mến ông, một con người đầy nghị lực, biết vươn lên trong cuộc đời…ông đã tự mình cứu lấy mình, đem đầu môi chóp lưỡi và những nhận biết, cùng chút tâm lý của cuộc đời làm cứu cánh cho cuộc đời mình, với tấm thân tàn tật, mất đi đôi mắt, vật quí nhất của một kiếp người, với những mảnh đời khác, họ không vượt qua được số phận, sống trong sự tăm tối của cuộc đời, hay họ chỉ sống vất vưởng hay làm người hành khất với cuộc đời u tối, ngửa tay xin những sự bố thí của tha nhân….
Vào buổi xế trưa, ông thường vào chỗ gian hàng bánh trái của Mẹ tôi, kêu mấy chén bánh bèo, hoặc một cuốn bánh xèo và ly trà đá…Ông lần tay vào túi áo trên moi hết những đồng tiền mới kiếm được…xếp gọn ghẽ theo từng loại, tinh vi và chuẩn xác, không hề sai lẫn giữa các tờ giấy bạc.
Ông lấy sẵn số tiền cho bữa ăn, đặt trước mặt và chậm rãi ăn, nhai gọn gàng và nho nhã, cử chỉ của một con người tự mãn…Ông đã tự mình nâng cao giá trị cho mình với một giá trị cao , tiêu những đồng tiền kiếm được do công sức của chính ông, ánh sáng cuộc đời ông chính là sự chính trực và lòng dũng cảm vượt khó và sự sáng tạo của tâm linh ông.
Bây giờ sau bao nhiêu năm trường xa xứ đôi khi nhớ lại những hình ảnh thân thương quen thuộc nơi quê nhà …hình ảnh người thầy bói mù với cây gậy và nụ cười luôn trên môi, trán ngẩng cao trên lối đi quen thuộc, hình ảnh oai hùng của ông luôn là một điểm nhấn đáng lưu tâm khi mỗi lần tôi múốn buông tay thả trôi cuộc đời mình cho phần số…
Không biết bây giờ nơi thành phố cũ của tôi, trên những con đường rải nhựa thênh thang…Ông thầy bói mù có còn mạnh giỏi để mỉm nụ cười hiền hòa trên môi mỗi ngày.. .Ngày nào trở lại quê nhà , tôi sẽ tìm ông và biết đâu khi gặp tôi ,ông lại cho tôi những lời xủ quẻ đầy lý trí mà ông góp nhặt trong thi ca …
(Một mẫu chuyện ngắn…Từ rất lâu…hôm nay gởi lên đây cùng các bạn đọc chơi ngày cuối tuần)
Những trận mưa không dứt trút xuống nơi này một cách dai dẳng, cuồng nộ nhưng bình yên, êm ả, không làm se sắt da thịt như những ngày tuyết phủ, cái lạnh như òa vỡ khi cơn mưa úp chụp xuống vạn vật, mấy cành thông ngã ngửa ngã nghiêng, vươn dài trên lối đi về như nàng vệ nữ xoãi dài gót chân khi kết thúc một bản tình ca êm ái.
Dòng xe cộ lũ lượt lách ngang thân những nhánh cây gãy gục, tôi kéo nhẹ kiếng xe cho gió ùa vào thảng thốt, hít một hơi dài chút gió khô khốc có pha chút hương tình nhắn gởi của gió Xuân đang còn bãng lãng đua chen cùng nắng Hạ..
Phố xá chiều nay vẫn hiền hòa câm nín, không rộn ràng như buổi ban mai, không chói chang như buổi trưa hôm qua…,
Chỉ còn lại những giọt mưa thấm đẫm của đất trời gởi gấm cho những cội hoa trong vườn nhà ai có thêm chất nước mát thấm đẫm dự trữ cho mùa Thu đến,
Những giọt nước đầm đìa trôi tuột vào các ngõ ngách của những con đường, lau sạch những bụi bậm của đời thường, như làm đẹp thêm cho những chiếc lá trên cành êm ái chút hoang sơ.
Ba ngày nay trời mưa to, lúc sụt sùi, khi cuồng nộ, những chiếc xe vẫn âm thầm vút nhanh tìm về mái ấm, những cửa hiệu vắng tanh, những chợ búa vắng tiếng chân bước rộn ràng.
Một vài tiểu bang khác đã bị những cơn lũ cuồng nộ tìm về, hãi hùng và tan biến trong chớp mắt…
Một hiện tượng lạ lùng mà một đất nước giàu mạnh luôn bảo vệ rừng như Hoa Kỳ lại nhận tai ương do bão lũ …
Những cơn lũ tràn về những đất nước nghèo vì mưu sinh nên đã chặt phá những rừng cây khắp cùng đất nước…Những trận bão lũ luôn tìm về là chuyên đương nhiên…
Nhưng… ngày nay ông Trời cũng cho người dân Hoa Kỳ lãnh nhận một chút tai ương do thiên tai cuồng nộ???
Ngày mai …cảnh vật nơi đây lại tưng bừng, bờ cỏ lại thêm xanh, những cành cây nằm xoãi dài trên con lộ sẽ được thu vén trước buổi sáng, chúng sẽ được bỏ vào những chiếc xe bít bùng và bị nghiền nát ngay khi lìa khỏi mặt đất, mọi vật lại bình yên, phố xá lại đông vui.
Pha tách cà phê nóng, tôi ngồi nhìn mưa rơi xứ người mà chạnh nghĩ những cơn mưa xứ mình mà tôi đã nhìn thấy nơi quê nhà của những ngày xưa cũ.
Một ngày thật xa …ngoài năm thập kỷ…tôi còn miên man trong chút nhớ, chút quên…những ngày tập tễnh bước vào đời….
Ba bốn ngày liên tiếp, những cơn mưa dằng dai tiếp nối, mặt nước sông trước ngôi nhà tôi đang ở trọ để đi dạy học khi mới ra trường
Màu nước vẫn trong xanh hôm qua nay bỗng biến thành màu đỏ ối, đục ngầu, sau hai ngày đêm mưa to gió lớn, những mạch nước như vỡ òa liếm vào soi bắp đang thì đong trái, những nước là nước mấp mé ăn sâu vào đám ruộng, mấp mé soi bắp trên đồng.nhấn chìm rẫy khoai đầu ngõ.
Công việc đồng áng của những người dân quê tôi vẫn chậm chạp, tiếp nối, những học trò của tôi vẫn cắp sách đến trường, những chiếc áo tơi lá kết thành những tầng chen chúc nhau như một chiếc nấm dài vẽ vụng, nhấp nhô sũng nước trước cửa lớp học, tiếng râm ran ôn bài của những trò đến trước, những môi xanh tái nhợt, Những hạt nước mưa còn vương lên tóc các em, những môi tím tay run.,
Những chân đất bấm bùn đen khi đến lớp, lặng nhìn các em niềm thương cảm ngập tràn qua từng hơi thở vội.
Bài học của cô trò chúng tôi vẫn tiếp nối, một sự chờ đợi không tên, tưởng như bình lặng như tất cả mọi ngày và đều diễn ra như thường lệ nhưng tất cả đều cuống quít, vội vã hơn.
Tôi trở về nhà trọ cùng đứa học trò con bác Tám chủ nhà mà tôi đang ở trọ
_Cô giáo không chuẩn bị về thành phố sao ?
_ Dạ, tôi còn chờ lệnh phòng giáo dục, hôm nay mới là thứ Tư
_ Đâu cô coi gói ghém đồ đạc có chuyến xe cô nên về sớm, coi bộ trận mưa này sẽ kéo theo cơn lũ lớn hơn mọi năm đa cô.
_ Dạ, nhưng chắc cũng chờ sáng mai coi có chỉ thị thì trưa cháu về cũng không muộn.
_ Chiều nay cô giáo đững nấu cơm, tụi tui xin mời cô dùng với gia đình tui bữa cơm trước khi cô về thành phố, hôm qua tui bắt được con cá chép to mắc kẹt trong kẹt đá sau mé sông.
_ Cám ơn bác Tám
Đứa con gái út của bác Tám là đứa học trò nhỏ của lớp tôi chủ nhiệm, chạy lăng xăng giúp tôi thu vén đồ đạc, Cả nhà lo chuẩn bị gói ghém đồ đạc, thức ăn và những đồ dùng cần thiết, bác Tám trai thì lo cho hai con trâu, bầy heo trong chuồng, đàn gà và những thực phẩm phải mang theo, phòng khi nước lên đột ngột phải di chuyển tất cả lên đường rầy xe lửa là nơi cao ráo nhất trong làng.
Tôi còn nhớ mãi bữa cơm chiều hôm ấy, bên nồi cơm bốc khói, con cá chép bằng cổ tay người lớn được chiên sơ kho chung với cải chua, một chén mắm tép màu hồng sẫm có pha thêm muối trộn với đu đủ xanh bào nhỏ, nồi canh tập tàng hái sau vườn trong mưa bão bầm dập không cần bóp nát vẫn bốc hương thơm ngát, nêm với chút mắm ruốc, nhưng sao vẫn ngon quá là ngon, tôi nhai những miếng cơm đậm mùi ân nghĩa, những miếng cá vàng ươm vì màu nghệ cứ dập dồn vào chén của tôi, những cử chỉ làm mắt tôi cứ muốn cay sè, không vì chút ớt hiểm trong nồi cá đồng kho thấm đẫm mà vì chút tình mà gia đình họ đã ưu ái cho tôi.
Sau bữa cơm chiều, con nước từ đâu ào về trong chớp nhoáng, bác tám xếp cho tôi và đứa con gái út của bác ngồi trên nóc cái chạng bắng gỗ mun, vật quí của nhà bác qua mấy đời để lại, vững chãi được bác ưu ái đặt giữa gian nhà trên và chính giữa nhà.
Ngồi trên nóc chạn nhìn thấu xung quanh, mênh mông biển nước, nước ngập vội vàng, tràn đồng, mất ruộng, hoa màu, cỏ cây, nhà cửa chìm khuất, nhấn chìm trong nước lũ mênh mông, những con nước đổ về cuồng nộ, sự hung dữ của đất trời ập xuống mọi sinh linh,
Con người lúc ấy thật quá nhỏ nhoi, sự sống và cõi chết chỉ trong gang tấc.
Nước mãi miết dâng cao.tràn đồng cuồng nộ…
Mưa vẫn từng hồi tiếp nối, mây vẫn vần vũ tứ phương, những cánh đồng nước ngập đục ngầu, tôi quan sát cái chạn mỗi giờ đi qua gần chạm mặt nước, hơi nước xông lên thấm buốt thịt da, túi quần áo sách vở gói chung với mấy chồng giáo án, chút nữa đây nước dâng cao…
Một thước, hơn rồi một thước rồi lại hơn vào thêm mấy tấc, thời khắc của đêm đen sẽ cuốn tung như chiếc rễ của một thân cây cố bám sâu vào lòng đất, nhưng nước lũ tràn vào bật tung gốc rễ.thật thế sao ????Nỗi kinh hoàng không sao kể xiết.
Chiếc chạn gỗ mun đen nào phải có phép mầu,
Tôi len lén nhìn sang chỗ bác Tám đang ngồi trên mấy mảnh cây chuối ghép thả lềnh bềnh trên biển nước, ướt sũng lạnh run, bác đang theo dõi sự di chuyển của nước qua từng gốc cây, nhìn hớt hãi qua tường nhà bên cạnh…
Tôi nhận biết trong bác sự lo sợ ngập tràn, nỗi lo sợ cho mọi người xung quanh hơn là lo cho bác.
Sự hung dữ của đất trời rồi cũng đến kỳ êm dịu, mưa đã dịu dần và nước cũng sẽ rút nhanh.
Hai cô trò ôm nhau ngủ gục trên góc chạn,…
Bỗng giật mình vì những tiếng xôn xao,những cơn mưa cuồng nộ bắt đầu ngưng dần vì mỏi mệt, nước không còn bộn bề dâng mãi thôi dâng…
Trời ráo hoảnh, như người qua cơn vật vã khóc than, đang lau vội mấy giọt buồn còn sót lại.
Ông trời đã tha mạng cho đám dân nghèo một bàn thua nghĩa tình, vì còn lại chút thương cảm cho đám dân nghèo…
Nếu cơn mưa mãi còn tiếp nối…Có lẽ tất cả những người dân nghèo quê tôi…Tất cả sẽ cuốn xô về nơi biển lớn chăng…
Chúng tôi ùa ra sân với những bùn non bễn sệt, tri trét khắp nhà ra ngõ trước nhà sau, nước rút…
Thật kỳ lạ, tối hôm qua nước đang còn mênh mông, đấy ăm ắp như tràn đồng rồi kéo theo tất cả ra biển lớn.
Vậy mà chỉ một giấc ngủ chập choạng quên tăm tối quên gian nan, phú tất cả cho Thiên thời Địa họa .sau cơn mưa…Trời lại sáng….
Ánh sáng buổi ban mai đang nhấp nhô nơi đầu làng cuối ngõ, căn nhà nào cũng ngập ngụa trong đám bùn non đặc sệt, mọi người lo soạn lại những đồ vật trong nhà, nạo vét đám bùn non bễn sệt, nhão nhoẹt trong nhà , tôi kỳ cọ chiếc bàn con bên trong cánh cửa, khi nước về làm sứt một hai chân.
Ngoài vườn bác Tám, đang uốn lại những đám hoa gãy đổ trong vườn, những bụi chuối oằn mình tróc gốc, bác Tám chặt mang vào cho bác gái xắt nhỏ muối chua làm món ăn mỗi ngày cho những ngày ngồi chờ nước rút.
Tôi nhớ mãi những bữa cơm ngày ấy, gốc chuối muối chua ăn với nồi canh thu đủ đẹt nêm chút mắm ruốt thêm muối hột trắng ngần, bên nồi cơm bốc khói ngát hương , tôi góp mặt đưa chén bới hoài mà không thấy thẹn .
Hai ngày sau nước cạn khô nơi đầu làng cuối xóm, bác Tám lấy chiếc xe đạp đòn giông chở tôi ra Truông Bà Đờn để tôi đón xe về phố thị, bác nhét vào tay tôi gói cơm nếp trắng tinh, gói tinh tươm trong miếng lá chuối vuông tròn, mà hừng sáng bác gái đã vội vàng trên bếp lửa.” nắm xôi nếp nghĩa tình…chưa ăn mà cổ tôi nghẹn đắng”…
Ngồi trong xe trên chuyến xe đời chật chội, tôi ngậm ngùi nhai từng miếng nếp thơm, thoảng chút hương của hạt đậu đâm nhanh, ngọt đắng, ngon bùi sao nhai hoài mà chưa nuốt vội…. Giọt nước mắt rơi xuống gói xôi mặn thêm chút nữa…
Thương thương lắm chút tình yêu thương của hương đồng cỏ nội, những ân tình mà suốt kiếp mãi khó quên…,.
chuyến xe đời tôi chở mãi chút tình .thâm.
Buổi chiều nay ngồi nhìn những hạt mưa tuôn nơi xứ lạ, mưa vẫn âm thầm rơi rả rích tận ngày qua,
Những hạt mưa xứ người bỗng làm thức dậy trong tôi, miệng đắng nghét muốn ăn vài bát cơm với gốc chuối già làm dưa ngày ấy,
Thèm thèm lắm nồi canh thu đủ đẹt nêm chút mắm hồng hồng như giọt nước mắt ai.rơi …
Một người già xa xứ …ngậm ngùi hướng về một ân nghĩa chôn vùi trong kí ức già nua.
Không biết bây giờ nơi xứ sở tôi, vẫn còn đủ những cơn mưa mùa lũ .Và những người xưa có còn nhớ đến cô giáo trẻ ngày nào trên chuyến xe lam ngày cũ???
Những trận mưa bất chợt đổ xuống nơi tôi đang ở một cách hồn nhiên, mạnh mẽ và không dai dẳng như những trận mưa đổ xuống nơi quê hương tôi ngày nào còn trên đất mẹ.
Còn nhớ những ngày xa xăm ấy,
Mẹ tôi vẫn thường nói với tôi rằng ; ” Những cơn mưa đem nước về cho người nông dân khó nghèo, người trồng trọt đỡ công lo thiếu nước, giảm dịch bệnh cho muôn người..
.Nhưng cũng chính những cơn mưa dai dẳng ngày ấy …làm cho người tiểu thương buôn bán nhỏ như mẹ tôi sẽ bị ế ẩm, nguồn thu nhập giảm sút, những bữa cơm không còn tươm tất, chỉ có cá khô hay chút mắm kho cho bốn mẹ con tôi.
Những người đánh cá ven biển khó nghèo, là khách hàng thân thuộc của mẹ tôi, những quần áo rẻ tiền, những vuông khăn vải thô, những túi cói đơn sơ dùng cho người dân đi biển…
Khi cuộc sống đơn sơ của họ buồn lê thê vì biển xanh dậy sóng… ảnh hưởng cho mâm cơm nhà nghèo , là của mẹ con tôi…chỉ cá khô và mắm muối đan xen…
Ngày ấy đã xa rồi…bao thập kỷ đã đi qua trong cuộc đời của chúng tôi…
Người mẹ quê hiền lành chất phác …là mẹ tôi đã không còn…
Ba thiếu nữ ngày ấy…bây giờ cũng đã vượt qua những truông dài khó khổ…người nào cũng đã bước qua ngưỡng cửa ‘Thất thập” tất cả cũng chỉ còn là hoài niệm….
Đứa bé gái ngày nào…là tôi…Vẫn thường mơ ước có được một căn nhà tươm tất, có một chỗ đi về ấm cúng bên mái ấm gia đình…vun quén cho đám con thơ thành người hữu dụng…
Vượt qua bao khổ hận triền miên của một kiếp người cơ cực, đứa bé gái nhà quê ngày nào trên sân ga cũ…
Bằng tất cả nổ lực, chắt chiu từng chút thời gian mỗi ngày…rồi cũng có ngày thành tựu trong cuộc đời…
Bây giờ ở nơi này, trong căn nhà với những tiện nghi đủ đầy nơi đất Mỹ, thiên đường của muôn người khắp cùng thế giới..
.Tất cả cũng đã định vị trong chỗ của mỗi người…niềm mơ ười cả một đời cơ cực…đã qua rồi những tháng năm khó nghèo túng cực của tuổi thanh xuân và cũng đả qua rồi thân phận của một người đàn bà Việt Nam sống trong một gia đình không có tiếng nói chung , bên những hệ lụy gia đình bên cạnh một người chồng “gia trưởng, áo đặt và không thấu hiểu nhau…
Tất cả qua đi như một cơn ác mộng….
Bây giờ đây: Những ngày tuổi già bóng xế …Con người chịu thương, chịu khó …đứa bé gái nhà quê ngày nào…
Là tôi …đang sống bình thản, không chút âu lo vì miếng cơm manh áo, không bận tâm vì những lo toan về sự bình yên, quấy nhiễu của chính quyền, đâu đâu cũng dẫy đầy những chuẩn bị để đối phó…
Luôn phải có chút tiền trong mình để đối phó với những kẻ đại diện chính quyền, từ những nẻo đường ta sẽ đi qua, hay những lần vào bệnh viện vì ốm đau hay bất cứ nơi nào trên mảnh đất quê hương cũng canh cánh những đồng tiền cống nạp mưu cầu sự bình an cho bản thân và gia đình chưa kể phải đề phòng những bất trắc do những nhóm người xấu cướp bóc, hành hung nơi phố thị…
Cuộc sống nơi xứ sở này không phải lo toan những bận lòng canh cánh…ngược lại với đời sống nơi quê nhà, hít thở không khí tự do, sự bình đẳng của con người trên từng màu da, sắc tộc, ai muốn làm giàu, học hành, tiến thân cũng không phải là chuyện khó khăn như ở quê nhà, chỉ những kẻ lười biếng mới chọn con đường bế tắc mà thôi.
Ở nơi này…Mỗi người chỉ cần siêng năng, cần mẫn…ắt sẽ thành công…Và ở đó có tôi và các con đã đạt được điểm đến của sự cần mẫn ắt phải có.
Mỗi ngày… Tôi vẫn mãi nhìn lên trần nhà, đối diện với đêm đen và sự tĩnh lặng, bên tai như vọng lại âm thanh của từng giọt mưa tháng bảy…
Tí tách rơi vãi, âm thầm giữa muôn hoa, mong sao những giọt mưa tháng Bảy cuồng nộ, âm thầm mang đi những tai ương đang đổ xuống nhân loại, trong đó có gia đình tôi, bà con tôi, bạn bè tôi và những con người đang muốn mạnh mẽ bước tới những ngày tháng bình yên trước mặt.
Nhà ngoại tôi, nằm trên Quốc Lộ số I; cạnh cầu Tân An, thuộc thôn Huỳnh Kim, xã Nhơn Hòa quận An Nhơn Bình Định.
Nếu đi từ hướng Qui Nhơn lên chợ Gò Chàm, đi qua khỏi Tháp Bánh ít hơn nửa cây số, gặp xóm Gò Bắn là sắp đến nhà ngoại tôi, ba căn nhà ngói nằm liền nhau, bên kia là dòng sông Tân an .
Sau một thời gian rong chơi, đã đến thời điểm chúng tôi phải cắp sách đến trường. Mẹ tôi bàn tính với cậu mợ tôi: phải chuẩn bị cho chúng tôi đi học lúc đó tôi và hai anh họ tôi cùng xấp xỉ tuổi nhau nên đi đâu cũng đi cùng. Được biết ý định này tôi rất buồn vì sắp phải lìa xa những ngày thần tiên trên Biển Cát. Chúng tôi được gởi về nhà Ngoại tôi để theo học lớp vỡ lòng chuẩn bị cho chúng tôi vào trường công, niên khóa sắp tới. Ba anh em chúng tôi, sẽ theo học lớp vỡ lòng ở trường Ông Giáo Chín.
Ngôi nhà gạch đổ nát của Ngoại tôi, nay lại có thêm ba đứa trẻ nghịch phá leo trèo. Ngôi nhà cũ kỹ đổ nát; dấu tích của sự đập phá, loang lỗ. Theo lời kể lại ngày trước, ông cố Ngoại tôi là người bản xứ đầu tiên đứng ra hợp tác với người Pháp để kinh doanh về ngành dệt vải. Ngôi nhà này trước kia là một xưởng dệt vải ở vào thời Pháp thuộc. không ai ở miền này mà không biết đến Ông Thông Nhẫn.
Đến thời Việt Minh nắm chính quyền, họ cho đập phá để tránh bom đạn hai bên. Vì thế chỉ còn chừa lại một gian, dùng làm nơi thờ phượng, một dãy nhà ngang làm chỗ nghỉ ngơi và một nhà kho nay làm chuồng gà.
Ba anh em chúng tôi đột nhiên mất đi những ngày tháng chơi đùa tự do nơi vùng biển cát, giã từ những thân quen về sống nơi buồn bã này để đi học.
Mặc dù đã được mẹ tôi hứa hẹn: mỗi tuần sẽ về thăm chúng tôi với những quà bánh mà chúng tôi ưa thích.
Mẹ tôi còn sắm cho mấy bộ quần áo mới.
Nhưng vì là lần đầu tiên xa nhà, xa mẹ…lòng tôi buồn thao thiết…
Từ nay hằng đêm tôi không còn cái cảnh nằm ôm lưng mẹ, nghe mẹ tôi kể chuyện, tay mân mê vú mẹ…cho đến khi thiếp dần dần vào giấc ngủ thần tiên.
Nước mắt tôi lại tiếp tục chảy dài….khi mỗi lần ai nhắc đến tên mẹ .
Những ngày mới đến, mỗi sáng mỗi chiều, tôi cứ ra ngồi ở bậc tam cấp trước nhà ngoại mắt dõi nhìn những chiếc xe lam, những chuyến xe ô tô buýt đỏ chạy về hướng thị xã Qui Nhơn… tự nhiên nước mắt không biết từ đâu kéo về cho tôi kéo dài những cơn tức tưởi. Khóc mãi mà không thấy ai dỗ dành, tôi thường chui vào các xó cửa, khóc thầm một mình và thiếp đi lúc nào không hay biết. Đến bữa ăn, không thấy tôi, mọi người đi tìm kiếm, hễ vào các xó cửa là ngay chóc…
Hằng đêm ba chúng tôi ôm nhau ngủ trên nền gạch trước dãy nhà thờ. Đến bữa ăn dì Mai tôi, người con gái Út , thứ 14 của ngoại tôi, lúc đó dì khoảng 16 tuổi, dì phát cho mỗi đứa một tô cơm đã được chan nước cá kho, một khứa cá ngừ kho mặn hay nửa quả trứng vịt luộc, với tiêu chuẩn bằng nhau.
Thời gian này, chỉ cần có ai vô tình nhắc đên mẹ tôi là tức thì tôi bật khóc rất ư là thảm thiết và rất dai dằng vì thế tôi còn có thêm biệt danh là “con khóc dai”.
Hai anh họ tôi tuy cũng rất ưu phiền nhưng còn dũng cảm hơn tôi, thường chạy kiếm những trái ổi, trái khế, kiếm được đem đến cho tôi đỡ tủi thân vì còn được thấy có người quan tâm đến tôi.
Hằng ngày các anh tôi chuyền khắp các cây ổi,cây khế quanh vườn, nhặt nhạnh nhũng cây trái còn sót lại, còn nhiệm vụ của tôi là đứng dưới gốc cây đón lấy những phẩm vật thiên nhiên ban cho chúng tôi, lúc nào gói muôi ớt đỏ thắm cũng được tôi thủ sẵn trong túi áo.
Đó chính là những món ăn mà chúng tôi có được trong thời gian này.
Đến thời điểm chúng tôi phải đến trường, ngoại tôi coi được một ngày tương đối tốt…
Sáng sớm dì tôi gọi chúng tôi dậy sớm hơn mọi ngày; bảo chúng tôi đi rửa mặt. Dì thắt cho tôi hai cái bím tóc nhỏ xíu và thay cho tôi bộ áo có in hoa đỏ; dì phát cho chúng tôi mỗi đứa một cái bánh tráng dày để trên chiếc mâm đồng có sẵn một dĩa nước cá kho.
Ba anh em tôi ngồi chồm hổm trên nền gạch, chờ bánh dẻo, tôi dùng tay xé ra từng miếng nhỏ, đặt trên đùi gối cuộn tròn, chấm vào đĩa nước cá kho. Trong lúc ăn , chúng tôi cứ lén nhìn vào phần bánh của đứa kia, xem chừng phần của đứa nào mau hết trước.
Dì tôi đi trước, ba chúng tôi lẽo đẽo theo sau… lòng tôi buồn man mác.
Đi qua chiếc cầu nhỏ, băng qua khoảng mười đám ruộng thì gặp một đường rày xe lửa,chúng tôi leo lên cái dốc cao để qua bên kia đường rày, thêm vài chục thửa ruộng nữa… (những thửa ruộng quê tôi chỉ to bằng 5, 6 chiếc chiếu trải liền nhau, không giống với những mảnh ruộng của miền Nam mà sau này tôi đã được nhìn thấy).
Trước mắt chúng tôi lố nhố một đám người đang tắm gội và giặt giũ, bên một mương nước màu vàng đục.
Đó là Mương Ông Giáo Chín. Đứng chỗ mương nước chúng tôi có thể nhìn thấy một ngôi nhà gạch, mái lợp tranh, quét vôi trắng, viền chân tường màu xanh.
Một đám con nít hơn vài chục đứa đang chơi đùa rộn rã.
Dì tôi đưa chúng tôi vào gian đầu của ngôi nhà, giữa nhà kê một dãy bàn thờ, cái dọc cái ngang liền nhau, trước dãy bàn thờ kê một cái bàn phủ khăn nylon in hình hoa quả xanh đỏ, bên cánh trái bàn thờ có một phản gỗ, đen mun, bóng loáng.
Đây là nơi làm việc hằng ngày của thầy Giáo Chín, Thủ tục nhập môn của chúng tôi cũng chỉ ngắn gọn: Dì tôi chỉ cần nói rõ ý định Xin giúp chúng tôi học lớp vỡ lòng trước khi vào trường công.
Thầy xoa đầu chúng tôi một cách ân cần . Sau khi đã biết tên thường gọi của từng đứa. Tiễn dì tôi ra về, rồi đưa chúng tôi đi qua dãy nhà ngang, một cánh cửa bằng ván ép sơn đen ngăn lớp học với căn buồng này.
Một quang cảnh hỗn loạn hiện ra trước mắt tôi, một đám con nít lố nhố, xấp xỉ tuổi tôi, trai có, gái có… chúng đang ê a… với tập vở nhăn nheo trước mặt…
Tiếng hít mũi sồn sột, tiếng xì xèo to nhỏ… tạo thành một âm thanh hỗn loạn.
Sau khi tìm chỗ ngồi cho chúng tôi, thầy nhịp cây thước trên cánh cửa liên hồi, nhắc bọn trẻ giữ yên lặng.
Bàn học chúng tôi gồm hai tấm phản bằng gỗ xấu, loang lổ mực tím, mực xanh, mấy chiếc bảng gỗ đóng tạm bợ làm ghế ngồi cho lũ nhỏ học trò. Ngày đầu tiên thầy ghi cho chúng tôi mỗi đứa năm chữ đầu tiên của 24 chữ cái. Bỗng thầy hô to:
– Ra chơi.
Bọn học trò túa ra sân như đàn ong vỡ tổ.
Tôi ngồi nhìn mấy đứa con gái chơi nhảy dây, đánh thẻ… Hai anh tôi thì nhập cuộc nhanh hơn, họ theo đám con trai len lỏi vào các ngôi mả đá ong cạnh vườn nhà thầy tôi, tìm kiếm những trái hoang… Chim chim, dú dẻ và những trái sim, các loại trái mọc len vào các lùm cây hoang dại trên khắp các làng quê… trái chim chim có hình dài ,từng chùm dính lại như bàn chân của một con chim, khi chín có màu đỏ,còn trái dú dẻ thì có màu vàng như trái chuối chín và cũng từng chùm vài ba quả liền nhau, còn trái Sim thì màu tím sẫm và cả ba bên trong cũng nhiều hột lắm …
Đó chính là món quà không tốn kém của các trẻ em nơi thôn dã. chúng tôi phải tự cải thiện đời sống không quà bánh mỗi ngày, đối với những đứa trẻ cùng trang lứa tôi ngày ấy , thật là tội nghiệp… vì thế chúng tôi rất thèm ăn, và thèm tất cả mọi thứ…
Những ngày kế tiếp chúng tôi đã quen dần với lớp học và những khuôn mặt xung quanh. Đang mơ màng trước mấy chữ mới chưa thuộc bỗng nghe tiếng hô to của một trò cuối lớp:
– “Thằng Cu Ỉa Thả Bom!”
Cả đám con nít túa ra sân, đứa nào tay cũng bịt mũi chạy tứ tán. Một thằng bé còn lại nơi cuối lớp với nước da xanh tái, cặp mắt sâu hoắm, nó đang bẽn lẽn đứng nép vào cạnh bàn, nó chỉ mặc vỏn vẹn chiếc áo cánh nâu phủ gối, dưới chân nó đang có một đống lá chuối khô đầy nước vàng hôi thối.
Sau này tôi được biết nó có tên thằng “Cu ỉa”. Vì nó bị tiêu chảy nhiều ngày và không được chữa trị đúng mức nên thành mãn tính, thỉnh thoảng nó hay cho ra ngoài một cách tự nhiên. Vì thế nên nó không cần phải mặc quần khi đi học. Khi sự cố xảy ra sẽ có một đứa lập tức chạy về báo tin cho người nhà nó, mẹ nó đến thu dọn tàn cuộc, thay lại lớp lá chuối khô khác, bỏ thêm mớ tro lên nền nhà. Những lần như thế, chúng tôi lại được dịp chơi đùa thỏa thích, bọn trẻ túa ra mương nước tập bơi, tắm gội.đám con gái lại chơi nhảy dây, u mọi….
Thầy tôi không hề than phiền, thầy chậm rãi đến nằm sấp trên phản gỗ chấm bài, hay viết hộ những thư từ, hay thảo dùm những đơn từ thưa kiện của những người trong thôn xóm đến nhờ thầy giúp.
Thầy tôi rất vui vẻ, nụ cười hiền lành luôn nở trên môi. Thỉnh thoảng cũng có người đến biếu thầy con gà mái tơ, vài nải chuối hay một vài thứ hoa quả có được trong vườn nhà.
Thầy thường đặt hết lên bàn thờ, thắp nhang nghi ngút.
Ngược lại với thầy, đó là BÀ THẦY: chúng tôi gọi là bà thầy vì là vợ của thầy, bà rất ít cười, khuôn mặt bà ốm nhóc, choắt cheo, hai con mắt bé tí, nằm hai bên chiếc mũi ngắn, hầu như chỉ thấy hai cái lỗ sâu hoắm, miệng bà nhọn không có môi chỉ độc những răng, đưa cả ra ngoài, đại khái là bà không được đẹp, tính tình bà lại không hiền hòa như thầy tôi, bà luôn chỉ trích lũ học trò, đôi lúc còn mắng mỏ cả thầy tôi trước đám học trò nhỏ.
Sau này tôi mới hiểu và thông cảm cho nỗi bực tức của bà. Chỉ vì thầy tôi ra công dạy học mà không thấy thu về đồng học phí nào từ đám học trò.
Lúc bấy giờ làng tôi còn nghèo lắm, cuộc sống chỉ trông cậy vào số ruộng vườn rất ư là khiêm tốn. Mỗi ngày chạy cho đủ hai bữa ăn là quí lắm rồi, thậm chí một chén gạo, người dân làng tôi phải ghé độn năm ba chén mì, lang. Một chén mắm, trộn thêm vài chén muối hột để ăn dần. Việc học hành cũng chỉ là thứ yếu. Nếu thầy tôi đòi tiền học phí thì có lẽ họ sẽ dắt con về cho nó đi chăn bò, chăn vịt…
Bản chất thầy tôi rất nhân từ lại yêu nghề dạy học nên đã làm đúng câu: “Thi công, bất cần báo”. Vì thế mọi sinh hoạt trong gia đình chỉ nhờ vào một tay bà thầy gánh vác. Cứ giáp năm ngày đến phiên chợ Gò Chàm, bà đội trên đầu một mạng vải Ta, từ lúc trời còn tối mịt, đi bộ hơn 6, 7 cây số để kịp phiên chợ. Đến xế chiều mới chở về bằng xe ngựa, nếu ngày hôm đó bán được hàng và ngược lại.
Đó cũng chính là nguồn gốc của sự chì chiết… hằng ngày của người đàn bà gian khổ.
Thỉnh thoảng mẹ tôi về thăm tôi, với những quà bánh như đã hứa, ngủ lại với tôi một đêm.
Mẹ tôi giặt giũ cho chúng tôi, tắm, gội, kì cọ cho từng đứa, nấu những món ăn ngon.
Thời gian này thật là diễm tuyệt và ngắn ngủi đối với tôi.
Đêm đến mẹ kể cho tôi nghe biết bao nhiêu chuyện trong thời gian tôi vắng nhà.
Bao giờ tôi cũng hỏi mẹ về cha tôi… và tại sao cha tôi lâu trở về với chúng tôi như thế đó. Không sao giải thích cho tôi hiểu… mẹ tôi bảo rằng cha tôi cũng gần giống như Thầy Giáo Chín.
Cha tôi ngày xưa cũng dạy học trò trong thôn xóm, ở quê Nội tôi, cha tôi cũng giúp mọi người thưa kiện, cha tôi cũng cao cao, cũng đeo kính trắng. Cha tôi còn biết viết chữ Hán, cha tôi còn biết đọc chữ Tây, cha tôi còn viết chữ Quốc ngữ đẹp nhất làng….
Tôi thầm nhủ có lẽ cha tôi còn hơn hẳn cả thầy giáo Chín. Tư tưởng này tôi luôn dấu kín vì luôn là niềm hãnh diện trong tôi, mỗi khi nhìn thầy và tưởng tượng về cha tôi… tôi luôn mỉm cười…
Hằng ngày tôi ngồi cạnh đứa con trai của thầy, nó là đứa con “cầu tự” vì sau nhiều lần sinh đẻ không nuôi được, vợ chồng thầy đi cầu xin khắp các chùa chiền… sau đó sinh được thằng Tũn. Nó rất được nuông chiều, đứa con gái nhỏ ngồi cạnh tôi bên cánh trái là con Bẹp, nó nhỏ hơn anh nó vài tuổi, nó không như anh nó.
Thường trong giờ học, thằng Tũn thường chạy vào sau cối xay lúa để sờ vú mẹ nó và khi ngồi vào bàn học nó hay đút ngón tay cái vào mồm mút chùn chụt.
Nó thường đem đồ ăn vào lớp để ăn một mình trước sự thèm thuồng của chúng tôi
. Những buổi xế chiều nó thường ngủ dậy trễ, sau khi mẹ nó dỗ dành và phải cho nó nhiều thức ăn vặt nó mới chịu ngồi vào bàn học. Thường mẹ nó quấn tròn vào chiếc đũa một cục mật đã được thắng dẽo, cuộn tròn trên đầu đũa, nó điềm nhiên ngồi chậm rãi mút từng chút, một cách chậm chập và rất ư là thỏa mãn. Khi ăn nó không hề dám nhìn vào ai, có lẽ vì sợ chúng tôi xin xỏ.
Hằng ngày cứ phải chứng kiến cảnh nó ăn uống, càng ngày tôi lại càng thù ghét nó. Vì cứ mỗi lần nhìn nó chăm chỉ ăn uống, vị giác tôi tự nhiên hoạt động một cách rất ư là mãnh liệt, tôi cố quay đi chỗ khác và không thèm nhìn nó nhưng cổ tôi vẫn cứ ầm thầm hoạt động một cách vô tư.
Tôi cố chăm chú nhìn vào tập vở nhưng cổ họng tôi vẫn cứ nuốt vội từng cơn, cái cảm giác đè nén sự thèm ăn của một đứa bé thật là tội nghiệp (sau này đối với các con tôi, trong vấn đề quà bánh tôi rất chu đáo để tránh cho chúng cảm giác khó chịu này của tôi ngày xưa.)
Ngồi đối diện tôi là thằng Cu đen, nó lớn hơn tôi vài tuổi, nhà nó ở dưới chân cầu Nhỏ, nó cũng có hoàn cảnh giống như tôi, nó cũng không có cha.
Mẹ nó lại là bạn thân của mẹ tôi. Ngày mẹ tôi rời làng về Qui Nhơn sinh sống cũng có rủ mẹ nó cùng đi nhưng mẹ nó từ chối vì khi cha nó rời xa quê nhà, cha nó để lại cho mẹ con nó một căn nhà mái lá, vài công ruộng và một con trâu cái.
Hằng ngày mẹ nó làm ruộng, nuôi heo, gà, nó đi học một buổi, chiều nó giúp mẹ nó thả trâu ra đồng, Hai anh nó cũng đã đi học ở trường quận.
Cuộc sống gia đình nó tương đối ổn định. Có lẽ nó đã được theo học từ lâu nên nó học giỏi nhất lớp, nó khỏe mạnh và chững chạc hơn mấy đứa khác, da nó đen bóng, cặp mắt lúc nào cũng mở to khi nhìn và kẻ khác (có lẽ vì da nó đen bóng nên mọi người gọi nó là cu Đen).
Ngày tôi bắt đầu làm toán, thầy viết cho tôi mấy bài cộng trù, tôi đang lục tìm mấy que cà rem trong túi áo để đếm 1+1=?, thằng cu Đen đá vào chân tôi và giơ liền 2 ngón tay, và rất nhiều lần như thế nó đã giúp tôi giải nhanh đáp số hơn mấy đứa khác và tôi luôn được điểm cao.
Hằng ngày nó còn cung cấp nhiều món ăn kiếm từ trong vườn nhà nó, đặc biệt nó rất kín đáo, thường nó gói vài trái me để trong miếng lá chuối khô, củ khoai nướng sẵn gói trong miếng giấy nhật trình, chờ lúc không ai để ý nó đẩy nhẹ trước mặt tôi, lập tức tôi cho vào túi áo và từ từ ăn dần.
Cũng giống như tôi, nó cũng rất ghét thằng Tũn, khi tập viết thằng Tũn hay dùng bàn tay trái đậy hũ mực Con Gà của nó lại, có lẽ vì sợ chúng tôi chấm trộm. Thừa lúc thằng Tũn sơ ý, tức thì thằng cu Đen kéo nhẹ cuốn tập, làm đổ hũ mực thằng Tũn, vết mực loang đầy những điểm 9, điểm 10 của nó, thế là cậu quý tử chạy xuống mách mẹ nó. Bà thầy giận dữ chạy đến chỗ chúng tôi, không tiếc lời nhiếc móc:
– Đứa nào, đứa nào ??? tao bắt được, tao cho bay quì xơ mít ba ngày cho biết …
Hình phạt nặng nhất của Thầy tôi là bắt đứa có tội quì trên tấm xơ mít khô và quì ngoài nắng, .Chúng tôi thảy đều im lặng trong khoái chí. Thằng cu Đen vẫn thản nhiên và thường nó rất ít nói.
Một lần tôi học về ngang qua chỗ nó thả trâu, nhìn thấy con trâu con đang bú mẹ, tôi thích lắm, ngây ngô hỏi nó:
– Con đực hay con cái?
Nó trả lời cộc lốc:
– “Con nghé”.
– Sao có con nghé hả ??
– Mẹ nó đẻ .
Thường nó trả lời cộc lốc và rất ít lời nhưng tôi vẫn cho rằng nó là một người tốt bụng…
Ngày tháng cũng trôi nhanh, anh em chúng tôi đã học hết vần xuôi và vần ngược. Hằng ngay tôi đã biết đọc vanh vách cuốn Quốc Âm Giáo Khoa Thư bậc đồng ấu, tôi đang bắt đầu viết những bài tập làm văn. hai anh tôi thì rất ham chơi, chúng tôi tìm bắt những con chuồn chuồn to bự để chúng cắn vào rốn chúng tôi.
Sau gần một năm theo học ở đây, hai anh tôi đã biết bơi sấp, bơi ngữa, bơi chó… Riêng tôi, mặc dù đã cho chuồn chuồn cắn rốn nhiều lần, nhưng tôi cũng chỉ mới dám xăn quần lội xuống mương mỗi lần hai anh tôi tập bơi. Những lần đi học về hai anh tôi thường cùng bọn trẻ bờ lông nhông …xuống mương tập bơi, tôi cũng chỉ ngồi trên bờ giữ mớ quần áo và mấy cuốn tập nhàu nát. Nhưng lần nào cho chuồn chuồn cắn rốn tôi cũng hăng hái tình nguyện cho chúng cắn thỏa thích với hy vọng ngày trở về vùng biển mặn của tôi… tôi cũng sẽ biết bơi…
Vào một ngày cuối mùa hạ, mẹ tôi về thăm chúng tôi với hai con gà mái to và một ít quà bánh cùng chút tiền lệ phí để nhờ thầy làm giúp chúng tôi mấy tờ giấy khai sinh để chuẩn bị vào trường công. Từ trước đến nay, ba chị em chúng tôi vẫn được kêu là: Gái chị… gái em và gái út, bây giờ làm giấy khai sinh để đi học mẹ tôi cũng chưa hề nghĩ đến phải đặt tên cho chúng tôi thế nào?
Thường thầy tôi hay đặt tên dùm cho mọi người. Đến phiên chị em tôi, thầy đang nhìn ra đường ngẫm nghĩ? Chợt nhìn thấy bên cạnh cửa sổ nhà thầy, đang có một cây đào lộn hột ( loại trái chát có hột mọc ở đít trái) ở miền Nam người ta thường gọi là trái Điều, thầy bèn viết vào giấy của chị tôi là Thị Đào và mặc nhiên tôi sẽ là Thị Lê. Thầy vô cùng vừa ý vì đã chọn cho chúng tôi hai loại quả quý và thầy cũng cho em gái tôi một loại trái quý nữa là: Thị Hồng.
Ngày nay mỗi lần dùng đến cái “First Name” của tôi, tôi lại thầm cám ơn thầy giáo Chín. Tôi còn nhớ trong vườn nhà thầy cũng có cây Xoài, cây Mít, cây Lựu, cây Cam nhưng sao bỗng nhiên thầy lại chọn cho tôi cái tên nghe cũng rất êm tai. (Trong hãng tôi, cũng rất đông người Việt, thường tên chúng tôi người Mỹ họ kêu không quen nên thường đọc theo cách đọc của họ. Có một chị kia tên là Lưu, người Mỹ họ thường gọi chị là “Lu” dần dà họ thêm cho chị một cái “Lu” nữa, nay chết tên là “Lu Lu”. Cũng giống như chị, họ gọi tôi là “Li” có lẽ vì tên tôi quá đơn điệu nên họ cũng thêm cho tôi một cái “Li” nữa. Bây giờ tôi đã hoàn toàn trở thành “Li Li” nghe cũng rất Tây. Mỗi lần nghe họ gọi tên tôi trên máy rền vang khắp hãng, tôi lại thầm cám ơn thầy giáo Chín.
Ngày mai chính là ngày mẹ tôi sẽ về đón chúng tôi về Qui nhơn. Tôi dậy sớm hơn mọi bữa, chạy ra lu nước rửa mặt. Bỗng tôi nhìn thấy chiếc lồng chim nhỏ, đan bằng tre, bên trong có con sáo mỏ vàng, đang nhảy nhót bên trong. Chính con sáo mà hằng ngày vẫn tung tăng bên lưng trâu với thằng cu Đen. Tôi biết nó rất quý con sáo này, sao bỗng dưng hôm nay lại đem tặng tôi?
Buổi chiều anh em chúng tôi thu xếp để trở về thị xã, trở về ngôi nhà thân yêu của tôi sau một thời gian dài xa vắng… lòng tôi buồn vui lẫn lộn. Tôi tìm gặp nó để nói lời từ biệt…
– Mày dzìa dưới trước đi, má tao nói mai mốt nhà tao cũng xuống Qui nhơn, hai anh tao đã xuống học ở trường Cường Đễ…
– Nhớ xuống nghen, không có mày không ai binh tao, mấy đứa ở dưới hay ăn hiếp tao lắm..
– Biết rầu …
Ngồi trên xe ô tô buýt đỏ, tôi cố nhoài mình ra ngoài khi xe chạy trên chiếc cầu nhỏ. Thoáng thấy bóng thằng cu Đen đang ngồi trên lưng trâu, cặp mắt nó mở to nhìn theo chiếc xe. Tôi đưa bàn tay nhỏ xíu vẫy nó, hàng cây hai bên đường chạy giật lùi lại đằng sau trong bụi mờ. Tôi còn hình dung được bàn tay nhỏ đen thui của nó vẫy lại tôi thay lời giã biệt.
Thỉnh thoảng tôi có về thăm quê ngoại, mẹ tôi mua sẵn cân trà, gói mứt. Chúng tôi thường ghé thăm thầy, mỗi lần như thế tôi chợt thấy mắt thầy long lanh sau làn kính dày…
Ngày thầy tôi qua đời chúng tôi được tin chậm. Chiếc bàn trống phủ tấm khăn bàn in bông xanh đỏ nay đặt bài vị của thầy… Thằng Tũn được hoãn dịch vì lý do sức khỏe, kế nghiệp thầy dạy học trò trong thôn xóm, Con Bẹp, cũng đã lấy chồng xa…Chúng tôi không còn có dịp về lại ngôi trường cũ ngày nào nhưng trong tâm khảm chúng tôi vẫn nhớ hoài những ngày thần tiên ấy..
Trong đám học trò nhỏ của thầy Giáo Chín ngày ấy…Chỉ có tôi là yêu mến và kính trọng thầy nhất vì thế sau này tôi cũng được làm thầy…
Và trong số các học trò ngày ấy,tất cả đều cũng đã đạt được những thành tích đáng nể, ngày nay nếu còn Thầy,chắc thầy cũng sẽ mỉm cười mãn nguyện….
Ngày mai ( ngày 11 tháng Năm là ngày lễ Mother’s day )
Chiều nay trên đường trở về nhà, lặng thầm bên tay lái, nỗi buồn và sự trống vắng chợt ùa về, đang thả trôi dòng tư tưởng giữa những chữ “Nhục, Vinh, Từ bi, Hỉ xả”…
Chính là những lời mẹ thường dạy con ngày xưa, những ngày còn có mẹ.
Cái nhục trong cuộc đời mà con phải hứng chịu : thì hãy lấy đó mà vươn lên trong cuộc đời, nhưng đừng bao giờ tự chuốc cái nhục vì đó là sự hèn mọn của con người…
Còn niềm vinh quang chỉ lấy đó làm niềm vui để tiến lên với người mà không nên lấy đó làm niềm kiêu hãnh.
Từ bi, hỉ xả là cái đức hạnh và là cái tâm mà ta phải tự có để sống đẹp với đời, không vì sự yếu hèn của tha nhân mà vướng vào chỗ sân si, làm nặng gánh cho cuộc đời con, con hãy nhớ.
Mẹ ơi, chiều nay bỗng chợt nhớ về những lời Mẹ dặn trong trăm ngàn lời bảo ban của Mẹ cho con….
Con ao ước thời gian này con vẫn còn có Mẹ, con sẽ chạy ào về nhà , ôm mẹ vào lòng, khóc thật to, thật lâu, tuôn tràn hết những ẩn ức trong tâm hồn…và sau khi hết cơn ẩn ức, con sẽ nói với Mẹ rằng :
Mẹ ơi, con yêu mẹ vô cùng.
Mẹ ơi ,con thương mẹ lắm
Mẹ ơi, con yêu mẹ vô biên.
Mẹ ơi , con muốn nói cùng mẹ…
Con vẫn thường viết thật nhiều cho tha nhân dày đặc những con chữ, con vẫn thường làm chán vạn những bài thơ tình ngút cháy yêu thương…
Nhưng mấy khi con làm thơ tặng mẹ, mấy khi con viết hết tâm tư cho mẹ của con..
Mẹ ơi,
Ngày tháng qua
Con chỉ làm thơ tình dấu ái
Mà quên viết thơ tặng mẹ…
Tay viết vội đôi dòng gởi mẹ
Nói lời yêu…Mẹ đã không còn
Khi cánh hoa trắng cài ve áo
Có nghĩa gì đâu
Mùa báo hiếu… với tạ ơn
Mẹ ơi, hàng đêm một mình trong căn phòng vắng lặng, con vẫn thắp trước mặt một ngọn nến,
ngày xưa con vẫn thường ví mẹ như ngọn nến cháy trong con, ngọn nến chỉ tỏa sáng cho con, lung linh huyền ảo, ấm áp thâm tình, xóa tan nỗi buồn và giàn trãi tâm tư bên bập bùng hư ảo, giây phút này con bộc lộ hết tâm tư, than thở những thăng trầm vinh nhục cùng mẹ, chỉ những phút giây bên ngọn nến cùng mẹ, khoảnh khắc thiêng liêng tĩnh lặng ấy con đã nhìn thấy mẹ trong con.
Sự ấm áp lan tỏa từ ánh nến, nồng ấm như tình mẹ cho con, hương nồng từ chút hương lan tỏa như hương thơm dấu ái của mẹ ngày nào.
Thời gian này nếu bên con có vài cành hoa hồng dâng mẹ, thì hạnh phúc biết bao…
Con chạy ra vườn hái mấy bông hoa hồng còn ướt hơi sương, những bông hoa màu đỏ, màu vàng và màu hồng pha lẫn, con không thích bông hoa hồng mang màu trắng, biểu thị cho sự chia xa…
Con muốn mẹ vẫn sống mãi trong con muôn thuở, con muốn sánh vai cùng những người may mắn còn có mẹ, để vui vầy bên cạnh mẹ trong ngày lễ , ngày trở về mái nhà xưa được thấy mẹ bên trong cánh cửa nhà mình….
.
Ngày vui của những đứa con còn có mẹ được tặng đóa hoa tươi màu và hoa trắng tinh khôi ban tặng người bất hạnh vì mẹ đã không còn (.Ngày lễ Vu lan ở xứ sở mình )
Ngày mai các con cháu của con cũng sẽ về thăm con trong tay những quà cáp gởi tặng con…trong niềm vui vì được gặp gỡ chúng. cùng nhau chia vài món ăn ấm nồng tình yêu dấu ái….
Rồi thoáng cái chúng sẽ lìa xa con, trở về với công việc bộn bề của chúng…Con lại trở về với không gian tĩnh lặng của riêng mình….
Con lại nhớ thương mẹ vô vàn….
Mẹ ơi, lặn hụp trong cuộc sống xứ người với bao nỗi trầm luân, gian truân khổ lụy, nếu không lấy điều mẹ dạy để đối đãi với tha nhân, không lấy cái tâm và xa lánh sân si…
Con đã bao lần gục ngã trước bao trận phong ba , bao gian dối cuộc đời mà tha nhân muốn nhấn chìm con thuyền nhỏ giữa dòng đời xuôi ngược..
Mẹ của con chỉ biết mấy chữ vở lòng, mấy con số và mấy bài tính nhẩm…nhưng suốt một kiếp người mẹ cũng mạnh mẽ hiên ngang nuôi sống các con mình, cho con biết đọc thông viết thạo, cho con bao lời bảo ban đúng mực, những lời mẹ dặn con vẫn thấy như một chân lý sống của cuộc đời, soi đường cho con bước, cho dù ánh sáng ấy chỉ phát ra từ một ngọn nến, cũng đủ chỉ đường con đi trong cõi vô thường ấm áp tình thương.
Mẹ ơi, trong đói khổ, trong nghèo nàn , túng cực…
Mẹ cũng đã nuôi nấng cho chúng con nên người hữu dụng với hai bàn tay chai sần và tấm lòng biển cả… nhịn ăn, nhịn mặc, quên hết thân mình, lo lắng cho các con no đầy mạnh mẽ bước vào đời.
Những công ơn trời biển ấy con đã nhìn thấy và vô cùng biết ơn và ngưỡng mộ, chuyện ngày xưa luôn sống mãi trong con, chỉ tiếc rằng khi mẹ bên con, con chưa nói được những lời mà con muốn nói…
Chỉ bây giờ…cô độc giữa xứ người, từng đêm lặng thầm thắp cho con ngọn nến, ngọn nến biểu trưng cho sự ấm áp của tấm lòng của mẹ vẫn mãi bên con…
Ngày xưa khi còn ờ quê nhà, khi con còn có mẹ, dẫu ở thật xa…khi mỗi lần làm kẻ chợ, con vẫn tìm mua những mét vải thâm đen, những mét vải hoa màu nhã nhặn, vuông vải đen cho mẹ may quần, vuông vải này cắt cho mẹ cái áo cánh đơn sơ…
Những kỷ niệm ấy luôn làm mờ mắt mẹ , ướt sũng mắt con khi nhìn mẹ miệng cười móm mém…tay xếp hoài vuông vải mãi không vuông.
Bây giờ lạc lõng giữa xứ người …mỗi khi một mình làm kẻ chợ , con chỉ tìm mua những cây nến thật xinh, ngửi hương thơm thật nhẹ, thật mỏng manh, đem xếp giữa bộn bề giấy viết, để đêm về thắp sáng những ưu tư.
Rồi từng đêm đốt lên bên bản thảo, soi ấm lòng con cùng tiếng thở lời than.
Con đã mất mẹ rồi, thế gian này không có nghĩa, không còn tình cho con nữa mẹ ơi.
Những ai còn có mẹ
Như hoa nở giữa ban mai
Như dòng sông mãi luân lưu
Con còn mẹ
Áo đủ đầy giữa mùa đông tuyết
Tình của mẹ
Như nắng ấm giữa mùa Xuân
Con vẫn biết
Mẹ trong con như thời gian còn mãi…
Mất mẹ rồi
Như hoa trắng giữa cuồng phong.
Mẹ ơi mẹ
Nơi chốn yên bình…Xin mẹ hãy:
Chớ bận lòng cho cõi nhân gian:
Yêu thương cũng chỉ là cửa ngõ
Cho thuyền tình vượt sóng ra khơi
Giữa biển rộng trời cao sóng cả
Thuyền nan trôi về bến sông xưa
Mẹ ơi mẹ,
Thân con vẫn muôn đời hạt bụi
Cõi vô thường…tan biến nhẹ tênh
Ngọn nến ấm từng đêm thắp sáng
Bóng mẹ về ru giấc cô miên.
Mẹ ơi mẹ…
Kính dâng lên hương hồn Mẹ tôi ( Nhân ngày lễ Mother’s day )
Những con đường quen thuộc mỗi ngày mà tôi đã đi qua, mấy hôm nay bỗng thay áo mới, những bụi cây trơ lá, run rẩy khi mùa đông đến..
.Chúng được che phủ bỡi những đám tuyết lạnh lùng cuồng nộ, mãnh liệt , ngang nhiên trùm kín vạn vật một cách lạnh lùng không nể nang, nay đã chìm sâu, tan biến vào lòng đất, nhường bước cho ánh nắng vàng chiếu rọi xuống bờ cây ngọn cỏ.
Những cơn gió lạnh muộn màng vẫn thỉnh thoảng ruổi rong như còn tiếc nuối chút dư hương của tiết đông, nhiệm vụ của gió đông đã hết hạn kỳ nhưng sao vẫn còn ham công tiếc việc với đất trời nên vẫn còn hơi hướm của cái lạnh se da , thổi tung làn tóc rối.
Buổi chiều thứ Bảy, ngày cuối cùng của tháng Hai, nam nay tháng hai chỉ có 28 ngày …
Những giọt mưa muộn màng còn vương dài trên kính xe mờ đục, che kín những chồi non mới nhú, xanh búp trên những cành cây tưởng chừng như chết khô khi mùa Đông tới…
Nhưng sau một ngày Chủ Nhật bận rộn với biết bao công việc phải làm chuẩn bị cho tuần lễ mới tiếp nối, tôi không để ý đến chúng, những chồi non đang âm thầm núp dưới những vỏ lụa xanh mềm, sẽ nở bung ra trên cành của ngày đầu tháng Ba nơi đây.
Sáng thứ Hai, trên những con đường quen thuộc mỗi ngày, những bông hoa trắng ngần nở bung ra khắp mọi cành trên con đường quen thuộc, những bông hoa bé li ti, chen kín nhau một cách thâm tình, trắng toát một cách tinh khiết, chụm vào nhau như những mái đầu bạc thù thì thủ thỉ bên nhau trong cái lạnh se da thịt còn mơn man tiếc nuối.
Những con đường mà tôi đã đi qua mỗi ngày, hôm nay đã khoác lên mình một màu trắng đục của hai hàng cây che kín những bông hoa đặc quánh cả đất trời,cảnh đẹp như trong giấc mơ..tôi lặng ngắm và mỉm cười…
Ôi đẹp quá.
.
Tiếp nối những ngày kế tiếp, mùa Xuân ở nơi này đến chậm sau quê tôi, khi quê hương tôi xong rồi nhũng ngày Mai vàng khoe sắc thắm, Hoa Đào chạm ngõ nhà ai, tàn dần trên cành cao cùng những cuộc vui tàn lụn , trả về nhũng ngày ngược xuôi ế ẩm sau Tết,
Khi những người quét đường bận rộn lại càng bận hơn vì phải chở những tàn dư sau Tết đi xa, trả phố phường về nhũng ngày bình yên tiếp nối.
Nhũng con đường và những lối đi quen thuộc này trước mặt tôi bây giờ …đẹp như trong thần thoại, những ngày mới đến, tôi vẫn thường tự đặt cho chúng những cái tên riêng cho dễ nhớ, ngày ấy những con đường này đều mang hai tên là số và tên riêng của chúng, tôi không hiểu vì sao lại phải phiền phức như vậy:
Con đường chính nơi tôi ở có tên là Jonesboro road thì đi kèm bên dưới là số 54, có nghĩa là đường 54, song song với nó là đường Old Didxi Hwy. lại đi kèm với số 19-41…Và nhiều nhiều những con đường như thế nữa, cùng một tên nhưng khác đàng sau những chữ Rd., Blv.PKw.hay nhiều chữ nữa , chỉ cần nhìn sai khi quẹo vào Exit là chạy xa vạn dặm…
Ôi những con đường đã làm khổ một thời cho tôi.
Nhưng việc gì rồi cũng quen theo thời gian và năm tháng, những cái cầu mà ngày xưa khi xe chạy phải chun qua tôi vẫn thường ghi trong đầu là ” cái cầu Hang” cho phân biệt và dễ nhớ khi đi qua, khi nào đi qua cái cầu này thì sắp quẹo vào con đường mà tôi sắp tới chỗ làm…
_ Sao Mẹ lại đặt tên cho nó là Cầu Hang??
_ Mẹ phải tự đặt cho chúng những tên riêng của Mẹ cho dễ nhớ từ những gợi nhớ nơi quê nhà
_ Tại sao lại gọi là Hang?
_Vì nó giống cái cầu Hang trên đường đi Biên Hòa ngày xưa nơi Mẹ ở.
Tôi phải giải thích thì những đứa bé con tôi mới hiểu tại vì sao.
Những nơi chốn mà tôi tự đặt tên cho dễ nhớ hay những sự việc mà tôi cố ghi nhớ vào trí nhớ mình, để đối phó khi cần , khắc ghi vào trí nhớ mụ mẫm của mình với hàng tá công việc phải nhớ mà không được quên để giúp mình đối phó với thời gian và cuộc sống xa lạ mà mỗi ngày tôi phải tự mình quán xuyến.
Bao năm trường đi qua, bao hệ lụy cuộc đời mà tôi hằng nếm trải, những vết xe lăn qua bao con đường, bây giờ thành quen thuộc mà không bao giờ tôi dám tách rời ra để tìm về một chân trời khác, cho dù bạn bè, bà con, rủ rê một cuộc dời đổi theo làn sóng người Việt, tìm về những chỗ có nhiều tiện nghi hơn, sống thuận lợi hơn bên những bạn bè, những tiện nghi trong đời sống mỗi ngày.
Bây giờ trước lối đi thân quen mỗi ngày và những quen biết trong công việc ăn sâu vào máu thịt, tôi không dám nghĩ là mình sẽ lìa xa chúng để bắt đầu lại một cái mới mẻ khác, tôi không có khả năng và sức lực để viết nên một trang sách mới
Cuộc sống tôi dừng lại ở những lối quen này.
Cho đến một ngày kia…Trong những con đường quen thuộc, trên những lối quen trong cuộc đời không thể tách ra trong cuộc đời tôi…Những tưởng tôi sẽ hàng ngày với những công việc đã thấm sâu vào từng công việc cũ, êm ả như dòng sông quê tôi vẫn chuyên chở nhũng phù sa làm thấm đẫm ruộng đồng miền quê Mẹ và những lối quê quen thuộc của ngày xưa.
Nơi đất trời xa lạ này, tôi cũng đã tạo cho cuộc đời mình một lối mòn quen thuộc, những ngõ ngách thân quen, tạo cho cuộc đời mình một chỗ ở, một việc làm thật nhỏ nhoi thật thân quen và ăn sâu vào máu thịt, một lối quen của riêng tôi, những cành cao bóng mát cuộc đời tôi, tôi đã đặt tên cho chúng.:
” Lối quen của cuộc đời”
Nhưng có những những mùa tôi không biết đặt tên, giữa cái mênh mông của đất trời, một mình tôi lặng ngắm: là gió, là nắng, là mưa, là những xúc cảm âm thầm ăn sâu vào máu thịt.
Những rặng thông xanh rì không thay áo, những bụi hoa dại run rẩy theo bước xe lăn mỗi ngày, tôi chẳng biết gọi chúng tên gì ???
Những lối quen và những công việc thân quen đã giúp mẹ con tôi ấm no trên xứ lạ…Một ân sũng mà thượng đế đã ban tặng cho mẹ con tôi có được giữa thế giới bao la này.
Mỗi sớm mai mở cửa sổ nhìn ra con đường nhỏ trước nhà, choáng ngợp trong nắng và gió, trong ánh nắng tưng bừng, chuyên chở ngọn gió về ve vuốt, đuổi nhau trên những con dốc, tưởng chừng như khung trời Đàlạt của những ngày xa xưa tôi yêu mến, có một mái nhà , có khu vườn đầy hoa do tôi chăm sóc, những đứa bé thơ và những bữa cơm chờ…
Hít hơi thở thật sâu, tôi lâng lâng cái ảo giác bước đi trong một sáng không mùa tinh khôi, bên ly cà phê nóng, mấy trái chuối luộc nóng hổi, vài chiếc bánh thơm lừng cho bữa sáng mỗi ngày …
Giọt cà phê nóng, đen màu, óng mượt nhỏ những giọt lạnh lùng tưởng chừng như quen thuộc…
Nhưng bỗng chợt lạnh lùng vì chỉ còn là một chiếc tách đơn côi.
Tay mân mê chiếc tách cà phê quen thuộc …tư tưởng trôi tuột giữa mười ngón tay run.
Mình đã sống đúng hay sai khi chọn cuộc sống đơn độc này…Bên những lối quen????
Mỗi ngày…, lặng thầm bên khung cửa…một mình tôi…Lo sợ chạm tay vào những tiếng phone reo….
Những ngày rỗi việc….Tôi thường chạy vòng xe qua con đường nhỏ ven hồ , chạm khẽ tay vào những giọt sương li ti trên bờ cỏ hít thở không khí trong lành no đầy lồng ngực….Xa xa là những kẻ không nhà nấp dưới những chiếc lều nhỏ mỏng manh…
Để nhận biết rằng : Mình quá ư là hạnh phúc …Mái nhà , công việc và những đứa con, đứa cháu chăm ngoan…
Tôi trở lại ngôi Giáo đường nhỏ thân quen…ngồi vào chiếc ghế thân thuộc khi mỗi lần tôi đến dự thánh lễ Chủ Nhật ..
.Rời Giáo đường…Bánh xe lăn qua những lối quen không định hướng…Trở về Chỗ của mình …Hít thở hương thơm từ những cánh hoa nở rộ trong vườn nhà …hòa trong nắng và gió…
Trong ngôi nhà thân thuộc của mình …do chính mình tạo nên với cách bài trí thân quen…ấm áp và thân thuộc…
Những lối quen trong cuộc đời mà tôi đã có được…Một ước mơ từ thuở còn bé thơ…Lối quen và niềm kiêu hãnh luôn là điều nhắc nhở mình : Sống bình an với những lối quen.
Trên con đường đi làm quen thuộc mọi ngày, sáng nay bỗng bừng dậy như một ngày hội lớn của trần gian.
Những cành cây hai bên đường tuần qua trơ trụi lá…hai hôm nay bớt lạnh, nắng vàng nghiêng ngã trên bờ cây ngọn cỏ…
Ô kìa…hình như he hé những búp non chúm chím trên cành. ngày chủ nhật đi qua, tôi không nhìn thấy chúng có một ngày ,hôm nay đã bừng lên , một màu hồng chớm chở…
Ôi cảnh vật như trong chuyện thần thoại…
Hôm nay bỗng không gian như chìm trong giấc mơ thần thoại, ở đó có những con đường ngập tràn những búp non li ti, chúm chím,
Thời tiết ở đây chan hòa theo chu kỳ “bốn mùa rõ rệt”,
Khi những cơn gió rét mùa Đông đi qua, nhường chỗ cho nắng Xuân về , cảnh vật bừng lên tươi thắm…
Bây giờ cũng chỉ mới đầu tháng hai: bây giờ nơi quê hương tôi đã chan hòa dáng Xuân, Những ngày tết đã qua , mọi người đã trở về với công việc…hàng hóa sẽ ế ẩm, mọi người lại trở về những ngày dài bên công việc..
. Bao nhiêu tập quán, phong tục cổ truyền đã bao qua thế kỷ qua vẫn lập lại cho mọi nhà và duy trì mãi tận ngàn sau…
Sao mà thương nhớ quá.
Những ngày Tết đi qua…Tôi nhớ lắm căn nhà cũ thân yêu nơi căn nhà ngày xưa của cha mẹ và ba chị em tôi
Chiều nay…trở về nhà ngồi bên trong khung cửa kính lặng nhìn những giọt mưa rơi vương trên bờ cỏ úa , chút đông tàn còn sót trên bờ cỏ, giọt mưa mạnh mẽ lau khô những vết bám cuộc đời phủ kín một mùa đông giá sắp lìa xa.
Tôi chợt nhớ lời Mẹ tôi trong một tháng ngày thật xa trong tiềm thức : Năm nào trời đổ mưa, ngày đầu Xuân mà có trận mưa to, hay ngày đầu của một năm mà có cơn mưa đến thì năm đó làm ăn khấm khá :” Mưa thuận gió hòa”.
Cuộc sống của những người dân quê hương tôi sống suốt đời bên bờ cây, ngọn cỏ , cuộc sống bên ruộng đồng , thì những cơn mưa đến là những niềm vui òa vỡ, những giọt nước thần rơi xuống đất làm bát cơm no đầy khi hạt lúa tắm mưa sa đúng thời vụ, ngọt mềm cho mảnh đất cằn khô.
Bây giờ cũng nơi này của một ngày đầu Xuân xứ người,
Giọt mưa Xuân làm lòng tôi buồn vô kể,
Gió cuồng phong phẩn nộ giấc mơ Xuân.
Con đường trở về nhà ngập trong gió xô nghiêng
Hòa sấm nổ tôi chợt lạnh lùng so vai xua đi những mệt mỏi sau một ngày làm việc
Ngày mai trên con đường quen thuộc, nắng lại xô nghiêng khi chân tôi đạp trên bờ cỏ úa hôm qua, nay bỗng lú vạn chồi non vừa mới thức dậy sau cơn mưa thấm đất.
Những nụ hoa Dog Wood thân thương của tôi trên con đường quen thuộc sẽ xanh hơn buổi sáng hôm qua, sẽ tưng bừng đón mừng từng đàn chim đang ríu rít quay về.
Hòa trong niềm vui cùng cây cỏ, giọt mưa xuân và tiếng gọi của những cánh chim, tôi lặng nhìn cảnh thân quen qua bao tháng năm dài không ngơi nghỉ, tôi cũng muốn được làm cây cao trơ trụi lá của ngày hôm qua nay bỗng chợt nở hoa , khoe sắc thắm và đang mỉm cười cùng nhân gian, những giọt mưa Xuân tắm mát và đang tô hồng cùng vũ trụ.
Ngày mai và những ngày kế tiếp và cũng là những ngày giống nhau ở nơi này… tôi vẫn phải đến chỗ làm,
Lại một ngày …Như mọi ngày…
Sáng tinh mơ tôi cũng sẽ đến nơi tập thể dục , bơi đúng hai mươi vòng , tắm mát cuộc đời cho từng năm vào sáng mồng một, trong làn nước ấm : mong cho cuộc sống bình an
Những ngày Tết ở nơi này qua nhanh trong lặng lẽ…Phong tục tập quán của mỗi dân tộc khác biệt.
Năm nay ngày mồng một Tết rơi vào ngày thứ tư…mọi người vẫn phải đi làm, các cháu tôi đều đi học…
Mấy ngày tết qua nhanh …Hôm nay đã là mồng Bốn Tết rồi sao…
Ô kìa…Chim hót ngoài hiên vắng
Tết đã qua rồi…ta nào hay
Xuân khứ, Xuân lai, hay xuân muộn
Vẫn cứ Xuân về…nhớ cố hương
Hôm nay đã là ngày mồng bốn Tết..
Ngày trước khi còn ở nhà mẹ..
.Sau ngày mồng ba, Mẹ tôi cúng đưa ông bà xong là cũng tiễn những người bà con xa về Qui Nhơn chơi Tết …Điểm dừng vẫn là nhà mẹ tôi.
Có lẽ nhà mẹ tôi là nhỏ nhất trong họ tộc nhưng lại tiếp đón chu đáo và bình dân nhất nên bà con ở quê ra là đến nhà chúng tôi ở lại vài ba ngày…
Ngày ấy gia đình tôi có bốn Mẹ Con., đều là phụ nữ ..vì thế theo thói quen chúng tôi thường nằm ôm quanh mẹ , để bảo vệ người hay vì phản xạ tụ nhiên .thói quen này kết thúc khi chị em tôi lớn dần…thành thiếu nữ …và tôi đi lấy chồng xa…
Khi chúng tôi mới bắt đầu lớn một chút Mẹ tôi cũng đã dạy bảo chúng tôi rằng : “Con gái con đứa phải ý tứ…Đi đâu cũng vậy, tới nhà ai mà hễ phải ngủ qua đêm là phải chun chính giữa mấy người đàn bà con gái mà ngủ “.Khi có khách là đàn bà con gái đến nhà … tất cả chủ khách đều ngủ chung với nhau dưới sàn nhà.
Ngày ấy tôi cũng chưa hiểu vì sao…phải làm vậy ??? nhưng Mẹ bảo thì cứ nghe lời…
Sau này khi lớn một chút nữa, khi sắp đi học xa nhà , Mẹ tôi lại dặn dò thêm ” Phải giữ gìn con nhé, đàn ông như cái gậy ăn mày, bảy tám mươi họ cũng có thể làm nhiều cái mà con không biết trước được…cứ biết vậy, sau này lớn lên …các con sẽ hiểu”
.
.Lời Mẹ dặn tôi vẫn ghi nhớ , nên ở đâu chị em tôi nhớ lời Mẹ dặn dò riết rồi thành thói quen, đi đâu và ở đâu chị em tôi cũng chun chính giữa mọi người mà ngủ cho chắc ăn…
Hàng đêm Mẹ tôi thường móc một cái mùng lớn giữa nhà sau khi đã lau sạch nhiều lần nền Xi măng của gian phòng khách, sau khi tấn chung quanh bắng những mền gối đề phòng muỗi mòng, cả nhà chun vô và đôi khi có vài người bà con ở quê ra cũng vào chung đó luôn…cho dù trong nhà cũng có đủ giường , phản…
Thói quen này đã theo tôi đến mãi những thời gian sau này…đôi khi tôi cứ nghĩ là tại mình chân quê quá chỉ thích nằm đất..
Dzẫy thâu…
Có lần đi theo một người bạn già đi hành hương ở một ngôi chùa xa , thuộc một vùng xa xôi trên đất Bắc, các người phương xa muốn ở lại một đêm để ngắm Hoàng Hôn trên đỉnh núi và Bình Minh nơi vắng vẻ…
Đêm đó nhà chùa cho chúng tôi ngủ ở dãy nhà khách trên những chiếc chiếu trãi trên nền gạch của nhà chùa, theo thói quen tôi cũng xin lau sạch sàn nhà và lăn vào giữa các bà ngủ ngon lành…
Sáng hôm sau ai cũng khen tôi là “ăn chay nằm đất ” tốt nhất là tôi, cho tới bây giờ tôi cũng chưa hiểu bốn chũ này cho tường tận. nhiều khi muốn hỏi ai đó cho tường tận, nhưng lại sợ người ta cho là mình dốt quá nên thôi, có những cái mà thực tế chưa hiểu tường tận lại cứ phải cho qua nên lòng cứ luôn ấm ức.
Dzẫy thâu…
Trong cuộc sống, có những cái ấm ức mà không có câu giải đáp, con người cứ phải che đậy mọi cái mà họ cho là không phù hợp với thời đại và thời gian…bẻ cong sự việc, trốn tránh, che dấu mọi cái, ví như ; ngày xưa nghèo khó bần hàn thì cũng không dám nhận mình thiếu ăn, thiếu mặc thuở hàn vi..
.Ngày xưa, tuổi thơ tôi không bao giờ có được một món đồ chơi nào cả, vì nhà nghèo chạy ăn từng bữa , tiền đâu mua những món đồ chơi mà tôi yêu thích… con búp bê trong giấc mơ ngày cũ.
Bây giờ, khi nhớ về tuổi thơ với ước muốn có một con búp bê để may áo cho nó…nhưng tuổi thơ đi qua mà tôi chưa hề có, sự thèm khát có một món đồ chơi đi vào trong tiềm thức…
Bây giờ..Có nhiều lần…đi quanh quẩn trong các cửa hàng , tôi vẫn rinh về nhà những con búp Bê của những ước mơ xưa cũ, ngắm nhìn mỗi ngày , bù sớt những tháng ngày bé thơ mà tôi hắng mơ ước..
.Liệu có làm vơi bớt những thiếu thốn của tuổi thời gian không ???
Khi tôi kể lại niềm mơ ước của mình cho một người bạn…người ấy bảo rằng đừng nhắc lại quá khứ nghèo hèn thiếu thốn xa xưa, hãy cho mình một dĩ vãng tốt đẹp, mọi người đều như thế..
.Được vậy…sao ta????
Dzẫy thâu…
Tôi vẫn thường suy gẫm chân lý của bạn tôi…
.Vậy suốt đời mình thích nằm đất.
Bây giờ bảo là mình thích gì đây???
Khó khăn quá với cuộc đời này .
Tôi phải làm vậy được sao ????
Bây giờ tuy sống trong những căn nhà mới đẹp đẽ nhưng ý thích nằm trên sàn nhà vẫn luôn có trong tôi, mà những ngôi nhà ở đây vì ở xứ lạnh nên phải phủ bằng lớp thảm dày để chống lạnh giá mùa Đông…
Tôi vẫn ao ước có một ngày rủ các con về nhà mẹ và cùng nhau nằm ngủ bên nhau dưới sàn nhà như ngày xưa chúng tôi đã bên nhau nơi nhà Ngoại
Mỗi lần nhớ về Mẹ tôi,
Đã có lần tôi tìm mua một chiếc chiếu, trãi trên lớp thảm dày, sau khi ngồi đọc sách mỏi mệt , tôi lại nằm lăn trên chiếc chiếu, lim dim hình dung lại những kỷ niệm ngày xưa của mấy mẹ con
Lòng bùi ngùi nhớ tiếc, thương nhớ vô cùng về những ngày tháng cũ….và ngẫm lại những lời Mẹ dặn quả không sai :
Ngày đó …mẹ tôi còn dạy bảo chị em chúng tôi nhiều thứ lắm, khi nghe chúng tôi cứ nghe cho qua chuyện mà thôi, sau này khi đụng chuyện, ngẫm lại mới thấy lời Mẹ nói quả không sai,
Mẹ tôi không được học hành chi mấy, chỉ biết đọc biết viết thôi nhưng sao người có những hiểu biết mà bây giờ ngẫm lại tôi thấy quá tuyệt vời mà tôi không ngờ tới.
Giờ đây một mình giữa những con người khác màu da và chủng tộc, ngôn ngữ dị biệt, hàng ngày đối đáp với họ bao nhiêu là sự dị biệt về tập quán và cách sống…
Đôi lúc tôi chỉ ao ước có một ngày được trở lại căn nhà cũ, mấy chị em lại được chun vào chiếc mùng cũ kỹ ngày nào, lăn mình trên sàn gạch mát lạnh, hít thở cái ấm nồng của tình gia đình, tình quê hương, ăn những món mà mình ưa thích, nằm ngủ trên sàn gạch nhà mình thỏa thuê và mát rượi ..
Biết đến bao giờ…
Tôi lại được lăn mình trên sàn gạch ngôi nhà cũ của mẹ tôi.
Xứ Nẫu 