Xứ Nẫu

NAM THI

Chuyên về nhà sau cuộc họp của Hội Cựu Chiến Binh Xã để chuẩn bị kỷ niệm ngày thành lập QĐND. Những cựu chiến binh thời đánh Mỹ phần nhiều đã già yếu nên lần lượt xin nghỉ và “bàn giao” công việc của Hội cho lớp cựu chiến binh chiến trường Kampuchia như anh, phần đông mới trong ngoài bốn mươi. Vào thời điểm ấy nhiều người còn làm việc, riêng anh đã ra quân, nghỉ mất sức vì là thương binh 2/4. Mảnh đạn cối còn trong hộp sọ vẫn hành anh mỗi khi trở trời.

Nhà của Chuyên nằm trên bờ sông Sài Gòn, tuy cách trụ sở xã khoảng một ki-lô mét  đường chim bay, nhưng anh phải đi xa hơn theo đường vòng trong ấp ra. Đường nhựa chỉ chạy từ liên tỉnh lộ 8 rẽ vào ấp, đến đình Hòa Phú thì bắt đầu con đường đất rải đá chạy ngoằn ngoèo theo bờ con sông Lu, một nhánh phụ, ra đến điểm hợp lưu với sông Sài Gòn. Chiếc xe cúp cánh én của Chuyên tuy cũ nhưng lại dễ lái trên con đường gồ ghề trơn trợt đó. Hai bên đường mọc đầy lau sậy và cỏ Mỹ cao ngang tầm người. Chuyên yêu con đường hoang sơ vắng vẻ ấy, bốn mùa ngát hương cỏ dại và lộng gió.

Những năm gần đây cánh đồng lúa giáp bờ sông được quy hoạch thành đất vườn trồng cây lâu năm nên người ta bắt đầu trồng cây ăn trái thay thế lúa nước. Khi anh mới từ nội thành chuyển về đây bốn năm trước, cả vùng chỉ có vài căn nhà lá, nhưng nay đã có nhiều nhà cấp ba, cấp bốn lợp ngói, lợp tole. Nhiều “đại gia” từ thành phố về mua hằng mẫu đất để làm nhà nghỉ và đầu cơ đất đai. Họ bỏ tiền kéo điện hạ thế, rải đá con đường cho ô-tô chạy được bất kể mưa nắng. Chuyên không chỉ được “ăn theo” các tiện nghi đó mà còn được thuê trông nom nhà cửa, vườn cây, ao cá cho họ.

Sau khi ra quân, anh sống với cha mẹ trong nội thành một thời gian. Anh không kiếm được việc làm phù hợp vì lúc ấy vết thương ở đầu thường xuyên hành hạ. Một đồng đội cũ của anh quê ở ấpHòa Phú nầy khuyên anh nên về sống ở nông thôn sẽ tốt cho sức khỏe của anh hơn. Thật ra, lý do chính anh bỏ thành phố vì anh không chịu được cảnh ăn không ngồi rồi, trở thánh gánh nặng cho cha mẹ, anh em. Anh cảm thấy lạc lõng, dư thừa ngay trong gia đình mình. Những năm tháng trong quân ngũ anh luôn có đồng đội, sống chết có nhau. Hơn nữa, anh là một trung đội trưởng dày dạn chiến trường, được anh em yêu thương kính nể. Lòng tự trọng thúc giục anh phải ra sống tự lập.

Người đồng đội giúp Chuyên mua lại mảnh đất trên bờ sông Sài Gòn, gia đình và đơn vị cũ giúp dựng căn nhà lợp lá dừa và những vật dụng sinh hoạt cần thiết. Thời gian đầu anh vẫn ở chính trong nội thành, nhưng dần dần anh chuyển hẳn về căn nhà “riêng” của mình để chăm sóc ao cá và hai con bò cái giống. Đó là vốn liếng ban đầu. Với tiền trợ cấp thương binh, tiền thù lao của mấy đại gia chủ đất và hoa lợi thu được, cuộc sống của anh đã ổn định. Người thân trong gia đình và bạn bè khuyên anh kiếm vợ để có người “hôm sớm lúc về già” nhưng anh chỉ lắc đầu. Không phải anh không mơ ước một mái ấm nhưng ở tuổi anh tuy chưa già nhưng đã quá lứa thì tìm đâu ra người phù hợp. Có thể cũng có ai đó có cảm tình với anh vì dẫu sao anh cũng là một người đàn ông cao ráo, lịch sự, có học nhưng thương tật của anh làm họ nản lòng. Trước khi nhập ngũ anh cũng trải qua vài mối tình học trò nhưng chuyện ấy đã lùi xa trong ký ức nhạt nhòa. Anh không những đã quen với cuộc sống độc thân, mà thậm chí còn tránh xa những tác động làm xáo trộn nó.

Lúc đầu, nhà của anh nằm thoi loi giữa đồng ruộng, sông nước. Gần đây anh mới có hàng xóm. Đó là cô giáo Minh và cậu con trai nhỏ. Minh là con gái của người nông dân đã bán đất cho anh trước đây. Nghe nói Minh thôi chồng, dắt con về sống với cha mẹ một thời gian rồi được cha cho đất cất nhà ra riêng. Anh chưa bao giờ qua thăm nhà Minh. Thản hoặc, có tình cờ gặp nhau giữa đường họ cũng chỉ chào nhau. Ấy thế mà đã có lời xì xầm ngoài Ủy ban rằng anh và Minh sắp đậu gạo nấu cơm chung. Có người còn chêm “ nồi tròn úp vung tròn, nồi méo úp vung méo”. Anh hơi bực mình vì sự ám chỉ anh và Minh là loại nồi méo, vung méo…

Anh về đến nhà lúc gần 5 giờ chiều. Thấy trong nồi còn cơm nguội đủ ăn bữa tối, anh cho ít nước vào cơm và cắm điện hâm nóng. Rồi anh xúc thức ăn ra ao vãi cho cá. Lũ cá rô phi háu ăn cỡi len nhau giành mồi làm mặt nước ao sủi bọt. Anh lấy vợt bắt hai con bằng bàn tay và hái thêm mớ đọt rau muống mọc quanh bờ ao. Cá rô phi chiên xù, rau muống luộc, nước luộc rau làm canh. Một bữa cơm tối không đến nỗi tệ. Tuy vậy, ăn mãi món cá cũng ngán, nên anh tính mai sẽ ra chợ mua ít thịt để đổi khẩu vị. Hơn nữa, ba ngày rồi con chó Ky bỏ ăn, có lẽ nó cũng chán món cá chan nước rau muống như anh.

Thỉnh thoảng con Ky vẫn bỏ ăn như vậy, có khi do bịnh hoặc do nó mãi bận vào trong ấp tìm bạn tình. Nhưng lần nầy nó bỏ ăn lâu quá khiến anh áy náy. Thật ra, Minh mới là chủ của Ky, nhưng từ hơn năm nay nó vẫn ăn bữa trưa với anh. Vì hai nhà chỉ cách nhau hàng rào trúc thưa nên con Ky vẫn qua lại nhà anh dễ dàng. Lần đầu thấy nó thực lòng anh không biết chó của ai nhưng khi anh huýt sáo gọi, nó chạy lại ngoắc đuôi. Sẵn có mấy cục xíu quách còn lại từ bữa nhậu hôm trước anh ném cho nó. Và hai bên làm quen và thân thiện với nhau từ đó. Sở dĩ anh biết được tên nó vì thường nghe  chủ nó gọi. Hai mẹ con Minh thường nghỉ trưa ở nhà cha mẹ trong ấp nên anh trở thành “bảo mẫu” của Ky. Buổi trưa anh thường treo võng nghỉ lưng dưới gốc xoài và Ky khoanh đuôi nằm bên cạnh. Chiều tối, nghe tiếng máy xe của mẹ con Minh nó mới chạy về với chủ.

Có lần Minh đi làm sớm quên tắt bóng điện trước nhà, Chuyên chợt nghĩ một trò vui. Anh viết một mảnh giấy nhỏ nhắc Minh nhớ tắt đèn, xếp lại cho vào túi nylon nhỏ cột vào dây đeo cổ của Ky. Sáng hôm sau, như thói quen Ky chạy sang nhà anh mang theo “thông điệp” của chủ nó: “ Cảm ơn ông láng giềng nhắc nhở. Tôi cũng biết lâu nay con Ky ăn nhờ nhà anh. Cảm ơn anh lần nữa. Minh”. Kể từ đó, mỗi khi họ cần thông tin lẫn nhau đều nhờ Ky, một giao liên hoàn toàn đáng tin cậy. Lần gần đây nhất, Minh viết cho anh: “ Mấy bữa nay trời nóng quá, chắc anh bị đau đầu nên không nghe anh mở TV xem bóng đá?. Anh ở một mình nên cẩn thận…Minh”. Quả thật, thứ bảy tuần rồi anh đau đầu như búa bổ, phải uống thuốc ngủ và lên giường từ sớm, bỏ không xem bóng đá Anh mà anh vẫn ghiền.

Chuyên chuẩn bị ăn cơm thì nghe tiếng Minh gọi anh từ bên kia hàng rào trúc. Đây là lần đầu tiên Minh trực tiếp gọi như thế nên anh đoán ắt hẳn có việc quan trọng. Anh vội chạy ra. Minh nói vọng sang:

– Anh Chuyên ơi, con Ky đau nặng, bỏ ăn mấy bữa nay. Nó nằm một chỗ, coi bộ yếu lắm. Anh qua xem thử thế nào.

– Vậy hã. Hèn chi mấy bữa nay không thấy nó qua bên tôi. Tôi qua liền.

Chuyên chạy vào nhà, mặc vội cái áo rồi vạch hàng rào qua nhà Minh. Cô dẫn anh đến chỗ Ky nằm ở nhà bếp. Nó nằm khoanh trên tấm bao bố. Anh ngồi xuống bên nó. Nó nhìn anh yếu ớt. Minh cho biết hôm qua nó nôn mửa và tiêu chảy. Anh thoáng ân hận, lẽ ra anh phải đi tìm nó sớm hơn khi không thấy nó qua nhà anh mấy hôm rồi.

Anh bảo Minh nấu cho nó ít cháo loãng xem thử nó có uống được không vì xem ra nó mất nhiều nước do tiêu chảy. Anh quay về nhà lấy xe chạy vào ấp mua thuốc thú y. Hai mươi phút sau mang thuốc về, tự tay tiêm cho Ky như anh vẫn quen chữa bịnh cho bò, heo. Anh lấy ít muối và  đường pha dung dịch mặn ngọt rồi dùng muỗng đút cho nó. Dung dịch nầy giúp giữ nước cho cơ thể, trước đây anh vẫn thấy y tá đơn vị sử dụng.

Khoảng nửa giờ sau, Ky có vẻ tươi tỉnh hơn và ăn được một ít cháo loãng. Minh đắp cho nó bằng tấm mền cũ. Chuyên thấy có thể yên tâm ra về.

– Tôi về đây. Có lẽ nó qua khỏi. Nếu nó còn yếu, mai tôi nhờ thú y chuyền nước biển cho nó.

Minh vỗ đầu con Ky.

– Xin lỗi Ky, tao vô tình quá.

Khi anh đứng dậy ra về thì Minh khẽ bảo:

– Anh ở lại ăn cơm với em cho vui. Tối nay cu Tâm ở lại trong nhà ngoại.

Anh chưa kịp nói lời từ chối thì Minh đã nắm tay anh đưa ra nhà trước, rót nước cho anh uống và bảo anh đợi cô dọn cơm…

Sáng sớm hôm sau Chuyên sang thăm con Ky. Nó vẫn còn yếu nhưng đã biết ngoắc đuôi mừng. Anh nói nhỏ với nó: “ Tao cảm ơn mày, Ky à”. Lúc ấy, Minh đang pha hai phin café ở chiếc bàn ăn nhỏ. Mùi café thơm ngào ngạt…***

* Nam Thi

12-9-2011

Read Full Post »