Cao Thị Hoàng
Đêm giữ rẫy .
Hân lui cui thổi lửa , nhóm hơi ấm xua cái lạnh lập đông , cái lạnh của nhữnggái chưa chồng trên miền đất nghèo khó Vĩnh Hưng . Dì Tiết ngồi chòm hõm ,tay cầm que tràm vạch than tro , lùi từng củ khoai mì vừa mới nhổ đất còn bám . Mùi khoai mì nướng quyện lẫn hương đồng , gió nội tháng chạp , khiếnngười nhà quê chộn rộn tết về .
– Dì Tiết ơi ! con theo dì Hồng đi canh rẫy . Lát nữa , dì để dành cho con mấy củ khoai mì nướng nha !
Thằng Mẫm đực mười tuổi , mồ côi cha mẹ từ nhỏ , cháu gọi Hân bằng dì , căn dặn .
Trời càng tối , đêm càng sâu .
Mẫm đực đi canh rẫy hai vòng với dì Hồng , dì Lan và trở lại chòi .
– Dì Tiết ơi ! con mắc đói . Dì cho con ăn đi , khoai thơm đã quá !
– Đâu dễ vậy bậu !
Dì Tiết cắc cớ nói với Mẫm đực .
– Dì bắt con phải làm sao mới được ăn ?
– Dễ thôi !
Dì Lan thọc gậy bánh xe . Rồi dì lên lớp : Dì Tiết lùi khoai cực , mặt mũi tèm
nhem lọ nghẹ
. Con muốn hưởng thành quả cực nhọc của dì Tiết ? Được thôi , nhưng phải thể hiện bản lĩnh , trí tuệ của thằng con trai sẳn sàng chiếm đoạt ” chiến lợi phẩm ” từ tay đối phương và ” muốn ăn lăn vào bếp , muốn chết lết vô hòm ” Chốn thế gian nầy , có cái gì ” tình cho không , biếu không ” ?
Thằng Mẫm đực như bị chạm tự ái , nó gật đầu .
– Con đồng ý đọ sức . Hình như sợ các dì ăn gian , nó móc ngoéo ngón tay
út và nói chữ học lóm của dì Hân : ” nhứt ngôn ký xuất , tứ mã nan truy ” .
Xem chừng quên , Mẫm đực hỏi kỹ :
– Đè vật lộn hay cá câu đố ?
Dì Hồng cười .
– Ai thèm đè vật lộn với nhóc ? Bửa hổm , nhóc bị đè ná thở , nhóc ăn gian
thọc lét , bóp nhột thấu trời ! Thắng thành xụi luôn .
Dì Hồng được cử làm trọng tài .
– Dì Tiết có công lùi khoai , được quyền ra câu đố , con giải đố . Thắng , con có toàn quyền xử lý rỗ khoai mì . Thua , làm bò dì Tiết cỡi . Chịu hông ?
– Chịu !
Mẫm đực tự tin .
Xin một tràn pháo tay cho lên khí thế !
Dì Tiết bắt đầu ra câu đố .
– Trong quần con có , dì không có ? Cái gì ?
Mấy dì cười ầm lên . La ” chịu thua đi , chịu thua đi “.
Mẫm đực định trả lời cái con trai có , con gái không . Nhưng , nó kịp nghĩ ,
dì Tiết đố mẹo chứ mấy thuở đố dễ thế .
Mấy dì vỗ tay , thua chưa ? thua chưa ?
Mẫm đực la lớn :
– Hai cái túi quần !
Dì Lan xụi lơ , dì Tiết khen đúng .
– Trong người mấy dì lúc nào cũng ẩm ướt , cái gì ?
Dì Hồng bảo , câu nầy nhóc thua chắc .
Mẫm đực suy nghĩ , nách , háng thường có mồ hôi nên ẩm ướt ? Nhưng ,
nách , háng cũng có khi khô . Còn ” lúc nào cũng ” nghĩa là , ẩm ướt triền
miên bất tận . À ! phải rồi .
– Cái lưỡi của mấy dì .
Mấy dì vỗ tay rân trời đất . Dì Hân buột miệng khen Mẫm đực thông minh .
– Khi dì chưa có chồng thì nó nhỏ , lúc dì có chồng thì nó rộng chình ình , cái gì ?
Mẫm đực làm bộ gảy đầu , dì Hân đếm :
– Một … hai …
– Cái giường ngủ !
– Hay ! hay !
Các dì đồng thanh khen Mẫm đực .
– Nó mềm mềm khi chưa lọt vào tay dì , nó cưng cứng khi nằm gọn tay dì .
Cái gì ?
Dì Lan , dì Hồng cười nứt vách đất .
Các dì nhảy dựng dựng , hô :
– Lẹ lên ! lẹ lên ! Hết giờ !
Mẫm đực lấy ngón tay vuốt móng tay :
– Dầu sơn móng tay .
Bốn dì cười sặc sụa , chảy nước mắt !
Dì Hồng dành ra câu đố chót .
– Dài như trái chuối già , tay dì cầm một lúc thì nó chảy nước . Cái gì ?
Mẫm đực nhớ vì câu đố nầy , nó thua phải cõng con Thúy xóm trên 5 vòng sân , tối tăm mặt mũi . Bây giờ gặp lại cái đã thua , nên nó chắc ăn như bắp . Nó chơi chiêu làm bộ , làm tịch nhăn nhó ra chiều chết bí , để mấy bà dì ” yamaha ” ( già mà ham ! ) Các bà dì lọt bẩy nó .
– Thua ! thua ! Phen nầy chết chắc , nhóc ơi ! Một … hai …
Mẫm đực ôm rỗ khoai , la lớn :
– Cây cà rem !
Rạng đông trên rẫy hoa .
Nhà dì cháu Hân nghèo đến đỗi không còn thấy nghèo nữa . Tội nghiệp , thằng Mẫm đực thông minh , ham học , nhưng bó tay vì không có tiền để đến trường . Mười tuổi , Mẫm đực đã biết thế nào ” một nắng , hai sương ” Trang lứa đến trường thì Mẫm đực đến ruộng rẫy . Trang lứa cầm bút thì Mẫm đực cầm cuốc . Mấy đứa bạn trong xóm , nửa như đùa , nửa như an
ủi nó : nhỏ không học , lớn làm đại úy !?
– Hân nầy , tụi tao thấy Mẫm đực thương quá ! Chẳng lẽ , tụi mình để nó dốt
sao ? Đời mình lỡ dốt rồi , không thể nhìn nó chạy dẫm lên dấu chân dốt của mình .
Tiết vừa khom lưng múc nước tưới hoa , vừa nói với Hân .
– Làm sao cho nó ăn học ? Ăn còn chưa no , lo chi đến học !
Hân nói trong nỗi buồn cay đắng .
– Tao , con Lan , con Tiết đã đồng lòng bán đợt bông tết , gom tiền lại gửi thằng Mẫm đực đi học .
Hồng chen vô .
Lan bỏ gánh nước xuống , góp ý :
– Mẫm đực là nguồn vui của bốn chị em mình . Có nó , đôi khi nói bậy , nói bạ cũng đỡ buồn . Xét cho cùng , vì tương lai của cuộc đời nó , mình dứt khoát rứt nó ra . Ông bà xưa thường bảo , dì là mẹ . Bốn bà dì , tức là bốn bà mẹ cùng lúc
lo ngày mai cho Mẫm đực .
Thằng Mẫm đực phát hiện ổ ròng ròng ở đìa năng Mốp Xanh , nó dùng vịt con làm mồi nhữ bắt cá lóc mẹ . Dưới đôi chân vịt con là một chùm lưỡi câu , mỗi lưỡi câu là một lưỡi hái tử thần của vợ chồng cá lóc bảo vệ đàn con thơ dại . Mẫm đực chuẩn bị đồ nghề ra bờ đìa .
– Đi đâu đó con ? Theo dì vô rẫy .
Dì Hân gọi nó .
– Con đi bắt cặp cá lóc giữ bầy con .
Mẫm đực hãnh diện trả lời . Dì Hân bắt nó trở vô nhà và rầy .
– Con bắt vợ chồng cá lóc , ai giữ bầy con ? Và , bầy con sẽ không còn tồn tại bởi sự tàn sát của các loài cá khác .
Mẫm đực cãi lại :
– Hồi còn sống , ông ngoại thường nói vật dưỡng nhơn .
Dì Hân giảng giải :
– Đành rằng ” vật dưỡng nhơn ” , nhưng tạo hóa cho muôn loài sự sống , con nhân danh ” vật dưỡng nhơn ” mà cướp đi sự sống ấy sao ? Nếu con cướp đi sự sống ấy , thì ai sẽ cướp đi sự sống của con ?
Mẫm đực vẫn cầm con vịt mồi trên tay . Dì Hân kể quá trình cá lóc đực , cá lóc cái chọn chổ để quầng ổ . Cá chọn chổ cỏ năng mềm , dùng răng cắn cỏ năng làm bờ be xung quanh để khi đẻ trứng không trôi . Phía đáy , cá dùng răng cạp đất lõm , sử dụng cái đuôi quạt đất trôi khỏi lổ và chà láng . Sau khi đẻ , cá đực , cá cái thay phiên nằm bảo vệ con . Ông ngoại hồi xưa làmruộng gieo mạ và cấy , nên ông ngoại canh cá lóc đẻ để gieo mạ .
Mẫm đực thắc mắc :
– Tại sao ông ngoại phải canh cá lóc đẻ để gieo mạ ?
Dì Hân giảng giải tiếp :
– Con cá cái đẻ rất hiểu ý trời , lúc nào mưa nắng ? Nếu không , đương lúc đẻ gặp mưa hoặc đẻ rồi , nhưng trứng chưa thành con thì lớp trôi , lớp dập tan nát hết , làm chi cá lóc giữ được nòi giống ? Cho nên , lúc cá cái đẻ trời không mưa , ba ngày sau khi đẻ trời sẽ mưa , vì trứng đã nở thành con . Ông ngoại xuống giống cùng thời gian cá lóc đẻ . Từ lúc cá cái đẻ , cá đực quanh quẩn bên vợ mình , canh giữ và chia sẻ những vui buồn , khó khăn , hoạn nạn . Đánh đuổi kẻ thù bất kể từ đâu đến .
Suốt thời gian bảo vệ con , vợ chồng cá lóc đều tự nguyện nhịn đói – Vì thế , khi con bắt cá lóc giữ ròng ròng , chồng cũng như vợ cá ốm xanh xương -Lòng thủy chung , tình cha , nghĩa mẹ loài cá lóc , đôi khi vượt qua con
người . Dì không muốn thấy con làm một việc ác do con không hiểu biết . Tạo hóa đã ban cho mỗi loài một biểu tượng , như con chó biểu tượng trung thành , con cá biểu tượng sự im lặng . Con có đập đầu , cắt thịt , lột da , cá giãi giụa không la !
Thằng Mẫm đực đã thả con vịt lúc nào không biết .
– Hai dì cháu rù rì gì thế ? Tâm sự à ! Rán cực với mấy dì , ra giêng đi học .
Dì Lan đon đã nói với hai dì cháu .
– Tui không cho nó câu cá lóc giữ ròng ròng .
– Ý ! đừng câu con , tội chết ! Loài cá nó biết thời gian của trời đất , nó biết đường đi , lối về .
Mẫm đực hỏi :
– Là sao hả dì ?
Tía dì hồi đó nói , đầu hôm cá quay đầu lên ruộng , nửa đêm về sáng cá quay đầu ra sông . Con cá ở nơi nào , nó sẽ trở về nơi đó . Cá ra đi ngõ ngách nào , nó sẽ về ngõ ngách ấy . Nơi chốn cũ , dù nghèo đói , thiếu ăn , dù còn biết bao bất trắc rập rình của chủ đìa , của bọn câu , của thuốc trừ sâu , của những phường rà điện , cá vẫn lặng lẽ theo con nước quay về cố
hương để đẻ , để sinh sôi , nẫy nở nòi giống .
Mẫm đực ôm dì Lan .
– Con không bao giờ quên cái nhà quê ruộng rẫy . Con sẽ là cá , dù ngày mai có thể chết dưới sự độc ác của con người .
Mặt trời đỏ ối bên kia vạt rừng tràm .
Ba dì cháu , đi ra chòi giữ rẫy giữa hoàng hôn .
Một mùa bông tết bội thu .
Có lẽ , trời chiều lòng người . Mơ ước của bốn bà mẹ cho thằng Mẫm đực đi học đã trở thành sự thật . Hân , đại diện cho ba mẹ còn lại gửi cô giáo Cẩm kèm vở lòng cho Mẫm đực , để đầu năm học mới nó nhập học lớp 1 trường làng . Mẫn rất vui , khi tiếp xúc con chữ . Bốn mẹ vui , khi đêm giữ rẫy nghe tiếng đánh vần của Mẫn đực .
Để tăng thêm thu nhập , nuôi Mẫm đực ăn học bằng chị , bằng em . Bốn mẹ chia nhau đi bắt rắn hổ , bán nhà hàng đặc sản thị trấn Vĩnh Hưng . Rắn hổ ở hang , bao giờ đầu nó cũng quay ra hướng miệng hang . Cái hang nào mà chuột không dám chui vô , hang ấy chắc chắn có rắn hổ . Mẹ Tiết và mẹ Hồng bắt rắn như giỡn . Khi rắn chui vào hang một phần ba , mẹ Tiết nắm đuôi rị thẳng , rắn cố rướn vô hang . Mẹ Hồng bẽ nhánh bình bát tướt lá , đưa mẹ Tiết thọc vào lổ đít rắn và nong đẩy dần lên miệng . Con rắn nằm ngay đơ , đầu không quay mỗ được . Vì là loài độc , tạo hóa khiến rắn mẹ ăn con để hạn chế sinh sản . Rắn hổ đẻ trứng và ấp . Khi trứng nở con , rắn mẹ nằm chờ miệng hang , con nào ngóc đầu bò ra , rắn mẹ ăn sạch . Con nào bò mọp , lách được mẹ thì sống sót .Kẻ mặt dày , tim đen . Trước sau gì rồi , cũng kết thúc bi thảm bởi những người thân tình nhất , như loài rắn độc .
Nhiều đêm , bốn mẹ nằm thao thức ngẫm nghĩ sự đời , tạo hóa rất công bằng , sướng khổ chia đều mỗi người . Sông bên đây lỡ , thì bên kia bồi . Kẻ thừa vật chất , thì nghèo khổ tâm hồn . Bốn mẹ không chồng , bù lại có chung một đứa con hiếu thảo , chăm học và sống có tấm lòng . Mẫm đực là sự an ủi tuyệt vời của bốn mẹ .
Mẹ Hân , thường nói :
– Người ta buông bỏ khi đau đớn , không đau đớn biết đâu buông bỏ ? Mẫm đực tuy mồ côi cha mẹ , biết nuôi chí lập thân , ngày sau phúc nhiều hơn họa . Và , ở cái chòi giữ rẫy nơi thôn cùng , xóm vắng nầy , biết đâu sẽ hun đúc nên một trang hào kiệt ?
.

Em, chỗ anh ở để viết đang lạnh nhiệt độ thấp dần trên dưới 20 độ C, có lẽ cần đốt lò sưởi, vì đấp mền mạch vẫn co lại, huyết áp sẽ lên. Anh đặt tên cho nó là Cốc Đạ B’lao, tiếng dân tộc Đạ là suối; là nước. Anh đang viết một bài thơ mới,với ý chính xuân thì em đã cho đóng băng đê bây giờ gửi tặng anh, có phải không em? Chúc em vui! nhớ vu vơ vậy!
Anh ,
Vừa ở rẫy về , em chưa kịp ăn cơm , vội mở máy đọc lời anh
đã no và ấm lòng .
Cảm ơn anh .
Đốt lò sưởi chỉ ấm ngoài da , hãy thắp và giữ vững ngọn lửa lòng
cho tình tri kỷ ấm mãi .
Em chưa yêu , không có nghĩa là không yêu !
Và , dành tặng riêng ai ? Ý trời !
Nơi thôn cùng , xóm vắng em cũng nhớ vu vơ vậy !
Nhớ lời em dặn : giữ gìn sức khỏe , không được thức khuya .
Chúc anh vui , khỏe
Em mong đọc bài thơ mới của anh .
Kính
nếu có phần 2 thì thằng bé này chắc cũng ghê gớm đây !
Hạ hồi phân giải !
Cảm ơn Kim Nguyen .
Chúc bạn vui.
Vay la co them phan 2 a?
miki ơi ,
Hồi sau sẽ rõ !
Cảm ơn miki .
Chúc bạn vui .
Thật ra phần đố tục giảng thanh không có gì ghê gớm,tiếc là nó không mới ,nên sự hấp dẫn đã giảm đi.
Hoa ơi ,
Hoàng chân thành ghi nhận ý hay của bạn .
Cảm ơn Hoa .
Chúc bạn vui .
Ôi Cao Thị Hoàng là Cao Thị Hoàng…vừa là thiên thần vừa là….
Anh Gò Găng ơi ,
… vừa ác quỷ !
Cảm ơn anh.
Chúc anh ngủ không giật mình
Buổi sáng sớm đọc một bài viết thú vị
Cảm ơn nguyenhung .
Chúc bạn một đêm ngủ ngon
CHUYEN CON RAN,CON CA LOC TRONG CAU CHUYEN THAT LA NHAN VAN
Hoàng cảm ơn Nguyenvanhuy
Chúc bạn vui
Nhiều ý kiến thật khác nhau,nhưng đó là dấu hiệu tốt
Hoàng rất thích như thế DH ơi !
Chúc bạn vui
Chị Huỳnh Ngọc Nga nhận xét chính xác mà chân tình
Hoàng cảm ơn Áo Tím .
Chúc bạn vui.
Viết phần sau thú vị
Cảm ơn dangthanh ,
Chúc dangthanh vui
Đọc thú vị
Mongmo ơi ,
Hoàng cảm ơn bạn .
Chúc bạn một đêm yên giấc .
Cũng thú vị và độc đáo lắm, rõ ra là một cây bút giàu cá tính, chịu khó lắng nghe và thu thập thật nhiều điều! May mắn là… chưa từng phải qua các trường lớp bài bản như một số các cây bút khác nên vẫn giữ được nét tươi tắn riêng. Phần một tếu táo, nghịch ngợm , đậm chất dân gian, đố tục giảng thanh. Phần hai nghiêm trang mà nặng tình. Nhiều kiến thức rất lạ! Mong sẽ được đọc tiếp những truyện ngắn giàu chất sống của Cao Thị Hoàng!
Anh Cao Quảng Văn ,
Em trân trọng lắng nghe ý kiến anh chị , bạn bè .
Hai phần đối lập ” tếu táo , nghịch ngợm với nghiêm trang , nặng tình
trong một thể thống nhất của phần 2 truyện THẰNG MẪM ĐỰC
Em cảm ơn và ghi nhận những gì anh từng góp ý cho em.
Chúc anh vui.
Mắc cười quá
Cười khanh khách như đấng nam tử đi HUYENTHU .
Cười để chia sẻ và thấy cuộc đời còn bằng hữu !
Cảm ơn bạn
Chúc bạn vui.
cô nhà văn này..thật là…..đặc biệt
Sino ơi ,
Đặc biệt bởi đàn bà , con gái chẳng giống ai ?
Chưa được đào tạo viết văn chính quy ( Trường Nguyễn Du )
mà dám ba xí , ba tú cầm viết phang đại , liều mạng phang đại !
Cảm ơn Sino .
Chúc vui.
Nếu cắt gọn lại phần đầu sẽ hay hơn nhiều
Cảm ơn ý kiến của thuytien ,
Có thể lắm chứ ?Chúc Thủy Tiên vui.
Phong cách viết rất nam bộ,nhưng một nam bộ rất riêng
Thi Thu ơi ,
Nam bộ rất riêng ấy , chính là vốn sống của gia đình tía má Hoàng
ngụp lặn trong gió bụi cuộc đời !
Cảm ơn Thi Thu ,
Chúc vui.
Uuuuuuuu vẫn hé lộ một cây viết có cá tính
Mỹ Hòa thích đọc cá tính ấy không ?
Cảm ơn bạn .
Chúc vui.
Người viết truyện rất lạ
Lạ thật sao Diem ?
Thôi thì , mời ban lâu lâu dùng món lạ Hòn Đất cho đỡ chán !
Cảm ơn Diem.
Chúc vui.